Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dr. Öğretim Üyesi Esra Arslan Aksu, İPF ve öbür interstisyel akciğer hastalıklarının birçok kanser çeşidinden de daha fazla vefata neden olduğunu söyledi.
Her yıl eylül ayının üçüncü haftası, tüm dünyada "idiyopatik pulmoner fibrozis (İPF)" ve öteki interstisyel akciğer hastalıklarına (İAH) dikkat çekmek emeliyle "farkındalık haftası" olarak anılıyor. Bu yıl 14–21 Eylül tarihleri ortasında gerçekleştirilecek etkinliklerle, erken teşhisin değeri vurgulanacak ve kamuoyunda farkındalığın artırılması hedeflenecek.
İPF ve öbür interstisyel akciğer hastalıklarında erken teşhis, hastaların ömür mühletini uzatmak ve hayat kalitesini artırmak açısından kritik değere sahip. Günümüzde hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilen antifibrotik tedaviler mevcut olup, bu tedavilere vaktinde başlanması hastalığın seyrini bariz formda etkileyebiliyor. Ayrıyeten akciğer transplantasyonu da uygun hastalarda bir tedavi seçeneği olarak gündeme gelebiliyor. Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi Teneffüs İşlev Testi Laboratuvarında bulunan karbonmonoksit difüzyon testi aygıtı sayesinde hastalara teneffüs testi yapılabiliyor. Laboratuvarda 1 yıllık süreçte 188 hastaya 197 süreç yapıldı.
"Birçok kanser cinsinden de daha fazla mevte neden oluyor"
İnterstisyel akciğer hastalıklarının ve İPF’nin çok bilinmese de tehlikeli bir hastalık kümesi olduğunu tabir eden Samsun Üniversitesi Tıp Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Esra Arslan Aksu, "Eylül ayının 3. haftası her yıl ’İdiyopatik Pulmoner Fibrozis ve İnterstisyel Akciğer Hastalıkları Farkındalık Haftası’ kapsamına mevzuyla alakalı aktiviteler yapılıyor. Bu hastalıklar ‘akciğerin ender hastalıkları’ diye geçse de değeri; ilerleyici olması ve hayat kalitesini olumsuz etkilemesidir. Aslında çok bilinmeyen hastalıklar olmakla birlikte birçok kanser çeşidinden de daha fazla mevte neden olan bir hastalık kümesidir. Bu hastalık kümesinin belirtileri ortasında inatçı kuru öksürük, kronikleşmiş öksürük ve nefes darlığı en bariz başlangıç belirtileridir. Şayet erken devirde yakalanmazsa ilerleyen periyotlarda nefes darlığındaki artış daha besbelli hale geliyor ve hastalar ileri evrede oksijen bağımlı hale geliyorlar. Hastalığın oluşma sebepleri ortasında bir kümesi nedeni muhakkak olmayan hastalık olmakla birlikte bir kısmının da en büyük nedeni sigara kullanımı. Bağ doku hastalıkları, metabolik hastalıklar ve çevresel maruziyete bağlı olarak da hastalık gelişebiliyor" dedi.
"Nadir bulunan karbon monoksit difüzyon testi aygıtı, Karadeniz’deki hastalara hizmet veriyor"
Laboratuvarda bulunan test aygıtının Samsun’da 2 adet Karadeniz’de ise birkaç vilayette olduğunu vurgulayan Dr. Öğretim Üyesi Aksu, "Hastalar, göğüs hastalıkları uzmanının muayenesi ve difüzyon testi sonrasında hastada bir interstisyel akciğer hastalığı düşünüyorsak kimi hastalarda hücre sayımı yaparak tanıya gidiyoruz. Bazen de yalnızca yanlışsız ve ayrıntılı alınmış bir anamnez, fizik muayene ve karbon monoksit difüzyon testi sonucunda hastaya teşhis koyabiliyoruz. Hastanemizde bulunan karbonmonoksit difüzyon testi aygıtı, maalesef çok yaygın bulunan bir aygıt değil. Samsun’da yalnızca 2 merkezde var. Karadeniz’de de birkaç vilayette mevcut. O yüzden aygıtımız bölge hastalarına hizmet eden değerli bir aygıt ve şu haliyle değerli bir interstisyel akciğer hastalığı kliniğiyiz" diye konuştu.
"İnterstisyel akciğer hastalıkları, ileri periyotta teneffüs yetmezliğine sebep olabilir"
Oksijen seviyesinin düşmesine neden olan hastalık kümesinin ileri devirde teneffüs yetmezliğine yol açtığına da değinen Aksu, "İnterstisyel akciğer hastalıkları, orta-ileri yaş hasta kümesini etkileyen, akciğerin doğalda var olan süngerimsi yapısının sertleşmesiyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu hastalık sonrasında bedenimizde değişime uğrayan bir ekip oksijen ve karbondioksit üzere gazlar var. Bunların geçişleri etkilenerek hastaların bedenlerindeki oksijen seviyesi düşmekte. İleri evrelerde ise karbondioksit seviyeleri artmaktadır. Bu da maalesef ileri periyotlar için teneffüs yetmezliğine sebep olmaktadır" biçiminde konuştu.