Türkiye’de çevre koruma ve geri dönüşüm adımları kapsamında, yeni bir düzenleme 1 Ocak itibarıyla yürürlüğe girecek. “Depozite İade Sistemi” olarak adlandırılan bu sistem, tüketici alışkanlıklarını ve atık yönetimini önemli ölçüde değiştirecek.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen proje kapsamında Depozito İade Sistemi’nin 1 Ocak 2025’te devreye girmesi planlanıyor. Bu sistem ile tüketilen içeceklerin şişeleri belirli bir ücret karşılığında toplanarak geri dönüşüme kazandırılacak.
Proje kapsamında, su, soda, kola ve bira şişeleri gibi içecek kapları, tüketicilere 25 kuruş karşılığında iade edilecek. Bu sayede hem çevre kirliliğinin azaltılması hem de geri dönüşüm oranlarının artırılması hedefleniyor.
Bakanlık yetkilileri, Depozito İade Sistemi’nin devreye girmesiyle birlikte hem vatandaşların çevre bilincinin artacağını hem de ekonomiye katkı sağlanacağını belirtti. Sistem sayesinde plastik, cam ve metal ambalajların doğaya karışmasının önüne geçilecek ve bu materyallerin yeniden kullanımı sağlanacak.
Cam, plastik ve metal ambalajlı su, kola, meyve suyu, bira türü içecekler için büfe, bakkal, marketlerde 25 kuruş depozito ödenecek.
Türkiye Emlak Katılım Bankası’nın altyapısı üzerinden e-cüzdan açılarak, vatandaşın geri dönüşüme attığı her bir şişe için 25 kuruş eklenecek. Biriken paralar alışverişlerde kullanılabilecek.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Türkiye Çevre Ajansı’nın yönetiminde çalışmaları sürdürülen Depozito Yönetim Sistemi’ne (DYS) 1 Ocak 2025 itibarıyla başlanması hedefleniyor.
İlk olarak 1 Ocak 2021 tarihinde geçilmesi öngörülen ancak çeşitli nedenlerle hazırlık süreci sarkan DYS, 100 mililitre ile 3 litre arasında yer alan tek kullanımlık içecek ambalajları için başlayacak.
Türkiye’de bu büyüklükte yıllık 20 milyar adet cam, plastik, alüminyum ambalajlı içecek tüketildiğini belirten bakanlık yetkilileri, bunların toplanmasıyla ekonomiye yıllık 500 milyon euro kazanç sağlanmasını hedeflediklerini anlattılar.
5 BİN NOKTADA GERİ ALIM SİSTEMİ KURULACAK
2025 yılı içinde tüm il ve ilçelerde 5 bin noktada geri alım sistemi kurulacak. Depozito iade makineleri öncelikli olarak belediyeler, millet bahçeleri ve üniversitelere yerleştirilecek.
Sistem, 1 Ocak 2025’ten itibaren işlemeye başlayacak ve depozito iade makineleri 2025 süresince zincir marketler, alışveriş merkezleri, oteller, restoran ve kafeterya gibi alanlara yaygınlaştırılacak.