blank
İlyas Erbay tarafından
29 Eylül, 2023 11:26 tarihinde yayınlandı /Güncelleme: 05.10.2024 08:10
A+ A-

TÜRKİYE BU DEFA BÜYÜK OYNUYOR!

Zengezur Koridoru, Dağlık Karabağ Savaşı'nın Azerbaycan tarafından kazanılmasının ardından: Azerbaycan ve Ermenistan arasında imzalanan ateşkes antlaşmasının 9. maddesine göre Azerbaycan ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasında bağlantıyı kuracak olan koridordur. Tabii ki, bağlantı sadece bununla sınırlı olmayacak! Azerbaycan'ın Türkiye ile arasında kalan tek kara parçası olan Zengezur koridoru, Türkiye ve Azerbaycan'ı birleştirirken Asya ve Avrupa arasında da  kesintisiz bir hat oluşturacak. Bir anlamda, tarihi ipek yolu tekrar hayat bulacak. Ermenistan, sırtını dayadığı ABD den güç alarak anlaşmaya sadık davranmıyor. Aslında bu koridor; Ermenistan'ın da işine geliyor. Fakat, Paşinyan ABD den çekindiği için sesini çıkaramıyor.   Gelişmeleri dikkatle ve sinsice izleyen İran ise, bu günlerde hop oturup, hop kalkıyor. Azerbaycan ve Nahçıvan'ı birbirine bağlaması beklenen Zengezur Koridoru’nun açılmaması için ellerinden geleni yapacaklarmış! Tahran yönetimi, Türkiye ve Azerbaycan'a tehditler savuruyor. İran'ın Ermenistan'ı desteklediğini unutmadık.Tepkisi normaldir. Tuhaf olan; ezeli düşmanı ABD ile, Ermenistan'ı destekleme konusunda aynı safta yer almasıdır.   İran Zengezur Koridorunu  neden istemiyor? Zengezur Koridoru’nun açılmasıyla birlikte İran-Ermenistan sınırının ortadan kalkacağını düşünüyor. İran sınırına paralel olarak inşa edileceği ileri sürülen koridorun; İran’ın Avrupa ile bağlantısını fiilen keseceği, bu nedenle İran’ın Avrupa’ya ulaşmasının “en güvenli” yolu olan Kafkasları kaybedeceği ve Avrupa’ya ulaşmak için Türkiye ile Rusya’dan izin almak zorunda kalacağı ileri sürülüyor. Bu koridorun güvenliğinin Rusya tarafından sağlanacak olması nedeniyle Rus güçlerinin İran sınırına yerleşeceği de yine İranlı uzmanlar tarafından sıkça dikkat çekilen konulardan biri.   Aslında Rusya da bu işe sıcak bakmıyor. Fakat, tek dostu Türkiye ile karşılıklı çıkarlara dayanan bir ilişkisi var. Bunu sürdürmek zorunda. Koridorun güvenliğini sağlamak bahanesiyle, en azından bu önemli ulaşım hattını kontrol altında tutmak niyetinde !   ABD ise, Zengezur koridorunun Rusya’nın çıkarlarına hizmet etmesini ve Türk dünyasının birlikteliğini istemiyor. Bu arada, İran’dan sonra Fransa da koridor hamlesine karşı Syunik’te (Zengezur) konsolosluk açıyor. Dünya'nın gözü bu bölgede. Zengezur açılırsa, tüm dengeler altüst olacak!   Bu koridor, Çin’in mallarını Avrupa’ya daha hızlı ulaştırması ve Türkiye’nin Çin, Orta Doğu ve Avrupa ülkeleri açısından stratejik konumunu güçlendirmesi bakımından çok önemli. Zengezur koridorunun yeniden faaliyete başlaması Türkiye'nin  ve Çin'in çıkarına , Çin’in  Avrupa’daki ticaret ortakları ile güvenilir bir güzergâha çok ihtiyacı var. Haliyle  bu güzergâh Avrupanın da yararına.   Tam bir kurtlar sofrası. Türkiye Zengezur koridorunu ABD'ye Fransa'ya ve İran'a rağmen açabilir mi? Bence açar. Karabağ zaferi tüm dünya ya gösterdi ki, Batı bu bölgede artık istediği gibi at koşturamıyor. Fransa'nın Afrikadaki sömürgeleriyle başı zaten dertte. İran'ın gücü de koridoru engellemeye yetmeyecektir.   Türkiye, Çin ve Rusya'nın karşılıklı çıkarlara dayanan güçlü işbirliği Zengezur meselesini öyle veya böyle mutlaka bir çözüme kavuşturacaktır. Türkiye yüzyılına giden yolda, bu önemli eşiğin er veya geç  aşılacağı kanaatindeyim. Türk dünyasına şimdiden hayırlı olsun.