Ihlas Haber Ajansı tarafından
02 Ekim, 2024 12:45 tarihinde yayınlandı
A+ A-
Okuma Süresi: 2dk
Yorum Sayısı: 0

Rize’de atmaca kültürü sürdürülüyor

Rizelilerin sevdası olan ve artık hayatlarının birer parçası haline gelen atmaca kültürü yaşatılmaya devam ediyor.
Yüzlerce yıl önce bıldırcın avlamak için atmaca yakalanmaya başlandı. Doğu Karadeniz Bölgesi’nin yüksek rakımlarında yaşayan atmacalar aynı zamanda Rizeliler için de büyük bir tutku haline geldi. Hala bıldırcın avında kullanılan atmacalar yırtıcı olmalarının yanında zekâları ve çeviklikleri ile de biliniyor. Atmaca yakalayabilmek için Rize’nin yüksek kesimlerine çıkan atmacacılar burada kurdukları ağların yanında bulunan ’tenta’ denilen ufak kulübelerde saklanarak bir atmaca yakalamak için beklemeye başlıyor. Yörede ’ğaço’ kuşu olarak adlandırılan kırmızı sırtlı örümcek kuşu ile atmacayı yakalıyorlar. Yakaladıkları atmacayı evcilleştiren atmacacılar kış aylarının gelmesiyle beraber tekrardan atmacaları doğaya salıyorlar. Yaklaşık 600 yıldır atalarından gelen ‘atmaca’ kültürünü yaşatmaya devam eden Rizeliler, kendileri için hayvanın artık bir yaşam tarzı haline geldiğini belirtiyor.
“Dededen toruna, babadan oğula geçen bir kültürdür”
Atmaca kültürünün yüz yıllardır Doğu Karadeniz’de yaşatıldığını belirten atmacacı Salih Navdar, “100 yıllardır bu coğrafyada yapılıyor. Doğu Karadeniz’de bir kültürdür. Dededen toruna, babadan oğula geçen bir kültürdür. Kafkaslar’da doğum yaptıktan sonra büyüyen ve 1 yaşına gelen atmacalar güzergah olarak burayı seçiyor. Buradan da Afrika’ya gidiyor. Afrika’dan da Mart ayında tekrardan buralara dönüyor. Bizde bu güzergahta ’tente’ dediğimiz bu saklı yerlerde ağ kuruyoruz. Burada da ğaço kuşu dediğimiz kırmızı sırtlı örümcek kuşu ile atmacaları yakalıyoruz. Onları biz yakalıyoruz. Bu kesinlikle av değildir. Sonrasında zaten doğaya geri salıyoruz. Bu kültürü yaşatıyoruz. Biz atmaca ile ilgili türkü yapıyoruz. Destanlar yazıyoruz. Hatta o kadar çok seviyoruz ki şehrimizin girişine heykelini dikiyoruz. Ben ayrıca özel bir kolejde çocuklara atmaca dersi veriyorum. Onlara da bu kültürü öğretiyoruz” ifadelerini kullandı.
“600 sene önce nasıl yapılıyorsa yine aynı şekilde yapılıyor”
Geçmiş yıllarda atalarının et ihtiyaçlarını karşılamak için atmaca tuttuklarını vurgulayan atmacacı Hüseyin Avni Kabaoğlu, “Atmaca bekliyoruz. Atmaca tutmaya çalışıyorum. Bu şapka beni koruyor. Atmaca yırtıcı bir hayvandır. Bütün yırtıcılar yazın Nil vadisine gidiyor. Mart ayında yuva yapmak için Kuzey yarım küreye gelirler. Burada da ılıman iklim vardır. Yavruları büyüttükten sonra bu aylara doğru tekrar Afrika’ya giderler. Bu bölgede 600 senedir atmacacılık yapılıyor. 600 sene önce nasıl yapılıyorsa yine aynı şekilde yapılıyor. Değişmeyen bir kültür. Dünyada belki de değişmeyen tek kültür atmacacılık kültürüdür. Eskiden et ihtiyacını karşılamak için dedelerimiz atmaca tutarlardı” şeklinde konuştu.
“Bu iş gerçekten bir hastalık”
Zevk aldıkları için atmacacılık yaptıklarını ifade eden Yılmaz Eskiçırak, “Bundan biz zevk alıyoruz. Bıldırcına salarız. Atmacayı kışın bakarız. Bu iş gerçekten bir hastalık. 82 yaşındayım tentaya çıkamıyorum ama atmacayı saklıyorum. Elimde tutuyorum” dedi.
“Atmacayı bıldırcın avında kullanıyorum”
Atmacayı hala daha bıldırcın avlarken kullandıklarını söyleyen Turhan Eskiçırak, “Biz bunla birbirimize hava atarız. Öncelikle ben atmacayı bıldırcın avında kullanıyorum. Ardahan’a gittim. Masraf ettim orada bıldırcın yakaladım. Bu 600 senelik bir gelenektir. Bizim atalarımızdan kalan bir gelenektir. Ben fabrikada çalışırken sadece 8-4 vardiyalarında tutmaya çıkamadım. Normalde hiç aksatmadan dağlara giderim” dile getirdi.
“Biz bayanlar olarak beylerimizin atmacalarını evcilleştiriyoruz”
Sadece erkeklerin değil kadınların da atmacacılık yaptığını, evcilleştirmede büyük rol oynadıklarını dile getiren Sema Eskiçırak, “Biz bayanlar olarak beylerimizin atmacalarını evcilleştiriyoruz. Mahallede kolumuza takarak geziyoruz. Gelinler olsun görümceler arasında birbirimize hava atar gezeriz. Kimin atmacası daha güzel diye hava atıyoruz” ifadelerini kullandı.

Bizi sosyal medyadan takip edin
blank
Ihlas Haber Ajansı tarafından
02 Mayıs, 2025 16:52 tarihinde yayınlandı
A+ A-
Okuma Süresi: 3dk
Yorum Sayısı: 0

Uyuşturucu komasına giren gencin ölümüyle ilgili yargılanan 2 sanık hapis cezasına çarptırıldı

Kastamonu’da 2022 yılında kullandığı uyuşturucunun tesiriyle komaya girerek hayatını kaybeden gencin vefatının akabinde haklarında dava açılan 2 sanık, mahpus cezasına çarptırıldı.
Olay, 2022 yılının Ağustos ayında Kastamonu vilayet merkezinde meydana geldi. Edinilen bilgiye nazaran, gece saatlerinde bir ortaya gelen Murat Can Öztürk (22), B.İ.D., S.Ö. ve E.G., E.E.’den temin ettikleri uyuşturucu maddeyi kullandı. Bir müddet sonra araçlarıyla gezintiye çıkan Murat Can Öztürk, B.İ.D., S.Ö. ve E.G., Kastamonu-İnebolu karayolu Toprakköprü mevkiinde R.E. ile karşılaştı. Murat Can Öztürk, B.İ.D., S.Ö. ve E.G., bir müddet sohbet ettikten sonra R.E. ile birlikte hareket ederek bağlantıya geçtikleri şahıstan sentetik ecza hapı satın aldı. Kuzeykent Mahallesi’nde bir apart daire kiralayan Murat Can Öztürk, B.İ.D., S.Ö., E.G. ve R.E., satın aldıkları sentetik ecza hapını kullandı. Bir mühlet sonra 22 yaşındaki Murat Can Öztürk uyuşturucu komasına girerek kötüleşti. Arkadaşları tarafından olay yerine çağrılan sıhhat gruplarınca Kastamonu Eğitim ve Araştırma Hastanesine kaldırılan Murat Can Öztürk, yapılan müdahalelere karşın kurtarılamadı.
Yaşanan olayın akabinde uyuşturucu temin ettikleri tez edilen E.E. ile R.E., gözaltına alındı. Emniyetteki süreçlerinin akabinde adliyeye sevk edilen R.E. tutuklanırken, E.E. ise isimli denetim kuralıyla özgür bırakıldı. R.E. ile E.E. hakkında Kastamonu Ağır Ceza Mahkemesinde "taksirle mevte neden olma’, ’uyuşturucu yahut uyarıcı husus ticareti yapma yahut sağlama’, ’uyuşturucu kullanımına yer temin etme’ cürümlerinden dava açıldı.

"Bin TL karşılığında 10-14 tane şeker diye tabir edilen kahverengi haplardan aldım"
Tutuklandıktan 4 ay sonra tahliye edilen R.E. duruşmada yaptığı savunmada, "Toprakköprü mevkiinde arkadaşlarla karşılaştık. Benzinlikte sohbet ettiğimiz sırada Murat Can Öztürk ve öbür arkadaşlar benden uyuşturucu unsur satın almamı istedi. Ortak olarak satın alabileceğimizi söylediler. Arkadaşlarım telefonla birilerini aradılar, ben de birilerini aradım. Yanıt gelmesi üzerine vilayet merkezinde bir yere gittik. Arabayı S.Ö. kullanıyordu. Gittiğimiz yerde arkadaşlarım bana, ‘biz yoldan geldik, yorgunuz, uyuşturucuyu sen alabilir misin’ dediler. Ben de bunun üzerine uyuşturucu alacağım adamın meskeninin önüne gittim. Arkadaşlarım esasen gittiğim yeri görüyorlardı. Yaklaşık bin TL karşılığında 10-14 tane ’şeker’ diye tabir edilen kahverengi haplardan aldım. Arkadaşlarım, bu uyuşturucu maddeyi ormanda kullanmayı teklif ettiler, lakin daha sonra bu uyuşturucu maddeyi apartta kullanmaya karar verdik. Sonra aparta gittik. Odaya geçtik, akabinde burada cips yedik, soda içtik, almış olduğumuz uyuşturucuları masanın üzerine koymuştum. Odada bulunan herkes başına nazaran uyuşturucudan kullanıyordu. Ben 2 tane kullandım, Herkes odasındaki yatağına geçti. Sabah Murat Can kötüleşti. Sonra ayran içirdik, düzelmeyince ambulansı aradık. Aparttan aşağıya indirmeden evvel Murat’ın yüzüne su çarptık, tuvaletini yaptırmaya çalıştık. Sonra sırtımıza alıp Murat’ı aşağına indirdik. Ambulans Murat’ı götürdükten sonra biz aparta çıktık. Eşyalarımızı alıp hastaneye geçtik. Üzerim ıslak olduğundan hastaneye girmedim, 10 dakika araçta bekledim, haber çıkmayınca köye gideceğimi söyleyip ayrıldım. Meskende yattığım sırada jandarma grupları geldi, ben de isteğim ile jandarmaya teslim oldum. Uyuşturucu husus kullandığımı kabul ediyorum, lakin üzerime atılan öteki suçlamaları kabul etmiyorum" dedi.

"Meydana gelen olayda rastgele bir biçimde ilgim ve alakam yoktur"
28 yaşındaki sanık E.E. de, "Konuyla alakalı üzerime atılan suçlamaları kabul etmiyorum. S.Ö. ile orta sıra telefon ile görüşmekteyim. Olay tarihinde de görüşüp görüşmediğimi hatırlamıyorum. Telefonumun HTS kayıtlarının çıkarılmasına ve incelenmesine istek gösteriyorum. Olay tarihinde iş yerimi kapattıktan sonra konutuma gittim. Sonrasında dışarıya hiç çıkmadım. Meydana gelen olayın benimle rastgele bir biçimde ilgi ve alakası yoktur. Olay Kastamonu’da vilayet merkezinde meydana gelmiştir. Bugün üzerimde, konutumda, iş yerinde, depoda ve araçlarımızda yapılar aramalarda rastgele bir cürüm ve cürüm ögesine rastlanılmamıştır. Hakkımdaki suçlamayı bugün öğrendim. Neden hakkımda bu türlü bir suçlama yapıldı bilmiyorum. Olayla alakalı kimseden rastgele bir şikayetim yoktur. Söyleyeceklerim bundan ibarettir" diye konuştu.
Murat Can Öztürk’ün babası E.Ö. ise sanıkların en ağır formda cezalandırılmasını talep etti.
Mahkeme heyeti, sanık R.E.’nin ‘uyuşturucu yahut uyarıcı husus ticareti yapma yahut sağlama’ hatasından 8 yıl 4 ay mahpus cezası ve 16 bin 660 TL isimli para cezasına çarptırılmasına, E.E.’nin de ‘uyuşturucu kullanımına yer temin etme’ kabahatinden 4 yıl 2 ay mahpus cezası ile 8 bin 320 TL isimli para cezasına çarptırılmasına karar verdi.
Ayrıca mahkeme heyeti, sanık R.E.’nin ’taksirle öldürme’ kabahatinden da beraatlarına karar verdi.

Bizi sosyal medyadan takip edin

Yorum Yaz

Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.