Türkiye’de yüz binlerce öğrenci ve ailelerinin ağır bir hazırlık sürecinden geçtiği imtihan devirlerinde çoklukla zihinsel dayanıklılık faktörü göz arkası edildiğini belirten Psikolog Anıl Özcan, "Akademik bilgi kadar, imtihan telaşıyla başa çıkma mahareti de imtihan muvaffakiyetini direkt etkiler" dedi.
VM Medical Park Samsun Hastanesi Psikoloji Uzmanı Psk. Anıl Özcan, imtihan derdi hakkında bilgilendirmede bulundu. İmtihan tasasının öğrencilerin zihinsel olarak imtihana hazırlandığını gösteren doğal bir reaksiyon olduğunu söyleyen Psk. Özcan, "Ancak bu his denetim altına alınmazsa, zihinsel bulanıklık, unutkanlık ve özgüven kaybı üzere tesirlerle öğrencilerin performansını önemli biçimde düşürebilir. Korku ile başa çıkmak öğrenilebilir bir maharettir ve bu maharet vaktinde desteklenmelidir" diye konuştu.

"Zihinsel dayanıklılığı güçlendirmek mümkün"
Sınav periyodunda öğrencilerin yalnızca ders çalışmaya değil, tıpkı vakitte ruhsal olarak da kendilerini güçlendirmeye odaklanmaları gerektiğini belirten Psk. Özcan, "Gerçekçi lakin argümanlı maksatlar belirlemek, zihinsel odaklanmayı artırır. Maksadı olmayan bir zihnin, telaşa daha kolay teslim olabilir. Öğrencinin kendi hislerini tanıması ve ‘kaygılıyım’ diyebilmesi, bir zayıflık değil; tam bilakis ruhsal farkındalık olarak görülmelidir. Hisler bastırıldıkça büyür, tanındıkça tesirini kaybeder. Nefes çalışmaları, kısa meditasyonlar ve zihinsel görselleştirme teknikleri, öğrencinin zihnini imtihan gerilimine karşı daha dirençli hâle getirebilir. Ayrıyeten imtihan anının zihinsel provası, korkuyu azaltmada tesirli bir prosedürdür. Öğrencinin imtihan salonunu, oturacağı sırayı, kalemi eline alışını gözünde canlandırması, tanıdık ortamlarda daha az paniklemesini sağlar" formunda konuştu.

"Sınav sürecinde aile tavrı psikolojiyi belirliyor"
Sınav sürecinin yalnızca öğrenciler için değil, aileler için de değerli bir dönemeç olduğunu söyleyen Psk. Özcan, "Ailelerin tavrı öğrencinin psikolojisini direkt etkilemektedir. Ailelerin çocuklarıyla destekleyici ve yük oluşturmayan bir irtibat lisanı kurması değer taşıyor. Her sabah ‘Ne kadar çalıştın?’ sorusu yerine ‘Bugün nasılsın?’ üzere duygusal farkındalığı artıran bir yaklaşım, öğrencinin üzerindeki baskıyı azaltabilir. Sonuç odaklı değil, süreç odaklı bir bakış açısı benimsemek de çocukların motivasyonunu olumlu istikamette tesirler. ‘Kazandığında keyifli olacağız’ demek yerine, ‘Bu süreci ne kadar sabırla götürdüğünle gurur duyuyorum’ tabiri çok daha yapan bir ileti taşır. Kuzenler, komşu çocukları ya da aile büyüklerinin eski muvaffakiyetleri, öğrencinin ferdî gelişimini gölgeleyebilir. Öğrencinin en çok gereksinim duyduğu şeyin kuralsız sevgi ve kabul olduğunu hatırlamak, bu süreçte en tesirli dayanağı sunmanın anahtarıdır" tabirlerini kullandı.
Sınavların hayattaki birçok duraktan yalnızca biri olduğunu, asıl değerli olanın öğrencinin kendine inancını ve gayret gücünü sürdürebilmesi olduğunu söyleyen Özcan, şunları söyledi:
"Sınav başarısı kadar imtihan sürecinden öğrenilenler de uzun vadeli gelişim açısından büyük değer taşıyor."