Kastamonu’da arıcıların kestane balı üretim dönemi sona erdi. Yılda 400 ton civarında kestane balı üretimi yapılan Kastamonu’da, rekolte gal arısı ve iklim koşulları sebebiyle yaklaşık 100 tona kadar düştü.
Kastamonu’nun kıyı kısmındaki Abana, Bozkurt, Çatalzeytin, Cide, Doğanyurt ve İnebolu ilçelerinde üretimi yapılan coğrafik işaret tescilli kestane balında, sağım sona erdi. Adeta şifa deposu olan ve nizamlı tüketildiğinde birçok hastalığa âlâ geldiği bilimsel olarak kanıtlanan kestane balının bu yılki hasadı tamamlandı. Kastamonu’da kestane balı üretimi yapan arıcılar, kovanları açarak petekleri aldı. 2021 yılından itibaren bölgedeki ağaçlarda görülmeye başlanan kestane gal arısı zararlısı, kestane ağaçlarına büyük oranda ziyan vermeye devam ediyor. Mevsim kaideleri sebebiyle çiçek randımanının düşmesi ise kestane balı üretimini olumsuz etkiliyor. Ziyanlı sebebiyle, 2021 yılında 400 ton olan kestane balı rekoltesi bu yıl 100 tona kadar düştü. 80 ila 85 bin kolonisiyle yaklaşık bin 218 işletmesiyle Türkiye’de kestane balının üretiminin kıymetli merkezlerinin başında yer alan Kastamonu’da, Türkiye’deki kestane ağacı varlığının yüzde 25’ine sahip olduğu belirtildi.

Gal ortasına karşı çaba sürüyor
Öte yandan, Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü laboratuvarında çoğaltılan ‘Torymus Sinensis’ böceği, kestane ağaçlarının ağır olarak bulunduğu ormanlık alanlara bırakılmaya devam ediyor. Gal arılarının yumurtalarıyla beslenen böcekler ile ağaçların kurumasının ve gal arılarının azaltılması hedefleniyor. Ayrıca Orman Bölge Müdürlüğü tarafından hazırlanan tuzaklar da kestane ağaçlarının ağır olduğu bölgelere asılıyor.

"Kestane balı üretimi bu yıl 100 tonlara kadar geriledi"
Bu yıl rekoltede kıymetli bir kayıp olduğunu lisana getiren Kastamonu Arı Yetiştiricileri Birliği Lideri Cem Başar, "Kastamonu’da kestane balı, uzun yıllardır ürettiğimiz bir bal. Lakin 2021 yılında kestane ağaçlarına gelen gal arısı zararlısıyla bir arada her geçen yıl kestane balı üretimimiz düştü. Bunun üzerine bir de global iklim değişikliği, hava durumlarını olumsuz tesirleri ile birlikte kestane balının üretimi daima düşüyor. Yaklaşık olarak 400 ton civarında ürettiğimiz kestane balı, bu yıl 100 tonlara kadar geriledi. 2025 yılı açısından kestane balında önemli randıman düşüklüğüyle karşılaştık. Düşük randımanda bir bal üretmiş olduk. Arıcılarımız, geçtiğimiz yıllara nazaran gal arısının ve iklim değişikliğinin tesirleriyle daima olarak üretimde kayıp yaşadıkları için gelirlerinde de kayıplar oluyor" dedi.

"Çiçek balı üretiminde bu yıl verimli bir dönem oldu"
Kestane balının tam bilakis çiçek balında verimli bir dönem geçirdiklerini belirten Başar, "Yaklaşık olarak Kastamonu’da 70 bin civarında kolonimiz var. Bunun tabi hepsi kestane balı üretiminde çalışmıyor. Yaklaşık olarak 40-50 bin civarında kolonimiz kestane balı üretimde çalışıyor. Geri kalan 20-30 bin civarında kolonimiz ise çiçek balı üretiminde çalışıyor. Çiçek balında bu sene verimli bir dönem oldu, hoştu. Evvelki yıllara nazaran üreticilerimiz memnun ayrıldı fakat kestane balında, 2021 yılından itibaren daima olarak düşüş yaşanıyor" formunda konuştu.
2025 yılında Kastamonu Arı Yetiştiricileri Birliği olarak kestane balının kilogram fiyatını 2 bin 500 TL, çiçek balının da kilogram fiyatını bin TL olarak açıkladıklarını söyleyen Başar, "Bunlar tavsiye edilen bir fiyattır. Lakin üreticilerimiz eserlerini farklı fiyatlardan da satabilmektedir. Bu vesileyle herkese bereketli bir dönem diliyoruz" sözlerini kullandı.

"2-3 yıldır bu randıman daima düşüyor"
Kestane balı üretimi yapan Ali Yılmaz ise, "İklim değişikliğinden ve gal arısı zararlısından ötürü kestane balında dilediğimiz rekolteyi yakalayamadık. Arıcılar olarak bu durumdan muzdaripiz. Gerekli çalışmaların yapılmasını devletimizden talep ediyoruz. Olağanda her yıl kovan başı 10 kilogram-15 kilogram ortasında bir kestane balı hasadımız oluyordu. Yıldan seneye nazaran değişebiliyordu. 2-3 yıldır bu randıman daima düşüyor. Şu anda kovan başı 2-2,5 kilograma kadar düştük" diye konuştu.