Biz, 2026 yılının ortalarına doğru 5 G ye geçmeyi planlıyoruz. Bakmayın siz TV lerde dönen reklamlara.
Fiber Optik (F/O) haberleşme alt yapımızı bile tam manasıyla oluşturamadık.

Türkiye'de fiber optik altyapısı olması gerekenin 5'te birinde kaldı. Oysaki, Ülkemizde ilk fiber optik kablo bundan tam 38 yıl önce, 1987 yılında, Denizli ile Aydın illeri arasında, direkler üzerinden havai hat olarak tesis edilmişti.
O dönem, henüz posta hizmetleri ile telefon hizmetleri ayrılmamıştı. PTT ( Posta , Telgraf, Telefon) vardı. 1995 yılı Nisan ayında, Telekomünikasyon ve Posta hizmetleri birbirinden ayrıldı.
1984 yılında üniversiteden mezun olduktan sonra Siemens'te telekomünikasyon bölümünde işe başlamıştım. Siemens'in Network Engineering tarafını bir çok insan bilmez. Ülkemizde bu konuda büyük projelere imza atmış öncü bir firmadır. Fakat daha çok beyaz eşya ve tıp tekniği departmanları bilinir.

O yıllarda Siemens'in Türkiye'de rakibi yoktu. Devletin haberleşme ihalelerine tek başına giriyordu.
Ülke tam 38 yıl önce fiber optik teknolojisi ile tanışmıştı. Bende bu işin bir parçası idim.
Şehirleri fiber optik kablolarla birbirine bağlıyorduk. Binlerce kilometre kablo tesis edildi. Teknisyenlerimiz tarafından ekleri yapılan kabloların uygunluk testlerini özel cihazlarla yapıyordum. Ülkede ayak basmadığım yer kalmamıştı. Koca ülkede bu işi yapan 2 kişiden biriydim.
Türk Telekomun teknisyenlerine kablonun teknik detayları ve ek yapımı ile ilgili kurslar veriyordum. Telekomdan bir çok mühendise ise, F/O ölçü ve test kursları vermiştim. O arkadaşların bazıları daha sonraki yıllarda Telekom da Baş Müdür ve İl Müdürü oldular.

Taa o yıllarda arkadaşlarımla birlikte ışık hızıyla haberleşmenin temellerini atıyorduk. İşimi seviyordum. Ülkem için güzel şeyler yapmanın hazzını yaşıyordum.
Arabamda bir jeneratör ve ölçü aleti ile gece yarılarına kadar, insan üstü bir gayretle, yıllarca evimden çok uzaklarda çalıştım.
Bunları neden mi anlatıyorum.?
Bu konudaki geri kalmışlığı içime sindiremiyorum.
Gençliğimi, en güzel yıllarımı verdiğim ve bilgi sahibi olduğun bir konuda da bir kaç kelam etmek istiyorum.
Bu ülke bu teknoloji ile tam 38 yıl önce tanıştı. Bir çok ülke bizden çok sonra F/O ile tanıştığı halde bizden çok önce 5G yi kullanmaya başladılar. 6 yıldır da kullanıyorlar.

Peki biz neden geri kaldık?

• 2005 yılında Telekomu özelleştirerek, sektöre devlet eliyle yatırımın önünü kestik.
• Telekomu alan Öger gurubu o günden sonra bir çivi bile çakmadığı gibi, devlete olan borcunu da ödemedi.
• Telekomun yetişmiş nitelikli personeli devletin diğer kurumlarına dağıtılarak, çalışan sayısı düşürüldü.
• Başlangıçta Siemens tekti fakat daha sonra Hes, Hontel, ,
  Özgün Kablo gibi şirketlerin de sektöre dahil olmasıyla bir rekabet ortamı oluşmuştu. İhaleler kıran kırana geçiyordu.
  Bu işten devlet karlı çıkmıştı.
  O dönem yakalanan ivme ne yazık ki şimdi yok.
• Binalarımıza, kapılarımıza kadar fiber optik kablonun tesisi konusunda çok geri kaldık.
  Olması gereken kablo ağı 3 milyon km iken, anca 637 bin km tesis edebildik.
  Şimdi buna rağmen 5G ye geçmeye çalışıyoruz.
• 5G, yüksek hızlı internet, oyunlarda ve çeşitli uygulamalarda eş zamanlı bağlantı, yüksek kalitede canlı yayın izleme imkanı sunan 5.nesil mobil iletişim teknolojisi.
• 5G, çok sayıda cihazın aynı anda internete bağlanabilmesine de olanak tanıyarak, mobil haberleşmeyi akıllı evler, akıllı şehir teknolojileri, akıllı tarım, otonom araçlar gibi birçok alana taşıyabilliyor.
• 5G ile saniyede 10 gigabit hız mümkün. Yani 4 G den 10 kat daha hızlı. Film indirmek, veritabanı yedeklemek çok daha kısa zaman alacak.
• Mevcut sim kartlar 4.5 G olduğu için 5 G yi destekliyor değişmesine gerek yok.
• Hızdan dolayı telefonlar daha fazla güç tüketecektir. İnternet kotaları da daha hızlı tükenecek.
• Bunun anlamına şu; GSM Operatörleri abonelerini daha fazla öpecek!

5G YE UYUMLU TELEFONLAR HANGİLERİ?

Apple iPhone 12, 12 mini, 12 Pro, 13, 13 mini ve 13 Pro; Samsung Galaxy A72, A52S, S21, Z Fold3 ve Z Flip3; Oneplus Nord N10 ve 9 Pro; Poco F3 ve M3 Pro; Realme GT, Xiaomi Mi 11 Lite ve Vivo Y51 modellerini sayabiliriz.

Telekomünikasyon çağındayız. Bu sektörün sağlıklı olması, ekonominin sağlıklı olmasını sağlar. Dünya ile rekabet güçlü iletişim altyapısı ile olur.
Siber savaşların yaşandığı bir dünyadayız. Hız çok önemli!

İlyas Erbay