Artvin’in Şavşat ilçesinde bulunan Karagöl-Sahara Milli Parkı ve çevresinde ladin ormanlarına zarar veren 8 ve 12 dişli kabuk böceğine karşı başlatılan mücadele devam ediyor.
Artvin Orman Bölge Müdürlüğü ekiplerince yürütülen çalışmayla kurumalara iklim değişikliğine bağlı nedenlerle popülasyonu artan 8 ve 12 dişli kabuk böceğinin neden olduğu tespit edildi.
Şavşat Sahara Karagöl Milli Parkı bölümünde 320 hektar alanda yaklaşık 14 bin ağacın böceklerin etkisiyle zarar gördüğü kayıt altına alındı. 8 dişli kabuk böceğiyle mücadelede kurumanın önüne geçebilmek için biyolojik mücadelenin yanı sıra mekanik mücadeleyle de böcekli ağaçların alandan çıkartılması işlemine başlandı.
"Türkiye’de 150, Artvin’de 30 farklı türde kabuk böceği var"
Bölgede yürütülen çalışmalarla ilgili bilgi veren Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü Orman Entomolojisi ve Koruma Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Temel Göktürk, Türkiye’de 150, Artvin’de de 30 farklı türde kabuk böceğinin olduğunun tespit edildiğini söyledi.
Bu 30 farklı kabuk böceğinin geçmişten bugüne kadar Artvin ormanlarında yayılış gösterip belli yıllarda salgınlar oluşturarak ağaçların kurumasına neden olduğunu belirten Göktürk, son yıllarda ise 8 dişli kabuk böceğinin Şavşat’ta yoğun bir popülasyon artışı sonrası ladin ormanlarına zarar vermeye başladığını kaydetti.
Orman Bölge Müdürlüğünün başarılı bir çalışmayla böceğin salgın oluşturacağını önceden tespit ettiğini kaydeden Göktürk, “Orman Bölge Müdürlüğünün Sahara Milli Parkı’nda ağaç kesim yetkisi bulunmamaktadır. Özel bir izinle buradaki böcekli ağaçların kesilerek alan dışına çıkartılması zorunlu hale gelmiştir. Eğer gerekli çalışma yapılmazsa zarar bir sonraki yıl 5 katına 10 katına çıkabilir ve alanda daha fazla kurumalara neden olmaktadır. Bunun örneklerini geçmişte Hatila Milli Parkı’nda görmüştük. Geç kalınan bir müdahale sonrası kabuk böceğinin zararı üst düzeylere çıkaraktan oradaki binlerce ağacın kurmasına neden olmuştur. Sahara Milli Parkı’nda içerisinde kabuk böceği bulunan yarı kuru ağaçların kesilerek alandan çıkartılması zorunlu hale gelmiştir” dedi.
"Bölgedeki doğal denge 2022’den sonra bozuldu"
Artvin Orman Bölge Müdürlüğünün biyolojik, biyoteknik ve mekanik mücadeleyi koordineli ve başarılı bir şekilde yürüttüğünü kaydeden Göktürk, “Bölgede bu yıl 800 feromen tuzak asıldı. Her birine 10 binlerce böcek yakalandı ve imha edildi. Siz alandan 1 böcekli ağacı çıkardığınızda 10 feromon tuzağının yaptığı işi yapmış oluyorsunuz. Bölgeye yırtıcı böceklerde bırakılıyor. Artvin Orman Bölge Müdürlüğünün yapmış olduğu çalışmayı olumlu olarak görüyorum” diye konuştu.
Bölgedeki doğal dengenin 2022’den sonra bozulduğunu anlatan Göktürk, “Böcek ekonomik zarar eşiğini aşarak zararlı konuma gelmiştir. Orman Bölge Müdürlüğü’nün uyguladığı mücadele yöntemi dünyanın her yerinde başarıya ulaşmıştır" ifadelerini kullandı.
Öte yandan Artvin Orman Bölge Müdürlüğü tarafından zararlı böceklerle mücadele kapsamında Sahara Karagöl Milli Park alanında 2023 yılında 150 adet feromon tuzağı ilse 239 bin 400 adet böcek topladı. 2024 yılında ise böceğin biyolojisi ve mevsim şartları dikkate alınarak uçma zamanı gelmeden sahalara 800 adet feromon tuzağı ise bu yılın ilk 6 ayında 8 milyon 634 bin 380 adet zararlı böcek toplanarak imha edildi.
Biyolojik mücadele kapsamında 2023 yılında söz konusu sahalara 405 adet Thanasimus formicarius, 525 adet Temnochila caerulea ve 473 adet Clerus mutillarius olmak üzere toplam 1.403 adet yırtıcı böcek salımı yapıldığı kaydedildi.
2024 yılında ise Şavşat Biyolojik Mücadele Laboratuvarımızda Ips typographus (Sekiz Dişli Büyük Ladin Kabuk Böceği) zararlısının yırtıcısı olan Thanasimus formicarius, Temnochila caerulea ve Clerus mutillarius adlı böceklerden 6 bin adet Temmuz ayı sonuna doğru üretimi tamamlanarak bu sahalara salınacak.
