ERZURUM (İHA) - Doğu Anadolu Sanayici ve İşadamları Derneği (DOSİAD) Mayıs 2023 dönemi Erzurum sosyoekonomik performansını değerlendirdi. Analizde, il ekonomisine ait güncel değerler resmi verilerle paylaşıldı, Bölge ve ülke illeri kaydında ilin konumu ele alındı. DOSİAD Mayıs ayı Bülteninde Erzurum’a ait, Bütçe Denge, Vergi Tahsilatı, Kamu Harcamaları, Şirketleşme Performansı, Yabancı sermayeli şirket kurulumu, Sermaye durumu, Mükellef Sayısı, Konut Satışı, Patent, Faydalı Model, Tasarım ve Marka, Hava Ulaşım, Araç sayısı, Devir sayısı, TBB verileri, Ticaret Bakanlığı ve TİM kaydında dış ticaret verileri değerlendirildi. Şirketleşmede dikkat ve hassasiyetler Raporda, ildeki şirketleşme performansı artışına dikkat çekilerek, özellikle şirket kurulum sermayesindeki artışlar aktarılarak, güçlü yapılanma, kurumsal dönüşüm ve rekabet gücü artırılmasına gösterilen dikkat vurgulandı. Girişimcilik DOSİAD analizinde Erzurum odağında girişimcilere verilen desteklerin şirketleşme artışında olduğu gibi kurumlar vergisi faal mükellefi artışında da ortaya çıktığı, kadın girişimcilere verilen desteklerin tarımsal üretim artışını sağladığı kaydedildi. Tevşikli yatırmlar ve istihdam Erzurum’da yatırım teşvik belgesi sayısının önceki yıllara oranla devasa bir artış gösterdiğinin belirtildiği raporda, ilde özel sektör eliyle kaydedilen teşvikli yatırımlarda ‘bölgesel bazlı’ yatırımların öne çıktığı, bunun da yerel istihdama önemli katkı sağladığı bildirildi. Markalaşma Daha önceki raporlarda olduğu gibi Mayıs ayı analizinde de ilde marka, tasarım, patent ve faydalı model üretimindeki artış öne çıkarılarak, bu sürecin imalat sanayi ve tarımsal üretime yoğunlaşmanın sonucu olduğu, ilin ekonomide kendi değerlerini ifade edecek gücü kazandığı aktarıldı. Öncelikler Raporda, ilde gerçekleştirilen sanayi ve tarımsal altyapı yatırımlarının, kent ekonomisinde öncelikleri belirli ve kararlı bir hale getirdiği, Erzurum’un tarif edilebilir ve bölgesel kaynakları da kapsayıcı bir ekonomik yapıya kavuştuğu açıklandı. Erzurum şirketleşme performansı Erzurum’da bu yılın Ocak - Mayıs ayları arasında 142 şirket kurulumu gerçekleşti. İl, 5 aylık kayıtta kurulan şirket sayısı yüksekliği bakımından Doğu Anadolu Bölgesi illeri içinde Van ve Malatya ardından 3, Türkiye illeri sıralamasında ise 37’inci sırayı aldı. Erzurum ocak - mayıs dönemi Erzurum’da bu yılın ilk 5 ayında 142 şirket, 8 kooperatif ve 42 gerçek kişi ticari işletmesi kuruldu. Dönemde 28 şirket, 3 kooperatif tasfiye edildi. Ocak - Mayıs ayları arasında 37 şirket, 4 kooperatif ve 45 gerçek kişi ticari işletmesi ise kapandı. Erzurum’un bölgesel payları DOSİAD tarafından yapılan analizde, Erzurum’un yılın ilk 5 ayında kurulan şirket sayısı KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 70,29, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 42,13, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında yüzde 11,24 oranında pay gösterdi. Erzurum şirket kuruluş sermayesi değerleri Erzurum’da Mayıs ayında kurulan 28 şirket sermayesinin 48,4 milyon; 2023’ün ilk 5 ayında kurulan 142 şirket sermayesinin 213,3 milyon TL olduğu bildirildi. Erzurum Bölge illeri içinde şirket sermayesi toplamı büyüklüğü bakımından 3’üncü sırada yer aldı. Mayıs 2023 bölgesel veriler ve Erzurum Mayıs 2023 ayı bazlı şirket kurulum sermayesi, 28 şirketin kurulduğu Erzurum’da 48,4 milyon, 42 şirketin kurulduğu KUDAKA İstatistik Bölgesinde 68,8 milyon, 61 şirketin kurulduğu Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde 101,2 milyon, 266 şirket kurulumunun kaydedildiği Doğu Anadolu Bölgesinde ise 437,6 milyon olarak bildirildi Erzurum’un sermaye payı DOSİAD tarafından yapılan hesaplamalara göre, Erzurum’un bu yılın ilk 5 ayında şirket kurulum sermaye değeri payı KUDAKA İstatistik Bölgesinde yüzde 75,53, Kuzeydoğu Anadolu İstatistik Bölgesinde yüzde 42,94, Doğu Anadolu Bölgesinde ise yüzde 9,70 olarak değerlendirildi. Erzurum yabancı sermaye Erzurum’da kurulan yabancı sermayeli limited şirket sayısı 6’ya yükseldi. 6 yabancı sermayeli şirketteki sermaye toplamı 12 milyon TL olurken, bu şirketlerdeki ülkenin sermaye toplamı ise 4 milyon 275 bin TL olarak kaydedildi. Erzurum yabancı sermayeli limited şirket sayısı bazında ülkede 28, bölgede ise 2’inci sırayı aldı. Ocak - mayıs dönemi 2023 Ocak - Mayıs döneminde Erzurum’da 6, Doğu Anadolu Bölgesinde 94, ülkede ise 5 bin 109 yabancı sermayeli limited şirket kuruldu. Doğu Anadolu Bölgesi toplamında, Erzurum’da kurulan şirket sayısı yüzde 6,38, sermaye toplamı ise yüzde 8,18’lik pay oluşturdu. Mayıs ayı Erzurum araç varlığı Erzurum’da Mayıs ayı ölçeğinde trafiğe kayıtlı motorlu kara taşıtı sayısının 127 bin 864 olduğu bildirildi. Erzurum bölge illeri içinde motorlu kara taşıtı sayısı ve otomobil varlığı bakımından 3’üncü, ülkede ise 48’inci sırada yer aldı. Erzurum her bin kişiye düşen araç sayısı Doğu Anadolu Sanayici ve İş Adamları Derneği (DOSİAD) Araştırma Merkezince kaydedilen analize göre Mayıs ayı kaydında Erzurum’da her bin kişiye düşen trafiğe kayıtlı motorlu araç sayısı 170,7; her bin kişiye düşen otomobil sayısı 85,65, her bin kişiye düşen kamyonet sayısı 37,63, her bin kişiye düşen traktör sayısı ise 28,1 olarak hesaplandı. Mayıs 2023 Erzurum araç varlığı Erzurum’da 64 bin 155 otomobil, 2 bin 445 minibüs, bin 210 otobüs, 28 bin 191 kamyonet, 6 bin 77 kamyon, 4 bin 13 motosiklet, 733 özel amaçlı taşıt, 21 bin 40 traktör olmak üzere toplam 127 bin 864 motorlu kara taşıtının trafiğe kayıtlı olduğu açıklandı. Bölgesel veriler ve Erzurum DOSİAD tarafından gerçekleştirilen analiz sonuçlarına göre, 2023 Mayıs ayı kaydında Erzurum’da 127 bin 864, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinde 211 bin 560, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinde 338 bin 498, Doğu Anadolu Bölgesinde 846 bin 930 motorlu kara taşıtının trafiğe kayıtlı olduğu kaydedildi 2023 mayıs ayı bölgesel otomobil varlığı ve Erzurum DOSİAD’ın yaptığı analizlere göre, Mayıs ayı itibariyle Erzurum’da 64 bin 155, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinde 102 bin 745, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinde 134 bin 403, Doğu Anadolu Bölgesinde 380 bin 735 otomobilin trafiğe kayıtlı olduğu aktarıldı. Mayıs ayı bölgesel traktör varlığı ve Erzurum DOSİAD tarafından gerçekleştirilen analizlere göre; Erzurum’da 21 bin 40, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinde 32 bin 401, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinde 76 bin 899, Doğu Anadolu Bölgesinde 147 bin 526 traktörün trafiğe kayıtlı olduğu açıklandı. Erzurum’un araç sayısı payı Mayıs 2023 kaydında Erzurum trafiğine kayıtlı araç sayısı KUDAKA İstatistik Bölgesi toplamında yüzde 60,43, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde yüzde 37,77, Doğu Anadolu Bölgesinde yüzde 15,1’lik pay edindi. Erzurum’un otomobil sayısı payı Veriler üzerinden yapılan hesaplamalara göre, Erzurum’un otomobil varlığı KUDAKA İstatistik Bölgesi toplamında yüzde 62,44, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde yüzde 47,73, Doğu Anadolu Bölgesinde yüzde 16,85’lik pay oluşturdu. Erzurum araç devir verileri Erzurum’da 3 bin 140 otomobil, 34 minibüs, 8 otobüs, bin 118 kamyonet, 111 kamyon, 104 motosiklet, 8 özel amaçlı taşıt ve 330 traktör olmak üzere toplam 4 bin 853 aracın devredildiği açıklandı. Erzurum’da devri yapılan araç sayısı içinde otomobil devir payı yüzde 64,70 olarak kaydedildi. Erzurum mayıs ayı taşıt devir payı DOSİAD tarafından gerçekleştirilen analize göre, Erzurum’un Mayıs ayı kaydında motorlu kara taşıtı devir sayısı KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 64,76, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 44,57, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında yüzde 16,04’lük pay oluşturdu. Erzurum’un otomobil devir payı Erzurum’da Mayıs 2023 döneminde devri gerçekleştirilen otomobil sayısı KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 66,27, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 52,71, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında yüzde 17,26 oranında pay gösterdi. Erzurum 5 ayda 128 marka çıkardı Erzurum’dan Mayıs ayında 28, bu yılın ilk 5 ayında ise 128 marka başvurusunun yapıldığı bildirildi. Erzurum marka başvuru sayısı yüksekliği bazında ülke illeri sıralamasında 45, Bölge illeri sıralamasında ise Malatya, Elazığ ve Van’ın ardından 4’üncü sırayı aldı. Ocak - Mayıs 2023 verileri Bu yılın ilk beş ayında Erzurum’dan 128, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinden 205, Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi illerinden 297, Doğu Anadolu Bölgesi illerinden 928, ülke illeri toplamında ise 65 bin 37 marka başvurusu yapıldı. Erzurum’un marka başvuru payı DOSİAD tarafından yapılan hesaplamalara göre, İlin 5 aylık marka başvuru sayısı KUDAKA Bölgesinde yüzde 62.43, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde yüzde 43,1, Doğu Anadolu Bölgesinde yüzde 13,79, ülkede ise yüzde 0.19oranında pay gösterdi. Erzurum tasarım Erzurum tasarım sayısı düzeyinde Doğu Anadolu Bölgesi illeri içinde Van’ın ardından 2’inci sırayı aldı. İlde üretilen tasarım sayısının bölge toplamındaki payı yüzde 39,5 oldu. Erzurum 5 aylık tasarım üretimi Verilere göre, Erzurum’da bu yılın Ocak - Mayıs ayları arasında en fazla sayıda tasarımın geliştirildiği dönem 55 tasarım ile Nisan ayı olarak kaydedildi. İlde Ocak ayında 12, Şubat ayında 2, Mart ayında 8, Nisan ayında 55, Mayıs ayında 6, toplam 83 Tasarım başvurusu gerçekleştirildi. Ocak - mayıs dönemi Bu yılın Ocak - Mayıs ayları kapsamında Erzurum’dan 83, KUDAKA İstatistik Bölgesinden 84, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 96, Doğu Anadolu Bölgesinden ise 395 tasarım başvurusu yapıldı. Erzurum’un payı DOSİAD tarafından gerçekleştirilen hesaplamalara göre Erzurum’un 5 aylık tasarım başvurusu sayısı KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 98,80, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde yüzde 86,45, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise yüzde 21,0 oldu. Erzurum faydalı model Erzurum’dan Mayıs ayında 8, bu yılın ilk 5 ayında ise 14 faydalı model başvurusu gerçekleştirildi. İl Faydalı Model başvuru sayısı yüksekliği bazında Bölgede 2. sırayı alırken, ülke illeri sıralamasında da 18’inci oldu. Yılın ilk 5 ayına ait veriler 2023 yılının ilk 5 ayında Erzurum’dan 14, KUDAKA istatistik Bölgesinden 16, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 39, Doğu Anadolu Bölgesi illerinden 66, ülkede ise bin 413 Faydalı Model başvuru gerçekleşti. Erzurum’un payı DOSİAD tarafından gerçekleştirilen hesaplamalara göre, Erzurum’un faydalı model başvuru sayısı KUDAKA Bölgesinde yüzde 87,5, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde yüzde 35,89, Doğu Anadolu Bölgesinde yüzde 21,21, ülkede yüzde 1’lik pay edindi. Erzurum Patent Erzurum’da Mayıs ayında 13, bu yılın Ocak - Mayıs ayları düzeyinde ise 22 patent başvurusu gerçekleştirildi. İl patent başvurusu sayısı yüksekliği bakımından Doğu Anadolu Bölgesi illeri sıralamasında 1’inci, Türkiye illeri sıralamasında ise 16’ıncı sırada yer aldı. Mayıs ayı bölgesel sonuçlar ve Erzurum DOSİAD tarafından gerçekleştirilen analizlere göre ay içinde, Erzurum’dan 13, KUDAKA İstatistik Bölgesi illerinden 13, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 13, Doğu Anadolu Bölgesi illerinden 23 başvuru kaydedildi. Erzurum’un Mayıs ayı bölge patent başvuru payı yüzde 56,52 oldu. Ocak - Mayıs dönemi bölgesel sonuçlar ve Erzurum DOSİAD tarafından gerçekleştirilen hesaplamalara göre Ocak - Mayıs döneminde Erzurum’dan 22, KUDAKA İstatistik Bölgesi illerinden 26, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 36, Doğu Anadolu Bölgesi illerinden 78, ülke toplamında ise 2 bin 631 başvuru kaydedildi. Erzurum’un başvuru payı DOSİAD’ın veriler üzerinden gerçekleştirdiği tespitlere göre, bu yılın Ocak - Mayıs ayları kaydında Erzurum’dan gerçekleştirilen Patent başvuru sayısı KUDAKA istatistik Bölgesinde yüzde 84,61, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde yüzde 61,1, Doğu Anadolu Bölgesinde yüzde 28,20, ülkede yüzde 0,83’lük pay gösterdi. Erzurum Çek Erzurum’da Mayıs ayında 1,8 milyar TL tutarında 15 bin 333, yılın ilk beş ayında ise 6 milyar 290 milyon TL tutarında 523 bin 975 çek ödemesi gerçekleştirildi. İl bölge illeri içinde ödenen çek sayısında 2’inci sırayı aldı. Erzurum çek sayısı aylık dağılım Erzurum’da bu yılın ocak ayında 14 bin 280, Şubat ayında 9 bin 90, Mart ayında 9 bin 808, Nisan ayında 4 bin 464, Mayıs ayında 15 bin 333 çek zamanında ödendi. Erzurum’da ödenen çek tutarı ise Ocakta1 milyar 502 bin, Şubatta 1 milyar 90 milyon, Martta 1 milyar 194 milyon, Nisanda 689 milyon 13 bin, Mayısta 1 milyar 814 milyon TL olarak bildirildi. Ocak - Mayıs dönemi çek sayısı bölgesel veriler Bu yılın ilk 5 aylık döneminde Erzurum’da 52 bin 975, KUDAKA istatistik Bölgesi illeri toplamında 69 bin 178, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında 120 bin 441, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise 323 bin 16 çekin ibrazında ödendiği bildirildi. Ocak - Mayıs dönemi çek tutarı bölgesel veriler DOSİAD tarafından gerçekleştirilen hesaplamalara göre, bu yılın 5 aylık döneminde Erzurum’da 6 milyar 290 milyon, KUDAKA istatistik Bölgesi illeri toplamında 7 milyar 948 milyon, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında 12 milyar 497 milyon, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise 40 milyar 414 milyon TL tutarında çek ödemesi gerçekleşti. Erzurum’un Payı DOSİAD tarafından yapılan hesaplamalarına göre, Ocak - Mayıs 2023 döneminde Erzurum’da zamanında ödenen çek sayısı KUDAKA istatistik Bölgesi toplamında yüzde 76,57, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi toplamında yüzde 43,98, Doğu Anadolu Bölgesi toplamında yüzde 16,40’lık pay edindi. Erzurum kamu harcamaları Erzurum’da bu yılın Mayıs döneminde kişi başına düşen kamu hizmet ve yatırım harcaması tutarı 12 bin 706 TL olarak bildirildi. Erzurum’un kamu harcamaları payı bölge toplamında yüzde 13,29, ülke toplamında yüzde 0,50’lik pay gösterdi. Erzurum kamu hizmet harcamaları tutarı yüksekliği düzeyinde iller sıralamasında 19’uncu sırada yer aldı. 2023 mayıs ayı verileri Erzurum’da kamu fonksiyonel harcamaları toplamı içinde ilk üç sırayı ekonomik iş ve hizmetler, eğitim ve sağlık aldı. Yılın ilk 5 ayında Kamu harcamaları toplamında sağlık giderleri yüzde 14,59, eğitim giderleri yüzde 32,49’luk pay oluşturdu. Erzurum Mayıs ayı kamu harcamaları Erzurum’da 1,5 milyar ekonomik iş ve hizmetler, 21,4 milyon TL çevre, 38,5 milyon TL toplum refah ve iskanı, 1,3 milyar TL sağlık, 326,5 milyon TL din ve kültür, 3,0 milyar TL eğitim, 144,6 milyon TL de sosyal güvenlik ve dayanışma hizmetlerinde olmak üzere toplam 9,5 milyar TL tutarında kamu harcaması gerçekleşti. Erzurum Kamu Sağlık Harcamaları Erzurum 2023 Mayıs ayı kamu sağlık hizmetleri harcaması tutarı yüksekliği bakımından Doğu Anadolu Bölgesi illeri içinde 2’inci, Türkiye sıralamasında ise 23’üncü oldu. İlde 2023 Mayıs ayı düzeyinde 1 milyar 390 milyon 655 bin TL tutarında sağlık hizmeti harcaması gerçekleştirildi. İlde kişi başına düşen sağlık harcaması tutarı bin 854 TL oldu. Bölgesel sağlık giderleri ve Erzurum 2023 Mayıs ayı döneminde Erzurum’da 1 milyar 390 milyon 655 bin, KUDAKA İstatistik Bölgesi illerinde 2,0 milyar, Kuzeydoğu Anadolu İstatistik Bölgesi illerinde 3,3 milyar, Doğu Anadolu Bölgesi illerinde de 9 milyar 694 milyon, Türkiye toplamında 134,9 milyar TL tutarında sağlık hizmet harcaması kaydedildi. Erzurum’un bölge ve ülke payı DOSİAD tarafından bakanlık verileri üzerinden yapılan hesaplamalara göre Mayıs döneminde Erzurum’da kaydedilen sağlık harcaması toplamı KUDAKA istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 69,4, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 41,48, Doğu Anadolu Bölgesi toplamında yüzde 14,33, ülke toplamında da yüzde 1,03’lük pay edindi. Erzurum Denge Erzurum Doğu Anadolu Bölgesi illeri içinde il geliri ve il kamu harcamalarında Van’ın ardından 2’inci, gelirin gideri karşılama oranı bazında ise Nisan ayında olduğu gibi yine birinci sırayı aldı. Erzurum’da kişi başına düşen il geliri 9,8 bin TL olurken, kamu ilde kişi başına 12,7 bin TL tutarında hizmet ve yatırım harcaması yapıldı. Erzurum Mayıs 2023 Ayı Verileri Erzurum’da Mayıs 2023 döneminde il geliri 7 milyar 385 milyon TL olarak gerçekleşti. İlde tahsil edilen il geliri ise 2 milyar 961 bin TL oldu. İlde 5 ayda 9 milyar 526 milyon tutarında kamu harcaması yapıldı. İlin gelirin gideri karşılama oranı yüzde 31.1, tahakkuk eden il geliri toplamında tahsil edilen il geliri oranı ise yüzde 40,10 oldu. Kişi başına düşen gelir bölgesel veriler Mayıs 2023 döneminde kişi başına düşen gelir Erzurum’da 9 bin 851, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinde 8 bin 122, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesin illerinde 6 bin 833, Doğu Anadolu Bölgesi illerinde de 6 bin 352 TL olarak hesaplandı. Kişi başına düşen kamu harcaması bölgesel veriler Mayıs 2023 döneminde kişi başına düşen kamu harcaması değeri Erzurum’da 12 bin 706, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinde 12 bin 906, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesin illerinde 11 bin 859, Doğu Anadolu Bölgesi illerinde de 11 bin 943 TL olarak hesaplandı. Gelirin gideri karşılama oranları bölgesel veriler Veriler üzerinden DOSİAD tarafından kaydedilen hesaplamalara göre gelirin gideri karşılama oranı, Erzurum’da yüzde 31.1, KUDAKA istatistik Bölgesinde yüzde 26.46, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde yüzde 22.23, Doğu Anadolu Bölgesinde ise yüzde 18.33 olarak gerçekleşti. Erzurum’un Gelir Payı 5 aylık düzeyde Erzurum il geliri KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 81,71, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 50,15, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise yüzde 19.37’lik pay gösterdi. Erzurum’un Kamu Harcaması Payı Ocak - Mayıs 2023 kaydında Erzurum kamu harcaması toplamı KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 68,77, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 37,27, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise yüzde 13,29’luk pay oluşturdu. Erzurum Eğitim Harcamaları Erzurum’da 2023 Mayıs ayı döneminde gerçekleştirilen kamu hizmet harcamaları toplamında eğitim giderleri yüzde 32,49’luk pay oluşturdu. Erzurum eğitim hizmet harcamaları düzeyinde bölgesinde 2’inci, Türkiye illeri sıralamasında ise 21’inci sırayı aldı. İlde kişi başına 4 bin 128 TL tutarında eğitim harcaması yapıldı 2023 Mayıs Dönemi Eğitim Harcamaları Mayıs ayı kaydında Erzurum’da 3 milyar 95 milyon, KUDAKA İstatistik Bölgesi illerinde 4 milyar 355 milyon, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinde 8 milyar 277 milyon, Doğu Anadolu Bölgesi illerinde ise 21 milyar 890 milyon TL tutarında eğitim hizmet harcaması gerçekleştirildi. Erzurum’un bölge ve ülke payı Mayıs döneminde Erzurum’da kaydedilen eğitim harcaması toplamı KUDAKA istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 71,0, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 37,39, Doğu Anadolu Bölgesi toplamında yüzde 14,13, ülke toplamında da yüzde 1.20’lik pay edindi. Erzurum Vergi Erzurum’da bu yılın ilk 5 ayında tahakkuk eden 4 milyar 30 milyon TL tutarındaki verginin 2 milyar 502 milyon TL’lik dilimi tahsil edildi. İlde tahsil edilen verginin tahakkuk eden vergiye oranı yüzde 62,10 olarak gerçekleşti. Erzurum Mayıs Ayı Verileri Erzurum Mayıs ayı vergi tahsilat oranı yüzde 62.10 olarak kaydedildi. İl, KUDAKA, Kuzeydoğu Anadolu İstatistik Bölgesi ve Doğu Anadolu illeri tahsilat ortalamalarını geçti. Bölgede vergi tahsilatının tahakkuka oranı sıralamasında Tunceli ilk sırada yer alırken, Erzurum tahakkuk eden vergide 2, tahsil edilen vergide 1, tahsilat oranında ise 2’inci sırada yer aldı. Mayıs ayı tahsilat oranları ve Erzurum DOSİAD tarafından gerçekleştirilen analize göre tahsil edilen verginin tahakkuk eden vergiye oranı Erzurum’da yüzde 62,10, KUDAKA İstatistik Bölgesinde yüzde 61,43 Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde yüzde 59,70, Doğu Anadolu Bölgesinde yüzde 50,07 oldu. Mayıs ayı bölgesel veriler ve Erzurum Tahakkuk eden vergi tutarı Erzurum’da 4,0 milyar, KUDAKA istatistik Bölgesinde 5,0 milyar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde 8,3 milyar, Doğu Anadolu Bölgesinde 22,2 milyar TL olarak açıklandı. Erzurum’un tahakkuk eden vergi tutarı payı Doğu Anadolu Bölgesinde ise yüzde 18,14 olarak aktarıldı. Erzurum teşvik ve 5’inci bölge payı Erzurum’un içinde yer aldığı 5’inci Teşvik Bölgesinde 2023 yılı Nisan ayında 85, Ocak - Nisan döneminde 326, 2012 -2023 kaydında 7 bin 963 yatırım teşvik belgesi aldı. Erzurum’un Bölge Payları Adıyaman, Aksaray, Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli, Yozgat’la birlikte 16 ilin yer aldığı bölgede Erzurum’un teşvikli yatırım sayısı payı 2023 Nisan ayında yüzde 17,64, Ocak - Nisan ayları kapsamında yüzde 14,41, 12 yıllık düzeyde ise yüzde 8,38 olarak kaydedildi. Erzurum Mayıs Ayı Konut Verileri Erzurum’da ay içinde 983 konutun el değiştirdiği bildirildi. İl Mayıs ayı konut satış performansı kaydında ülkede 25, bölgede ise birinci sırada yer aldı. Erzurum Mayıs 2023 Verileri Erzurum’da Mayıs ayı içinde 354 ipotek, 629 diğer yollardan olmak üzere 983 konutun satışı yapıldı. 2022 yılı Mayıs ayına göre ipotekli satışlar yüzde 83,41 oranında arttı, diğer yoldan satışlarda yüzde 9,39’lük artış kaydedildi. Toplam satışlarda artış oranı ise yüzde 27,99 olarak hesaplandı. Erzurum 1 ve 2. el konut satışları Erzurum’da Mayıs ayı içinde satışı yapılan 983 konutun 338’i birinci elden 645’i ise ikinci elden satıldı. Toplam satış içinde birinci el satışları yüzde 34,38, ikinci el satışları yüzde 65,61’lik oran gösterdi. 2022 yılı Mayıs dönemine göre birinci el satışlar yüzde 46,32 ikinci el satışlar ise yüzde 20,1 oranında artış gösterdi. Erzurum’un Konut Satış Payı DOSİAD Araştırma Merkezince kaydedilen hesaplamalara göre, Erzurum’da Mayıs ayında satılan konut sayısı KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 71,64, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 49,39, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise yüzde 20,27’lik pay gösterdi. Büyükşehirler konut satışları ve Erzurum Erzurum Mayıs ayı kaydında konut satış sayısı yüksekliği düzeyinde Büyükşehirler içinde 23’üncü sırayı aldı. Konut satış performansının en yüksek olduğu 5 il İstanbul, Ankara, Antalya, İzmir ve Bursa olarak sıralandı. En az sayıda konut satışının gerçekleştiği 3 Büyükşehir Mardin, Van ve Malatya oldu. DOSİAD tarafından yapılan hesaplamalara göre, Mayıs ayında 30 büyükşehirde 92 bin 144 konut satışı tespit edildi. Erzurum’un Büyükşehirler toplamında konut satış sayısı yüzde 1,06’lık pay gösterdi. Ulaşım ve hava ulaşımı 2022 yılı Mayıs ayına göre, 2023 diliminde Erzurum Havalimanından gerçekleştirilen uçak seferi sayısı yüzde 8, ticari uçak seferi sayısı yüzde 17, hava yollarından yararlanan yolcu sayısı yüzde 14 oranında artış gösterdi. Taşınan yük sayısında ise değişim kaydedilmedi. Erzurum Havalimanı Uçak Sefer Sayısı Erzurum havalimanından 2 bin 992 iç, 72 dış hat üzerinden olarak toplam 3 bin 64 sefer gerçekleştirildi. Bir önceki yıla göre iç hat uçak seferi sayısı yüzde 9 oranında arttı, dış hat sefer sayısı aynı kalırken, toplam uçuş sayısı ise yüzde 8’lik artış gösterdi. Havalimanından 2023 yılı Mayıs ayında 2 bin 756 iç, 72 dış, toplam 2 bin 828 sefer yapılmıştı. Erzurum Havalimanı 5 Aylık Yolcu Sayısı Erzurum hava limanından iç hatta 411 bin 120, dış hatta 3 bin 113 toplam 414 bin 233 yolcunun yararlandığı açıklandı. 2022 yılı Mayıs dönemine göre, yolcu sayısı hatta yüzde 14 oranında artarken, dış hatlarda yüzde 121’lik düşüş kaydedildi. Toplamdaki artış oranı yüzde 14 olarak belirlendi. 2022 yılında havalimanından iç hatta 360 bin 650, dış hatta ise 3 bin 505 yolcu yararlanmıştı. Erzurum İhracat Yaklaşımı Erzurum’da Mayıs ayında 2,4 milyon, bu yılın ilk 5 ayında 7 milyon 836 bin dolar değerinde ihracat gerçekleştirildi. İlden Mayıs 2023 döneminde yapılan ihracat Ocak ayına göre yüzde 71,45, Nisan ayına göre yüzde 34,14 oranında artış kaydetti. Erzurum 5 Aylık Veriler Erzurum’dan Ocak ayında 1 milyon 416 bin, Şubat ayında 1 milyon 14 bin, Mart ayında 1 milyon 159 bin, Nisan ayında 1 milyon 813 bin, Mayıs ayında 2 milyon 432 bin dolar değerinde ihracat gerçekleştirildi. Mayıs ayı verileri ve Erzurum Mayıs 2023 döneminde Erzurum’dan 2 milyon 432 bin dolar, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinden 4 milyon 386 bin dolar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 15 milyon 186 bin dolar, Doğu Anadolu Bölgesi illerinden ise 89 milyon 850 bin değerinde ihracat kaydedildiği bildirildi. İlk 5 aylık veriler ve Erzurum DOSİAD tarafından yapılan analizlere göre, 2023’ün ilk 5 ayında Erzurum’dan 7 milyon 836 bin dolar, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinden 19 milyon 582 bin dolar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 63 milyon 121 bin dolar, Doğu Anadolu Bölgesi illerinden ise 391 milyon 262 milyon değerinde ihracat kaydedildiği bildirildi. Yılın ilk 5 ayında Erzurum’dan gerçekleştirilen ihracat değeri payı KUDAKA istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 40,0, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 12,41, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise yüzde 2,0 olarak hesaplandı. Erzurum İhracat Verileri Erzurum’dan bu yılın Mayıs ayında 20, Ocak - Mayıs ayları kapsamında ise 32 ülkeye ihracat gerçekleştirildi. İlden dönemsel kayıtta 9 ülkeyle yapılan ihracatta artış, 9 ülkeyle yapılan ihracatta düşüş görüldü. En Yüksek Değerde İhracat Yapılan Ülkeler Erzurum’dan Mayıs ayında en yüksek değerde ihracat yapılan ülkeler Gürcistan, Sierra Leone, Azerbaycan, Moldova ve Irak olarak kaydedildi. Bu yılın Ocak - Mayıs ayları ölçeğinde ise en yüksek değerde ihracatın yapıldığı ülkeler Gürcistan, Azerbaycan, Irak, Moldova, Sierra Leone ve Fransa olarak değerlendirildi. İhracat değeri artan ülkeler Ocak - Mayıs döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre, Sırbistan, AHL Serbest Bölgesi, Özbekistan, Fransa, ABD, Azerbaycan, Gürcistan, Kuveyt ve Somali ile yapılan ihracat değeri artış kaydetti. İhracat değerindeki artış oranı ise Sırbistan yüzde 396,6, AHL Serbest Bölgesi yüzde 242,9, Özbekistan yüzde 117.8, Fransa yüzde 72.6, ABD yüzde 55.8, Azerbaycan yüzde 38.8, Gürcistan yüzde 24.7, Kuveyt yüzde 15.3, Somali yüzde 13.8 olarak gerçekleşti. Erzurum İhracat Sektör Erzurum’dan bu yılın Mayıs ayında 15, 2023 yılının 5 aylık döneminde 19 sektör ihracat kaydetti. 2022’ye göre 8 sektörün ihracatı artarken 8 sektörde düşüş görüldü. En Yüksek Değerde İhracat Yapan Sektörler Bu yılın Ocak - Mayıs döneminde en çok değerde ihracat gerçekleştiren 5 sektör Kimyevi Maddeler ve Mamulleri, Demir ve Demir Dışı Metaller, Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri, Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri ile Makine ve aksamları grubu oldu. Sektörlerin İhracat Payı Erzurum’da 5 ayda en yüksek değerde ihracat gerçekleştiren sektörlerin il toplam ihracat değerindeki payı Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamullerinde yüzde 11,0, Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri’nde yüzde 14,21, Kimyevi Maddeler ve Mamullerinde yüzde 27,05, Demir ve Demir Dışı Metallerde yüzde 14,75, Makina ve aksamlarında yüzde 5,67 olarak hesaplandı. Artış kaydeden sektörler ve oranları 2022 yılına göre en yüksek ihracat değeri artışı Madencilik grubunda görüldü. Yüzde 69,5 oranında artışın görüldüğü bu sektörü yüzde 65,8 ile Çimento, yüzde 62’9’luk artışla İklimlendirme sektörü, yüzde 58.5 ile demir ve demir dışı metaller grubu, yüzde 57.7 ile elektrik ve elektronik sektörü izledi. Erzurum Mayıs Ayı Dış Ticaret Erzurum’da bu yılın Ocak - Mayıs ayları kapsamında 7 milyon 365 bin dolarlık ihracat, 20 milyon 206 bin dolarlık ithalat olarak toplam 27 milyon 570 bin dolar değerinde dış ticaret gerçekleştirildi. Erzurum İhracatın İthalatı Karşılama Oranı DOSİAD analizlerinde, Erzurum’da ihracatın ithalatı karşılama oranı Mayıs ayı bazında yüzde 38,73, Ocak - Mayıs ayları bütününde ise yüzde 36,44 olarak bildirildi. Dış ticaret değeri toplamında ihracatın payı Mayıs ayı kaydında yüzde 27,91, Ocak - Mayıs ayları toplamında ise yüzde 26,71 olarak hesaplandı. Erzurum ihracat değeri aylık dağılım Erzurum’dan Ocak ayında 1 milyon 61 bin dolar, Şubat ayında 1 milyon 82 bin dolar, Mart ayında 1 milyon 176 bin, Nisan ayında 1 milyon 808 bin, Mayıs ayında 2 milyon 137 bin dolar değerinde ihracat yapıldı. 5 aylık ihracat değeri toplamı 7 milyon 365 bin dolar oldu. Erzurum ithalat değeri aylık dağılım Genel Ticaret Sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre, İlden 2023 Ocak ayında 3 milyon 716 bin, Şubat ayında 1 milyon 886 bin, Mart ayında 5 milyon 19 bin, Nisan ayında 4 milyon 66 bin, Mayıs ayında 5 milyon 517 bin dolar değerinde ithalat kaydedildi. 5 aylık ithalat değeri toplamı 20 milyon 206 bin dolar oldu. Erzurum Dış Ticaret Değeri Aylık Dağılım Erzurum’dan Ocak ayında 4 milyon 878 bin dolar, Şubat ayında 2 milyon 968 bin dolar, Mart ayında 6 milyon 195 bin dolar, Nisan ayında 5 milyon 875 bin, Mayıs ayında 7 milyon 655 bin dolar; Ocak - Mayıs ayları toplamında ise 27 milyon 570 bin dolar tutarında dış ticaret gerçekleştirildi. Erzurum Aylık Değişim DOSİAD tarafından yapılan hesaplamalara göre; Erzurum’da bu yılın Mayıs ayında Nisan ayına göre ihracat yüzde 18,19, ithalat yüzde 35,6, dış ticaret toplamı da yüzde 30,29 oranında artış gösterdi. Erzurum Faal Vergi Mükellefi Mayıs Ayı Verileri Erzurum’da 12 bin 26 Gelir Vergisi, 8 bin 598 Basit usulde Gelir Vergisi, 3 bin 682 Kurumlar Vergisi, 17 bin 700 Gelir Stopaj vergisi, 7 bin 378 Gayrimenkul Sermaye İradı ve 15 bin 464 Katma Değer Vergisi (KDV) faal mükellefi bulunduğu bildirildi. Aralık 2022’ye Göre Değişim Gelir İdaresi Başkanlığı verilerine göre, 2023 yılı Mayıs döneminde, 2022 yılı Aralık göre Gelir Vergisi mükellefi sayısı 11 bin 760’dan 12 bin 26, gelir stopaj vergisi faal mükellef sayısı 17 bin 405’ten 17 bin 700, Kurumlar Vergisi faal mükellef sayısı 3 bin 632’den 3 bin 682, GMSİ mükellef sayısı 7 bin 177’den 7 bin 378, KDV mükellefi sayısı 15 bin 186’dan 15 bin 464’e yükseldi. 2022 aralık ayına göre değişim oranları Hazine ve Maliye Bakanlığı verileri üzerinden DOSİAD tarafından yapılan hesaplamalara göre; 2022 Aralık ayına göre faal mükellef sayısı, Gelir vergisinde yüzde 2,26, kurumlar vergisinde yüzde 1,37, Gelir Stopaj vergisinde yüzde 1,69, GMSİ’de yüzde 2,80, KDV’de yüzde 1,83 oranında artış kaydetti. Basit Usulde Vergilendirilen Gelir Vergisi mükellefi sayısı ise yüzde 1,2 oranında geriledi.