Psikiyatri Uzmanı Dr. Mustafa Tatlı Özel Medikar Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Mustafa Tatlı bağımlılık yapan maddeleri kullandıkça keyif alma yerini zorunlu kullanmaya bıraktığını, bağımlılık tedavi sadece kişiye yönelik bir tedavi olmadığını, bağımlılık tedavisinin bütün toplumun tedavisi olduğunu ve bağımlı olan veya riskli olan kişileri tedavi olmaya davet etti. Özel Medikar Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr Tatlı insanların tarih boyunca keyif verici maddeler kullandığını belirterek ”Bağımlılık yapan maddeleri ilk etap da keyif alma amacı ile kullanılmaya başlanılmaktadır, daha sonra bu maddeler ile uzun süre kullanıldıça keyif alma yerini mecbur kullanmaya bırakır. Hatta günlük yaşantısını devam ettirebilmesi için bağımlılık yapan maddeyi almayı kendisini zorunlu hisseder ve günlük yaşantısındaki bütün öncelikleri değişir. İş hayatı , ailevi yaşantısı olumsuz etkilenir, adli süreçler içine girmek zorunda kalır. Çünkü hayatta tüm önceliği kendini normal hissedebilmek için madde kullanmak zorunluluğudur. Bunlar bizim dışardan görebildiğimiz sosyal ve davranışsal sorunlardır. “ Bu maddeler kişinin sağlığını da olumsuz etkilediğini belirten Tatlı ” Kişi bağımlılık yapıcı maddeyi kullandığı sürece de hayati tehlikeleri barındıran bazı organ hasarlarına da maruz kalmaktadır. Şimdi kişinin sosyal davranışlarını olumsuz etkileyen, iç organlarına zarar veren bağımlılık yapan maddeyi bile bile neden kullanmaya devam ediyor kişi? İşte bu sorunun asıl cevabı beynimiz de saklı. Tüm keyif verici, uyarıcı ve bağımlılık yapan maddelerin asıl hedef organı beynimizdir. Beynimiz de yarattığı alan konusunda bilgi veren Tatlı” Bağımlılık yapan bu maddeler beynimiz de 3 alan da kendisini gösterir. Birincisi ödül merkezidir, ikincisi hafıza merkezidir, üçüncüsü ise ön beynimiz de yer alan davranışlarımızı ve dürtülerimizi kontrol etmemizi sağlayan alandır. Maddeyi kullanmaya ilk başladığımız zaman ödül merkezimizi yoğun bir şekilde uyarır. Böylece kişi yoğun bir şekilde haz hisseder. Maddeyi kullandıkça ödül merkezi zamanla duyarsızlaşır , önceleribir alkol ile keyif alıyorken, zamanla yoğun bir şekilde alkol kullanılsa aynı keyfi vermeyebilir. Artık siz bu keyifi almak için yoğun bir şekilde kullanmak zorunda kalırsınız. Bu kısır döngü içinde alkol alma sayısını artırırsınız ve gün gelir siz kendinizi normal hissedebilmeniz için bu maddeyi alma zorunda hissedersiniz. Diğer yandan yapılan araştırmalar göstermiştir ki beynimizin ön kısmında yer alan davranışlarımızı kontrol eden ve bize dur, bunu yapma mekanizmasını etkisizleştirmeye sebep vermiştir. Kişi normal yaşantısın da hayatı boyunca yapmayacağı şiddet uygulama, adli süreçler, hırsızlık, gasp gibi olaylara meyilli hale gelir.” MADDE BAĞIMLILIĞI GENETİK OLABİLİR Yapılan araştırmalar sonucu bağımlılık yapan maddeleri kullanmanın genetik olabildiğini belirten Tatlı” Yani bu şu demek ebeveynlerin de madde bağımlığı kullanımı varsa, uyuşturucu, alkol ve tütün gibi maddeleri çocuklarının da kullanmaya yatkın olması mümkündür. Bazı hastalıklar mesela panik atak rahatsızlığı olan kişi sırf dışarıya rahat çıkabilmek için alkol alan bir kişi zaman içinde alkol bağımlısı olabilir. Burada asıl konu şu; kısa dönem de kaygıda azalma veya rahatlamaya sebep verebilir. Fakat uzun dönem de bilimsel çalışmalar da bunu kanıtlamıştır ki alkol veya madde kullanımı duygu bozuklukları, bunun için depresyon da dahildir, kaygı bozukluğu gibi rahatsızlıkların tedavisini güçleştirir, böylece aslında kişi kendini tedavi ettiğini düşünürken, gerçek olan ise hastalığını derinleştirmesidir. ÜLKEMİZDE MADDE KULLANIM YAŞI DÜŞÜYOR Ülkemiz de yasa dışı madde kullanım yaşının zamanla düştüğünü belirten tatlı” Ülkemizde 15 ila 64 yaş arasında yasadışı madde ilk kullanım oranı % 3 iken zamanla bu oran yani ilk kullanım yaşı düşmektedir. İlk yapılan araştırmalarda Lise çağından bahsedilirken günümüzde ilk okul çağlarına kadar düştüğü gözlenmektedir. Bu çok ürkütücü ve korkutucudur. Son yapılan araştırmalara göre İlk okullarda tütün kullanım oranı %16, alkol %4, esrar kullanım oranının % 4, uçucu madde kullanım oranınım % 4 olduğu saplanmıştır.” DÜNYA DA 1 NUMARALI ÖLÜM SEBEBİ KORONER KALP HASTALIĞI Madde kullanımın vücudumuza verdiği zararlar hakkında bilgi de veren Tatlı” Dünya da 1 numaralı ölüm sebebi koroner kalp rahatsızlığıdır. Sigara bu riski 3 kat artırır. Akciğer kanseri riskini 22 kat artırır, bunun yanı sıra pankreas , mesane, gırtlak ve daha bir çok kansere de sebebiyet vermektedir. Eğer sigara kullanman bir kişi sigara kullanımını 35 yaşından önce bırakabilirse hiç kullanmayan kişilerle ömrünü eşleyebilir. Sigara bırakan bir kişi 10 yıl sonra Akciğer kanserine yakalanma riskini yarı yarı azaltmış olur Yani biz sigara kullanıyorsak eğer, şu an bırakmaya karar verirsek çok geç sayılmayız. Pek çok hastalıktan kurtulma şansını bize doğurur. Biliyoruz sigara kullanan kişilerin yarısı 75 yaşından önce ölmektedir” Özel Medikar Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Mustafa Tatlı sözlerine ise bağımlılık tedavi sadece kişiye yönelik bir tedavi olmadığını, bağımlılık tedavisinin bütün toplumun tedavisi olduğunu ve bağımlı olan veya riskli olan kişileri tedavi olmaya davet ederek son verdi.
