Kendi elektriğini kendi üretme niyeti ile başlayan arayış, Karadeniz’in derelerinden doğan bir güç öyküsüne dönüştü. Topraksız tarım için tahlil ararken mikro HES sistemini keşfeden Ahmet Ayvaz, artık oğlu coğrafya öğretmeni Ömer Şamil Ayvaz’la birlikte sudan elektrik tribünü üreterek Türkiye’ye pazarlıyor.
Giresunlu Ahmet Ayvaz, topraksız tarım çalışmaları sırasında artan elektrik masraflarını karşılamak gayesiyle yaptığı araştırmalar sonucu kendi mikro HES (hidroelektrik santrali) sistemini kurdu. Amatör denemelerle başladığı bu süreç, kısa müddette etraf köylerin de ilgisini çeken bir güç üretim projesine dönüştü.
Ayvaz, 2012 yılında topraksız tarım üzerine çalışırken elektrik faturalarının yüksek gelmesiyle tahlil arayışına girdiğini belirterek, "Amatör de olsa mikro HES konusunda araştırmaya başladım. Küçük çaplı denemeler yaptım ve verimliliğini görünce çalışmaları ilerlettim. 2022’den itibaren de bu işi oğlum devraldı. Karadeniz bu bahiste çok güçlü, zira su kaynakları ve eğimli yerler çok. Akü depolama sistemiyle dört konutun elektrik gereksinimini karşılayabiliyoruz" dedi.
Öğretmenlik yerine, sudan güç üretiyor
Ayvaz’ın başlattığı bu teşebbüs, oğlu Ömer Şamil Ayvaz’ın üniversite eğitimiyle birleşince profesyonel bir üretim alanına dönüştü. Coğrafya öğretmenliği kısmından mezun olan Ömer Şamil Ayvaz, babasının başlattığı mikro HES projesini coğrafya bilgileriyle geliştirerek Türkiye’nin dört bir yanına türbin üretimi ve satışı yapmaya başladı.
Ömer Şamil Ayvaz, öğretmenlik mesleği yerine üretim yapmayı tercih ettiğini belirterek, "Üniversiteden sonra iş muhakkak bir noktaya gelmişti. Talebe yetişemediğimizi fark edince büsbütün bu işe yöneldim. Derelerden boşalan suyu borular aracılığıyla türbine getiriyoruz ve elektriğe çeviriyoruz. Bu sistemle bir konutun tüm elektrik gereksinimi akü takviyeli olarak rahatlıkla karşılanabiliyor. Kimi müşterilerimiz akü depolamalı sistemlerle elektrikli araç bile şarj edebiliyor" tabirlerini kullandı.
Eski su değirmenleri elektrik üretecek
Ayvaz, ayrıyeten kullanılmayan eski su değirmenlerinin de elektrik üretimi için dönüştürülebileceğini vurgulayarak, "Eskiden un öğütmek için kullanılan bu değirmenler artık elektriğe çevrilebilir. Bu hususta Ar-Ge çalışmalarımız sürüyor. Hem güç üretimi hem de bölgesel kalkınma açısından büyük bir potansiyel var" formunda konuştu.
Köy konutunda faturasız elektrik dönemi
Mikro HES sistemini kullanan vatandaşlardan Emin Öztürk ise köy dışında bulunan mera konutuna elektrik çizgisi çekilemeyince tahlili bu projede bulduğunu tabir eden Öztürk, "Şimdi fatura kederi olmadan, kendi elektriğimi üreterek konutumun tüm muhtaçlıklarını karşılıyorum. Meskenin etrafını ışıklandırıp gece gündüz yakınca bana "Fatura kaygının yok, yakarsın tabi" diye takılanlar dahi oluyor. Birçoklarına örnek oldu gelip görenler oluyor. Bazen köyün elektriği kesiliyor ancak benim elektriğim yanmaya devam ediyor" diye konuştu.