Gümüşhane’de 143 yıl evvel inşa edilen Güzeloluk Camii, giriş kapısındaki bulunan ve sarsıntı ve heyelan ikaz sistemi olarak kullanılan "denge taşlarıyla" dikkat çekiyor.
Gümüşhane’nin Torul ilçesinde bulunan Bin 850 metre rakımdaki Güzeloluk Köyü’nde Tabip Hasan Zirver Efendi tarafından 1882 yılında yaptırılan Güzeloluk Camii, Türkiye’de ender mescitlerde bulunan özelliğiyle öne çıkıyor. Caminin cümle kapısının sağ ve sol tarafında mimarı tarafından "denge taşı" ismi verilen silindirik taşlar yer alıyor. Cami yerinde rastgele bir kayma, çökme yahut zelzele yaşanması halinde çalışmaz hale gelen bu taşlar, yapının sağlamlığını gösteren bir ikaz sistemi fonksiyonu görüyor. Caminin yapıldığı günden bugüne kadar istikrar taşlarının hiç durmadan dönmesi ise yapının ve yerinin bu kadar yıldır sapasağlam ayakta kaldığını gösteriyor.
Öte yandan Osmanlı periyodundan kalma az sayıdaki kitabeli mescitten biri olan Güzeloluk Camii, tarihi izleriyle de kıymet taşıyor. 1916 yılındaki Rus işgali sırasında Rus ve Osmanlı askerleri ortasındaki çatışmalarda atılan mavzer mermilerinden bir tanesi caminin kitabesinin alt kısmına isabet etti. Bu hasar kitabedeki yazılara ziyan vermedi lakin kurşun izi geçmişin acılarına hatırlatırcasına birinci günden bu yana varlığını koruyor.

"Camideki istikrar taşları özelliklerini hiçbir vakit yitirmedi"
Tarihi yapının yıllar içerisinde tahribata ve ardından değişikliğe uğradığını lakin "denge taşlarının" özelliğini hiçbir vakit yitirmediğini söyleyen Veysel Armağan, "1600’lü yıllarda cami birinci olarak odunla yapılmıştır. Daha sonra cami harap olunca bu defa taş ve kireçle yapılmıştır, bu da 1700’lü yıllarda olmuştur. Sonra ahşap olarak tekrar inşa edilmiştir. Fakat yanmış, 1800’lü yıllarda tekrar taş ve kireçle yapılmıştır. Biz de bu caminin birtakım yerlerinde bozulmalar olduğu için geçen sene tadilatını yaptık. Bu caminin üstü birinci evvel ahşap kaplama idi. Ahşap kaplama çürüyünce köylüler tarafından sac kaplama ile kaplanmış. O da çürüdükten sonra son olarak kurşunla kaplanmıştır. Caminin bir öteki özelliği ise Türkiye’de sadece 7 yahut 8 tane bulunduğu söylenen sarsıntı taşlarıdır. Girişte yer alan bu taşlar sarsıntı sırasında oturur ve hareket etmez. Lakin bugüne kadar, Erzincan sarsıntısı burayı sallamasına karşın, bozulmamışlardır. Şu anda Türkiye’de 7 yahut 8 örneğinden biri olan bu tarihi camimiz ayakta durmaktadır. Caminin hiçbir tarihinde eksiklik olmamış, yalnızca çürüyen kısımlar birebir halde onarılmıştır" dedi.

"Camiyi bu özelliğinden ötürü daima ziyarete geliyorlar"
Yapının barındırdığı özelliklerle çok ender bir cami olduğunu söyleyen Hüseyin Pir, "Buraya sık sık ziyarete geliyorlar. En büyük özelliği de Türkiye’de sadece 5-6 ya da 8 tane bulunan zelzele saati dediğimiz düzeneklerin caminin birinci girişindeki kapının sağında ve solunda yer almasıdır. Zelzele olduğu vakit bu saatler duruyor, zelzele olmadığı sürece ise çalışmaya devam ediyor. Demek ki bugüne kadar yaşanan zelzelelerde bu cami hiçbir vakit özelliğini kaybetmemiş ve hâlâ o sarsıntı saatleri çalışmaktadır" diye konuştu.