blank
Haber Merkezi tarafından
21 Mart, 2025 13:58 tarihinde yayınlandı
Okuma Süresi: 3dk
Yorum Sayısı: 0

Safranbolu Folkloru: Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması

Safranbolu folklorik değerlerinin Türkiye’nin somut olmayan kültürel miras listesinde yer alması ve yaşatılması büyük önem taşıyor. Gerek kadın gerekse erkek halk oyunları birbirinden özel koreografileriyle göz doldurmaya devam ediyor.

Günümüzde özellikle Safranbolu’nun kına gecesi eğlencelerinde geleneksel kıyafetlerle canlandırılan halk kültürünün yaşatılması ve korunması bekleniyor. Safranbolu’da 1974-1980 yılları arasında Belediye Başkanlığı yapan Kızıltan Ulukavak’ın kitabında “Safranbolu Oyunları ve Türküleri” başlıklı yazısı yöre folklorunun tarihi önemini vurguluyor.

Ulukavak: “Safranbolu, uzun yıllar boyunca etnik ve kültürel yapısının değişmemesi sayesinde kendine özgü geleneklerini koruyabilmiştir. Giyim kuşamdan yemek çeşitlerine, masallardan türküler ve oyun havalarına kadar birçok alanda geleneksel değerler yaşatılmaktadır. Ancak, günümüzde bu değerlerin büyük bir bölümü, değişen yaşam koşulları ve çeşitli etkileşimler nedeniyle yaşatılamamaktadır. Zamanla unutulma riski taşıyan bu folklorik unsurlar, yazılı metinler haline getirilerek korunmaya çalışılmaktadır.

Bu bağlamda, Sadi Yaver ATAMAN’ın belgeleri ve yayınları önemli bir kaynak teşkil etmektedir. Süleyman ŞENEL tarafından hazırlanan kitap, Safranbolu oyunları ve türküleri, folklorla ilgili kişiler ve gelenekler hakkında kapsamlı bilgiler içermektedir. Ayrıca, ATAMAN ailesinin eserleri, Safranbolu folkloruna ilgi duyanlar için önemli bir referans noktası oluşturmaktadır. Sadi Yaver Ataman, Safranbolu folkloru üzerine önemli derlemeler yapmıştır. 1936 yılında "Safranbolu Düğünleri" adlı eserini yayımlayarak bu alandaki çalışmalarına başlamıştır. Ataman, halk müziği ve folkloru üzerine birçok programa imza atmış ve kültürel mirasın korunmasına katkıda bulunmuştur.

SAFRANBOLU OYUNLARI VE TÜRKÜLERİ

Safranbolu folklorunu oluşturan çok çeşitli oyun ve türküler bulunuyor. Bunların tamamı Sadi Yaver Ataman ile oğlu Adnan Ataman’ın (1926-2014) notlarından yararlanılarak Süleyman Şenel’in hazırladığı kitaplarda yer veriliyor. Bu kitaplarda kimi türkülerin notaları da bulunuyor.

Ulukavak’ın kitabında: “Safranbolu oyunları ve türküleri arasında hiç kuşkusuz en ünlü olanı “Aç kapı”dır. Bu oyunu, hanımlar ve erkekler farklı figürlerle oynarlar. Safranbolu oyunu denilince akla önce, “Aç kapı” gelir. Bir başka ünlü oyun, Sadi Yaver Ataman’ın “defile” olarak nitelediği kadın düğünlerinde oynanan “Mız mız” oyunudur;  “Dürriye’min Güğümleri” türküsü eşliğinde oynanır. Bir diğer ünlü oyun ise, “kına gecesi”ndeki “Kabem” oyunudur. “Sini çevirmesi” de denir. Kına yakılırken, üzerinde mumlar yanan bir sini (tepsi), gelinin başı üzerinde, oynayanlarla birlikte döndürülür, oyun bitince etrafa atılan mumlar kapışılır; mumu kapan kızın en kısa zamanda kısmetinin açılacağına inanılır.  Hacıların, hac dönüşü karşılanışları sırasında söylendiği bildirilen “ilahi” tarzındaki Kabem türküsünün sözlerinin, Yunus Emre Divanı olarak hazırlanan kitaplardaki şiirler arasında rastlanamasa da, Yunus Emre’ye ait olduğu söylenir.” ifadeleri yer aldı.

Safranbolu’nun üç ünlü oyunuyla ilgili iki türkü ile bir ilahinin sözleri:

AÇKAPI

Aç kapıyı ben geldim (ağanın), Safa geldin hoş geldin (ölüyon),

Safa geldin hoĢ geldin, El ediyor el ediyor, O yar beni deli ediyor,

Ela da gözler kül ediyor, Çuha da yelek ekli olur (ağanın),

Çirkin seven dertli olur (ölüyon).

Çirkin seven dertli olur, Sende yanuk, ben de yanuk.

Sular da akar boz bulanık, Eller de uyur,  ben uyanık.

Sever isen güzel sev (ağanın), Güzel merhametli olur (ölüyon),

Güzel merhametli olur, El ediyor el ediyor,

O yar beni deli ediyor, Ela da gözler kül ediyor.

Çuha da yelek eğmesi (ağanın), Sol yanında düğmesi (ölüyon),

Sol yanında düğmesi, Un ele kızım hamur yoğur,

Var git evde kocanı doyur, Horoz kestim bize de buyur.

“MIZ MIZ OYUNU”NUN TÜRKÜSÜ

Düriyemim güğümleri kalaylı Fistan giymiş etekleri alaylı Düriyemi aldatması kolay mı

Alırım dedin de aldattın beni On telli sazla oynattın beni

Kabem sana varsam konuk Sağ yanımda altın oluk Hep melakeler onda konuk

Canım Kabem varsam sana Güzel Kabem dolansana Kabenin dörttür kapısı Lale mercandır

yapısı Miski amberdir kokusu Canım Kabem varsam sana Güzel Kabem dolansana 

Giyme dedim giydin sen bu alları Başıma getirdin türlü halları

Düşman ettin bana bütün elleri Aman aman buna can mı dayanır

Seher vakti yar uykudan uyanır

KABEM

Kabeye varan hacı olur Başında altın tacı olur Hep melakeler duacı olur

Canım Kabem varsam sana Güzel Kabem dolansana Kabenin yolları bölük bölüktür

Benim yüreçüğüm delük delüktür Dünya dedikleri bir gölgelüktür

Canım Kabem varsam sana Güzel Kabem dolansana Bunların dışında,

“Ben yarime Galaaltı’nda gavuştum”, “İlik düştü yakamdan”, “Yeşil ipek bükene”, “Daş Harman’ın mazısı”, “Güveyi dama çıkamaz” başta olmak üzere, Safranbolu’nun kendine özgü, pek çok yöresel  türkü ve oyun havası  bulunmaktadır. Bu özdeyişi, ülkemizin türküleri için, ilk kez kim söylemişse, çok doğru ve güzel söylemiş; Safranbolu türküleri için de aynı sözler, hiç kuşkusuz, bir gerçeğin en özlü biçimde yinelenişidir.

Bizi sosyal medyadan takip edin

Namaz Vakitleri

Karabuk
27
Mayıs Salı
1446 HİCRİ Zilkade 29
Akşam Vakti
Şuanki vakit
Akşam
  İmsak
03:21
  Güneş
05:15
  Öğle
12:52
  İkindi
16:50
  Akşam
20:19
Yatsı vaktine kalan süre
 
  Yatsı
22:04

Çok Okunanlar

blank
Karabük

Karabük’te Minibüsçünün İşgüzarlığı Yolcuları Mağdur Ediyor

blank
Safranbolu

Safranbolu’da Motosiklet ile Otomobil Çarpıştı

blank
Karabük

TESK Genel Başkanı Palandöken: “Esnaf, Ülkenin Barometresidir”

blank
Karabük

11 Yılda 11 Ülkeye Umut Taşıdı

blank
Karabük

Karabük Birlik Medya’dan Kınama

blank
Karabük

Karabük’te Otomobilin Çarptığı Motosikletlinin Sürüklendiği Anlar Kamerada

blank
Karabük

Karabük’te Ulaşım Daha Modern Hale Gelecek

blank
Eğitim

İYİ Parti Genel Başkanı Karabük’e Geliyor

blank
Karabük

Karabük’te Tapu ve Kadastro Teşkilatının 178. Yılı Kutlandı

blank
Bölge Haberleri

Karabük’te Trafik Kazalarında 5 Kişi Yaralandı

Video Haberler

blank

Karabüklü genç boksörler Türkiye Şampiyonası’nda madalyaları topladı

blank

Siyaset bilimi uzmanı akademisyenlerden Rektör Kırışık’a ziyaret

blank

Uzungöl’de dereye düşüp kaybolan Suudi Arabistan uyruklu çocuğu arama çalışmaları sürüyor

blank

Profesörden kurbanlık uyarısı: “Hayvanın burnundan ve ağızından akıntı gelmemesi en başta dikkat edilecek husus”

blank

Genel başkanın makam şoförü kazada öldü

blank

Çakalın başına takılan poşeti öğretim görevlisi çıkardı

blank

Bolu’da minik öğrencilere sağlık eğitimi

blank
Haber Merkezi tarafından
27 Mayıs, 2025 21:02 tarihinde yayınlandı
Okuma Süresi: 1dk
Yorum Sayısı: 0

Karabüklü genç boksörler Türkiye Şampiyonası’nda madalyaları topladı

Karabük Baykan Arslan Boks Okulu sporcuları Ordu’da düzenlenen Okul Sporları B Gençler Türkiye Ferdi Boks Şampiyonası’nda üç madalya kazandı.

Ordu’da gerçekleştirilen Okul Sporları B Gençler Türkiye Ferdi Boks Şampiyonası’nda Karabük Baykan Arslan Boks Okulu Spor Kulübü sporcuları önemli başarılara imza attı. Şampiyonada 66 kilogramda ringe çıkan Karabük Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencisi Ahmet Görkem Kızıltoprak altın madalya kazanarak Türkiye şampiyonu oldu.

63 kilogramda mücadele eden Kıymet Mustafa Yazıcı Anadolu Lisesi öğrencisi Elif Diktepe ise ikincilik elde ederek gümüş madalyanın sahibi oldu. 80 kilogram kategorisinde yarışan Karabük Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencisi Gamze Nur Demirkır ise üçüncü olarak bronz madalya kazandı.

Karabük Baykan Arslan Boks Okulu Spor Kulübü sporcuları, Ordu'da düzenlenen Okul Sporları B Gençler Türkiye Ferdi Boks Şampiyonası’nda elde ettikleri derecelerle Karabük’ü gururlandırdı. Farklı kilolarda kürsüye çıkan sporcular, hem bireysel başarılarıyla öne çıktı hem de Karabük’te boks branşının gelişimine katkı sağladı.

Bizi sosyal medyadan takip edin

Namaz Vakitleri

Karabuk
27
Mayıs Salı
1446 HİCRİ Zilkade 29
Akşam Vakti
Şuanki vakit
Akşam
  İmsak
03:21
  Güneş
05:15
  Öğle
12:52
  İkindi
16:50
  Akşam
20:19
Yatsı vaktine kalan süre
 
  Yatsı
22:04

Çok Okunanlar

blank
Karabük

Karabük’te Minibüsçünün İşgüzarlığı Yolcuları Mağdur Ediyor

blank
Safranbolu

Safranbolu’da Motosiklet ile Otomobil Çarpıştı

blank
Karabük

TESK Genel Başkanı Palandöken: “Esnaf, Ülkenin Barometresidir”

blank
Karabük

11 Yılda 11 Ülkeye Umut Taşıdı

blank
Karabük

Karabük Birlik Medya’dan Kınama

blank
Karabük

Karabük’te Otomobilin Çarptığı Motosikletlinin Sürüklendiği Anlar Kamerada

blank
Karabük

Karabük’te Ulaşım Daha Modern Hale Gelecek

blank
Eğitim

İYİ Parti Genel Başkanı Karabük’e Geliyor

blank
Karabük

Karabük’te Tapu ve Kadastro Teşkilatının 178. Yılı Kutlandı

blank
Bölge Haberleri

Karabük’te Trafik Kazalarında 5 Kişi Yaralandı

Video Haberler

blank

Karabüklü genç boksörler Türkiye Şampiyonası’nda madalyaları topladı

blank

Siyaset bilimi uzmanı akademisyenlerden Rektör Kırışık’a ziyaret

blank

Uzungöl’de dereye düşüp kaybolan Suudi Arabistan uyruklu çocuğu arama çalışmaları sürüyor

blank

Profesörden kurbanlık uyarısı: “Hayvanın burnundan ve ağızından akıntı gelmemesi en başta dikkat edilecek husus”

blank

Genel başkanın makam şoförü kazada öldü

blank

Çakalın başına takılan poşeti öğretim görevlisi çıkardı

blank

Bolu’da minik öğrencilere sağlık eğitimi