Türkiye’de tek olma özelliğini taşıyan temelsiz cami 500 yıldır zamana meydan okuyor
Tokat’ta 5 asırdır ayakta olan Kaya cami temelsiz olmasıyla Türkiye de tek olma özelliğini taşıyor.
Tokat’ın merkezinde Mehmet Paşa mahallesinde bulunan Kaya cami adını yapıldığı zeminden alıyor. Kaya üzerine inşa edilen caminin temeli bulunmamasına rağmen 500 yıldır zamana meydan okuyor. Caminin minare yapısı ve mimarisinden dolayı 15. Yüzyılda yapıldığı düşünülüyor. Hicri takvime göre 1328 yılında mahalle sakinleri tarafından restore edilerek tekrar ibadete açılan camii günümüzde temelsiz cami olarak biliniyor. Kaya üzerine yapılmış olan cami temelsiz olmasından dolayı Türkiye de tek olma özelliğiyle dikkat çekiyor.
"Türkiye de bunun benzeri bir cami yok"
Kaya caminin Türkiye de tek olduğunu belirten Mehmet Paşa Mahallesi Muhtarı Adem Sönmez, "Cami hakkında çok detaylı bir bilgi bulunmuyor. 15. Yüzyılda yapıldığı söyleniyor, bildiğim kadarıyla. Caminin en büyük özelliği temelinin taş olması, büyük bir kaya üzerine oturtulmuş olmasıdır. Türkiye de bildiğim kadarıyla temeli taş olan, kaya olan başka bir cami yok diye biliyorum. Şuan cami biraz bakımsız ama yenileme çalışmaları için projesi hazır sadece başlanması kaldı ancak ne zaman başlanacak bilmiyorum. Şuan ki durumu pekiyi değil biraz bakımsız kalmış durumda bakım onarım gerekiyor. Temelsiz cami olarak bilinir, temeli kaya üzerine oturtulmuştur. Minare kısmının altında bulunan kayalarda gözükür durumda. Türkiye de bunun benzeri bir cami yok" şeklinde konuştu.
6 bin kişilik mezar yeri için talep oranı yüzde 95’e ulaştı
Trabzonlular hem Ahi Evren’e komşu olmak hem de deniz manzaralı mezar sahibi olmak için sıraya girerken, talep oranı doluluk oranı şimdiden yüzde 95’e ulaştı.
Trabzon’un Boztepe Mahallesi Ahi Evren Dede Camii yanında yer alan mezarlığa yoğun ilgi olunca Trabzon Büyükşehir Belediyesi yaklaşık 3 yıl önce sit alanı olarak belirlenen yeni yere 6 bin kişilik mezar yeri açmıştı.
Denize nazır alanda yer alan Ahi Evren Dede Türbesi’nin bulunduğu kısmın hemen alt tarafındaki bölgeye Trabzon Büyükşehir Belediyesi tarafından yeni mezar yeri çalışması yapılırken, söz konusu yere yoğun şekilde talep olmuş ve tartışmalar bile yaşanmıştı.
Yeni mezar yerine Trabzonlular hem Ahi Evren’e komşu olmak hem de deniz manzaralı mezar sahibi olmak için sıraya girerken, talep sonrası doluluk oranı şimdiden yüzde 95’e ulaştı. Şu ana kadar 6 bin kişilik mezar yerinden yaklaşık 300 kişilik yer kalırken, Trabzon Büyükşehir Mezarlıklar Daire Başkanı Köksal Saral üç yıldır hizmet veren mezarlıkta altyapı çalışmalarının sürdüğünü belirtti.
Alanın ilk etapta mezarlık olarak düşünülmediğini, sit alanı olması nedeniyle başka bir yapılaşmaya izin verilmemesinden kaynaklandığını dile getiren Saral, "Trabzon Büyükşehir Belediyemize ait toplam 137 dönümlük bir alanımız vardı. Bu alanın komplesi sit alanı, 40 dönümü mezarlık alanı olarak tahsis edildi. Bu 40 dönümün 30 dönümünde mezar alanı oluşturduk, kalan 10 dönümlük kısmı ise otopark olarak düzenleyeceğiz. Burada toplam 6 bin kişilik bir mezarlık alanı oluştu. Yaklaşık 3 yıldır burada hizmet veriyoruz. Altı bin kişilik kapasiteden şu anda yaklaşık 300 kişilik yerimiz kaldığını söyleyebiliriz. Anayolun betonlamasını tamamladık, şimdi iç yolların betonlama çalışmalarını sürdürüyoruz. Ardından peyzaj düzenlemesine geçeceğiz. Belirli alanlarda çeşmelerimiz mevcut. Peyzajda her ağacı kullanmayacağız; belirlediğimiz türleri tercih edeceğiz. Dışarıdan bakıldığında burasının çiçeklik gibi görünmesini hedefliyoruz" dedi.
"Deniz manzarası da tercih edilme sebepleri arasında"
Bölgenin deniz manzaralı olmasının tercih edilme sebepleri arasında geldiğini belirten Saral, "Konum olarak da şehrimizin örnek alanlarından biri olacağı için örnek bir proje olacak. Buranın yoğun talep görmesinin birçok nedeni var. Bunların başında Ahi Evren Dede geliyor. Kendisi Fatih Sultan Mehmet Han’dan önce Trabzon’a yerleşmiş, burada İslamlaşmanın ve Müslüman yaşamının örneğini insanlara göstermiş bir şahsiyettir. Trabzon’un bilinen en eski defin alanlarından biridir. Ayrıca ulaşımın kolay olması, şehir merkezinde yer alması ve alanın seyirlik bir noktada bulunması da tercih sebeplerindendir. Deniz manzarası da tercih edilme sebepleri arasında olsa da bu etkisinin yaklaşık yüzde 30 civarında olduğunu söyleyebiliriz. Yüz kişiden 70’i ulaşım kolaylığı ve Ahi Evren Dede nedeniyle burayı tercih ederken, manzaradan kaynaklanan tercih oranı yaklaşık 30 kişi civarındadır. Bu kadar hızlı dolan başka bir mezarlık alanı yok. Açıkçası burayı ilk etapta mezarlık olarak planlamamıştık. Belediyemiz olarak burayı bir seyir ve sosyal alan olarak vatandaşın kullanımına açmayı düşünüyorduk. Ancak sit alanı olduğundan mezarlık dışında herhangi bir yapılaşmaya izin verilmemesi nedeniyle süreç bu şekilde gelişti. Şu anda mezar yeri fiyatı 34 bin lira" diye konuştu.