Karabük Postası tarafından
16 Temmuz, 2023 16:53 tarihinde yayınlandı /Güncelleme: 21.09.2023 11:01
A+ A-
Okuma Süresi: 2dk
Yorum Sayısı: 0

Aileyle yenilen yemekler Alzheimer’dan koruyor

Özellikle yaşlı bireylerde beyin hücrelerinin ölmesi sonucu hafıza kaybı ve bunamaya sebep olan Alzheimer, en korkulan hastalıkların başında yer alıyor. Uzmanlar, sağlıklı beslenme ve hareketli yaşam kadar aileyle yenilen yemeklerin de Alzheimer’dan koruduğu uyarısında bulunuyor.   Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre 44 milyon ile 50 milyon arasında Alzheimer hastası bulunurken, 2050 yılında bu rakamın 114 milyona ulaşacağı tahmin ediliyor. Bu hastalığı önlemek için koruyucu faktörlerin olduğuna dikkat çeken Kocaeli Şehir Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Gökhan Evcili, aileyle yenilen akşam yemeklerinin bile Alzheimer hastalığına karşı koruyucu etken olduğunu belirtti.   "Alzheimer hastalığı bir profesör hocanın da başına gelebilir"   Alzheimer hastalarının sadece unutmadığını, aynı zamanda yapabildiği işleri de yapamamaya başladığını anlatan Dr. Evcili, "Uykusuzluk ve psikolojik problemleri meydana gelebilir. Davranışsal problemler meydana gelebilir. Hasta televizyonu açabilirken, televizyon kumandasını kullanabilirken zaman içerisinde kumandayı kullanamamaya başlayabilir. Yemek yapabilen bir insan hastalığı oluştuktan sonra yemeği biraz daha eksik yapmaya başlayabilir. Mesela bu Alzheimer hastalığı bir profesör hocanın da başına gelebilir. Çok güzel slayt hazırlayabilen, öğrencilerine ders anlatabilen bir hoca, öğrencilerine ders vermekte zorluk çekebilir. Bir ressamın başına gelebilir. Hastalıktan sonra yaptığı resimler basitleşebilir. Alzheimer hastalığı sadece unutkanlıkla oluşabilen bir hastalık değil, aynı zamanda günlük yapmış olduğu aktivitelerin yani günlük yaşam aktivitelerinin ve elde ettiği becerilerin de gerilemesiyle alakalı bir durumdur" dedi.   "Aileyle beraber yenilen bir akşam yemeği, koruyucu bir faktör olabiliyor"   Dr. Evcili, sözlerine şöyle devam etti:   "Alzheimer hastalığı bizim MCI dediğimiz kavram var. Bu hafif kognitif bozukluk dediğimiz bir durum. Hafif kognitif bozuklukla başlayıp hafif demans, orta demans ve ileri demans olarak bazı bölümlere ayrılabiliyor. Bu demansların hepsinin kendine has özellikleri olmasına rağmen aslında hastaya hafif kognitif bozuklukta tanı konulmuş olması lazım. Alzheimer demansı, demanslar arasından sadece bir tanesi. Birçok demans var ama Alzheimer demansı bunların arasında yüzde 50, yüzde 60 görülen bir demanstır. Dejeneratif bir hastalıktır, ilerleyici bir hastalıktır. Her geçen yıl ilerler ama bizim ilaçlarımız var. Bunların yavaşlatılmasıyla ilgili ilaçlarımız var. Erken tanı koyup hemen tedaviye başlamak lazım. Demans hastalığında kadın cinsiyette olmak, bazı genetik faktörlere sahip olmak, düşük eğitim düzeyi, tansiyon ve şeker gibi bazı olaylar demansla ilgili risk faktörlerdir ama bazı şeyler de koruyucudur. Yüksek eğitim düzeyi, aktif olmak, günde bir, iki bardak şekersiz Türk kahvesi içmek, aileyle beraber yenilen bir akşam yemeği bile demansla alakalı koruyucu bir faktör olabiliyor."   "Yürüme yetisini kaybedebilir"   İleri seviye Alzheimer hastasının yürüme kabiliyetini kaybedileceğini söyleyen Evcili, "Bazen yemek yeme yetisini kaybedebilir. Uyku uyanıklık düzeni bozulabilir. Hastanın ciddi bir bakıma ihtiyacı vardır. Sürekli başında birisinin olması gerekiyor. Hastanelerden destek alması lazım. Yemek yiyemiyorsa mamalara geçiş yapmak, uyuyamıyorsa ona uygun psikolojik ilaçlar yazmak lazım. Sürekli yatan hastanın yatak yarası olabilir, önlem almak lazım. İleri evrede bile bu ilaçları verelim mi keselim mi diyenler oluyor. Aslında hastanın en ileri evreye kadar bu demans ilaçlarını kullanması, onun daha iyi olmasını davranışsal olarak daha stabil olmasını da sağlıyor. Onun için ilaçları kesmeden ve hastanelerden destek alarak bu şekilde gitmesi gerekiyor" şeklinde konuştu.   Alzheimer’dan korunma yöntemlerine de değinen Evcili, "Alzheimer hastalığına yakalanmamak için sürekli aktif olmak gerekiyor. En önemli şey bu. Bunun eğitimle, eğitimsizlikle alakası yok. Dışarıya çıkıp sosyal faaliyette bulunmak, kendine meşgale edinmek gerekir. Beslenme de çok önemlidir. Akdeniz usulü diyetin birçok hastalıkta olduğu gibi demans hastalığında da faydası var. Beslenmeye dikkat etmek, kendine meşgale edinmek, yalnız yaşamamak, bir aileyle yaşamak koruyucu olabiliyor" dedi. (İHA)

blank
Ihlas Haber Ajansı tarafından
07 Mart, 2025 16:52 tarihinde yayınlandı
A+ A-
Okuma Süresi: 2dk
Yorum Sayısı: 0

Karabük Üniversitesi otomotiv ve havacılık sektörlerinde kullanılmak üzere hafif ve yüksek dayanımlı magnezyum alaşımlarını geliştirdi

Karabük Üniversitesi’nde (KBÜ) TÜBİTAK takviyeli projeyle geliştirilen magnezyum alaşımlarının hem yakıt tasarruf sağlaması hem de daldaki çevresel sürdürülebilirlik maksatlarına katkı sunması bekleniyor.
KBÜ Metalurji ve Gereç Mühendisliği Kısmından Prof. Dr. Ali Güngör ve doktora öğrencisi Yousef Mustafa Salem Fhail Boom, TÜBİTAK 1002 projesi kapsamında otomotiv ve havacılık dallarında kullanılmak üzere hafif ve yüksek dayanımlı magnezyum alaşımlarını geliştirdi. Bu projeyle, hem yakıt tasarrufu sağlanması hem de sera gazı emisyonlarının azaltılması hedefleniyor.
Enerji kaynaklarının hudutlu olması nedeniyle hafif materyallere yönelik arayışların arttığını vurgulayan Prof. Dr. Ali Güngör, "Enerjiye olan talep her geçen gün artıyor. Biz de ‘Yakıt tasarrufu konusunda ne yapabiliriz?’ sorusuna tahlil arayarak hafif metaller üzerinde çalıştık" dedi. Magnezyumun bilinen en hafif metallerden biri olduğunu belirten Prof. Dr. Güngör, bu özelliğin kara ve hava taşıtlarında değerli avantajlar sağladığını söz etti. "Magnezyum, alüminyuma kıyasla yüzde 36, demire kıyasla yüzde 78 daha hafiftir. Bu da çeşitli araçlarda kıymetli yakıt tasarrufu sağlamaktır" diyen Güngör, magnezyumun dayanımının ve korozyon direncinin düşük olması ve şekillendirilebilme zorlukları nedeniyle endüstriyel kullanımının sonlu olduğuna dikkat çekerek bu dezavantajları gidermek için magnezyuma çeşitli elementler eklediklerini lisana getirdi. Güngör, magnezyum alaşımlarının otomotiv dalında direksiyon simidi, iç kapı iskeleti, koltuk iskeleti, şanzıman kutusu üzere birçok modülün üretiminde kullanıldığını söyledi. Magnezyumun araba sacı olarak kullanılması için 6000 serisi denilen alüminyum alaşımlarının akma dayanımına eşit olması gerektiğini anlatan Güngör, "Biz bu çalışmalarda düşük oranlarda alüminyum, çinko, kalsiyum ve manganez içeren magnezyum alaşımlarını döküm yoluyla ürettik. Akabinde uyguladığımız ısılı süreç ve sıcak haddeleme tekniklerini kullanarak, akma dayanımı 155 megapaskal, çekme dayanımı 240 megapaskal olan ve düzlem şekillendirilebilirlik özelliğine sahip magnezyum alaşımlarını üretmeyi başardık" diye konuştu. Elde edilen sonuçların, daha yüksek performanslı magnezyum alaşımlarının üretilebileceğini gösterdiğini belirten Prof. Dr. Güngör, bir sonraki kademede üretim süreçlerini daha da geliştirerek patent müracaatında bulunacaklarını aktardı.

Yorum Yaz

Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.

Bu web sitesinde en iyi deneyimi yaşamanızı sağlamak için çerezler kullanılmaktadır. Detaylar için Gizlilik Politikamızı inceleyebilirsiniz.