Samsun’un Çarşamba ilçesinde, 819 yıl önce ‘kurt boğazı’ tekniği ile deprem takozu kullanılarak tek bir çivi dahi çakılmadan inşa edilen Göğceli Camisinde 1 yılı aşkın süredir devam eden restorasyon işlemi tamamlandı. Yıllar önce Japon ve Alman mühendislerin deprem teknolojisini inceleyip, örneklendirdiği cami ibadete ve ziyarete hazır vaziyete geldi.
Samsun’un Çarşamba ilçesinde bulunan ve 8 asrı aşan tarihiyle zamana meydan okuyan, ters çevrildiğinde gemiye benzeyen çivisiz cami, deprem takozu sayesinde sallanıyor ama yıkılmıyor. Amerikalı bir bilim adamı tarafından, 1205 yılında yapıldığı belirlenen Göğceli Camisi (Çivisiz Cami), 8 asrı aşkın süredir dimdik ayakta durarak yıllara meydan okuyor. Günümüzde dayanıklı olduğu iddia edilen yapıların kısa ömürlü olmasına rağmen, 8 asır önce çivi kullanılmadan, pelit ağacından yapılan Göğceli Camisi varlığını sürdürüyor. Müslümanların yüzyıllardır ibadet ettiği cami, ahşaptan yapılmasına rağmen yüzlerce devletten daha eski bir yapı olma özelliğini taşıyor.
En güçlü rivayet camiyi gemicilerin yapması
Anadolu Selçuklu Devleti döneminde inşa edildiği düşünülen cami, birçok medeniyete ve savaşlara tanıklık etti. Selçuklu ve Osmanlı’yı geride bırakan cami, Cumhuriyet’in 100’üncü yılının ardından da gerekli restorasyonlar ile dimdik ayakta duruyor. Caminin yapımı hakkında birçok rivayet bulunurken, en güçlü rivayet ise ters çevrildiğinde gemiye benzemesi, duvarlarında gemicilikle alakalı sembollerin olması ve caminin kıbleye doğru eğik olması nedeniyle gemiciler tarafından yapılması en güçlü rivayet olarak dikkat çekiyor.
Camideki deprem teknolojisini Japon ve Alman bilim insanları inceledi
Camide görev yapan eski din adamları, "Caminin ön direkleri altında deprem takozu diye bir takoz var. Japon profesörleri buraya incelemeye gelmişlerdir. O zaman bu deprem takozunu bulmuşlar. Japonlar takozu incelediğinde ’850 yıl önce nasıl akıllarına gelmiş de bu deprem takozunu koymuşlar’ diye çok hayran kalmışlar. Alman profesör caminin tahtalarından, ağaçlarından numune almış. Orada incelemiştir" ifadelerini kullanmışlardı.
Çarşamba ilçesi Ordu Köyü Mahallesi’nde bulunan camii, Vakıflar Samsun Bölge Müdürlüğü tarafından restore edildi. 2022 yılının Aralık ayında başlanan 645 bin TL proje bedelli Göğceli Camisi röleve, restitüsyon, restorasyon ve statik projelerinin hazırlanması işi Temmuz ayının başında tamamlandı.
Vezirköprü’deki tarihi camide restorasyon işi devam ediyor
Bölge müdürlüğü ayrıca bu yatırım döneminde 175 bin TL proje bedelli Şeyh Habil Camisi röleve, restitüsyon, restorasyon ve statik projelerinin hazırlanması işini de bitirirken, 9 milyon 467 bin TL proje bedelli Vezirköprü Tacettin İbrahim Paşa Camisi restorasyonu işinin de yüzde 50’si tamamladı. Restorasyonun 2024’ün sonunda tamamlanması planlanıyor.