Yaklaşan Kurban Bayramı öncesinde bazı marketlerin kasaptan kilo ile et alır gibi kurban hissesi sattığı ifade edilirken, bu etleri de taksitle satmaları vatandaşın kurban ibadetiyle alay etmek olarak yorumlandı
Kurban Bayramına sayılı günler kala bazı marketlerin kasaptan et alır gibi kurban hissesini kilo ile sattığı hatta vatandaşların ilgisini çekmek için taksit avantajı sunduğu belirtilirken, Kurban günlerinde kasaptan et alır gibi bir anlayışla marketlerden kurban siparişi ile kurban kesilemeyeceği ifade edildi. Bu şekilde bir satışın vatandaşların kurban ibadetiyle alay etmek olduğu şeklinde görüş beyan edilirken, o şekilde bir kurban almanın ve kestirmenin İslam'da yerinin olmadığı bildirildi.
Konuyla ilgili olarak görüşlerine başvurduğumuz İl Müftüsü Ercan Aksu, kurbanlık hayvanın alım satımının et alışverişine dönüştürülmesinin uygun olmadığını ifade ederek, şu açıklamayı yaptı:
"Kurban kesecek bir müslümanın asli ihtiyaçları dışında 80.18 gr 24 ayar altın veya bunun karşılığında bir para veya sermayeye sahip olması gerekir. O da günümüz Türk lirası olarak yaklaşık 107.000 TL tekabul etmektedir...Bu kadar parası veya malı olmayan bir müslümanın üzerine Kurban kesmek VACİP değildir. Ancak yine de kurban ibadetini yapmak istiyorsa kurban kesebilir ve sevabına da nail olur.
Kurbanlık hayvan satış usulleri
Günümüzde kurbanlık alım-satımı genellikle şu üç şekilde gerçekleştirilmektedir.
- Götürü (kabala) usûlü ile kurban alım satımı: Bu satışta, satıcı ve müşteri muayyen olan bir hayvan üzerinde pazarlık yapmakta ve belirledikleri bir fiyat üzerinde anlaşmaktadırlar. Kurbanlık hayvanda geçmişten günümüze uygulanagelen yaygın yöntem budur.
- Hayvanın canlı olarak tartılarak fiyatının belirlenmesi yoluyla alım-satım: Bu satış işleminde kurbanlık hayvanın fiyatı, canlı haldeki kilosu dikkate alınarak belirlenmektedir. Bu şekilde de kurbanlık alım satımı yapmak mümkündür.
- Hayvanın karkas etinin kilogram birim fiyatının belirlenmesi ve toplam fiyatının, kesildikten sonra tartılarak elde edilecek rakam olduğu hususunda tarafların anlaşması yoluyla alım-satım.
Kurbanlık hayvan bu yöntemle de alınıp satılabilir. Ancak bu şekildeki satın alınan kurbanın geçerli olabilmesi ve ibadetin et alım satımına dönüşmemesi için aşağıda belirtilen şartlara riayet edilmesi gerekir:
Karkas etin kilogram birim fiyatının belirlenmiş olması.
Alış-veriş esnasında satışa konu olan hayvanın belirlenmiş olması.
Belirlenen hayvan üzerinde satış işleminin tamamlanmış olması.
Hayvanın, sadece kurban niyetiyle kesilmesi. Yani herhangi bir organının (et, deri, sakatat vb.) satıcıda kalmasının şart koşulmaması veya kesim veya organizasyon ücretine sayılmaması gerekir.
Şayet kurban günlerinden önce alıcı, hayvanı yukarıda belirtilen usullerden biri ile alacağını vaat etmiş ve alım-satım tamamlanmamışsa, kurban kesiminden önce satım akdinin tamamlanması-kesinleştirilmesi gerekir.
Kurban mal ile yapılan bir ibadet olması hasebiyle, kurbanlık hayvanın alım satımının et alışverişine dönüştürülmesi uygun değildir. Nitekim ayet-i kerimede “Onların etleri ve kanları Allah’a ulaşmaz. Fakat O’na sizin takvanız (Allah’a karşı gelmekten sakınmanız) ulaşır. (Hac, 22/37)” buyrulmaktadır.
Kurban mali bir ibadettir. İbadetler de Allah hakkıdır hassas olmak gerekir. Şimdi çok güzel bir hizmet, fakat burada dikkat edilmesi gereken şeyler var. İbadetlerde istediğim gibi yaparım ve olur anlayışı olmaz. O yüzden özellikle bu iş vekaletle yani bir kurum veya kişi tarafından vekaletle kurban kesim işlemi yapılacaksa 1) vekalet 2) hisse sahiplerinin belirlenememesi.... konuları gündeme gelir.
genelde marketlerde şöyle bir uygulama ortaya çıkıyor. Eğer kişiye kg garantisi taahhüt edilmişse bu bir takım mahsurlu sonuçlara sebebiyet veriyor.
Örneğin topluca bir kesim yapılıyor. Her bir hissedara kesim yapıldıktan sonra 30 kg et alacağı taahhüt ediliyor. Hissedarlara taahhüt edilen 30 kg et miktarını tutturmak için-ki böyle bir taahhüt olamaz- gayret gösteriliyor. Oysa aslolan bir hisseye kaç kg et düşeceğini belirlemek değil, her hissedara kaç hisse verileceğinin belirlenmesidir. O yüzden bu işlem yapılırken yaklaşık bir miktarı söylenmelidir." (Haber Merkezi)
