Medical Park Tokat Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Arif Arısoy, şah damarı (karotis arter) tıkanıklığının felce yol açabileceğini belirterek erken teşhisin hayati kıymet taşıdığına dikkat çekti.
Doç. Dr. Arısoy, beynin sağlıklı çalışabilmesi için daima ve kâfi kan akışına gereksinim duyduğunu vurgulayarak, "Boynumuzun her iki yanında bulunan ve halk ortasında şah damarı olarak bilinen karotis arterlerde plak (yağ ve kolesterol üzere maddeler) birikimi sonucu daralma ve tıkanıklık meydana gelir. Bu durum tedavi edilmezse beyne giden kan akışı azalır ya da pıhtı oluşarak felce yol açabilir" dedi.
"En büyük tehlike felç"
Karotis tıkanıklığının beyni besleyen ana damarlarda önemli meselelere yol açtığını söyleyen Arısoy, "Tedavi edilmediğinde beyne kâfi oksijen ve besin gitmez. Daralma kritik düzeye ulaştığında ya da plak çatladığında beyin damarları tıkanabilir. Bunun sonucu felçtir. Felç; bedenin bir tarafında güç kaybı, konuşma ve görme bozuklukları üzere kalıcı hasarlara yol açabilir" diye konuştu.
Hastalığın temel nedeninin damar sertliği (ateroskleroz) olduğunu belirten Doç. Dr. Arısoy, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, diyabet, sigara kullanımı, ilerleyen yaş, hareketsiz hayat usulü ve obeziteyle ailede damar hastalığı hikayesi, şah damarı tıkanıklığı riskini artırdığını söz etti.
"Sessiz ilerleyebilir"
Şah damarı tıkanıklığının uzun müddet belirti vermeden ilerleyebileceğini tabir eden Arısoy, "Yüzde, kolda yahut bacakta ani uyuşma ya da güçsüzlük, konuşma bozukluğu, tek beğenilen ani görme kaybı, baş dönmesi ve istikrar kaybı üzere şikâyetler uyarıcıdır. Bu belirtiler birkaç dakika ya da saat sürüp kalıcı hasar bırakmadan da kaybolabilir lakin büyük bir felç riskinin habercisi olabilir. Bu nedenle ihmal edilmeden ivedilikle hastaneye başvurulmalıdır" ihtarında bulundu.
Tanı ve tedavi yöntemleri
Karotis tıkanıklığının teşhisinde en sık kullanılan prosedürün doppler ultrasonografi olduğunu belirten Arısoy, bu prosedürün damar içindeki kan akışını ve darlığın derecesini gösterdiğini, daha ileri inceleme gerektiğinde ise BT ve MR anjiyografiden yararlanıldığını kaydetti. Tedavi seçeneklerinin darlığın derecesine nazaran değiştiğini belirten Doç. Dr. Arısoy, "Sigaranın bırakılması, sağlıklı beslenme, idman, tansiyon, kolesterol ve diyabetin denetimi, ilaç tedavisi birinci kademede değerlidir. İleri darlıklarda ise cerrahi operasyon yahut stent uygulanabilir" sözlerini kullandı.
"Erken teşhis hayat kurtarır"
Şah damarı tıkanıklığının ihmal edilmemesi gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Arısoy, "Baş dönmesi, görme kaybı ya da bedenin bir tarafında uyuşma yaşayan bireyler vakit kaybetmeden doktora başvurmalıdır. Sistemli denetimler ve sağlıklı ömür şekli şah damarı tıkanıklığını önlemenin en tesirli yoludur" dedi.