Kastamonu Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Erkam Temir’in yürütücülüğünde gerçekleştirilecek TÜBİTAK dayanaklı "Yayın Etiği Çerçevesinde Yapay Zeka Tabanlı Lisan Modellerinin Kullanımı" eğitimiyle, akademik dünyada süratle artan yapay zeka kullanımının doğurduğu etik ve tüzel meselelere karşı kapsamlı bir farkındalık oluşturulması hedefleniyor.
Kastamonu Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Erkam Temir’in yürütücülüğünü yaptığı proje kapsamında, TÜBİTAK takviyesiyle akademik dünyada süratle artan yapay zeka kullanımının doğurduğu etik ve tüzel sıkıntılara karşı kapsamlı bir farkındalık oluşturulacak. 2237-A Bilimsel Eğitim Aktiflikleri Destekleme programı kapsamında desteklenen, "Yayın Etiği Çerçevesinde Yapay Zeka Tabanlı Lisan Modellerinin Kullanımı" eğitimi için başlayan müracaatlar, 31 Aralık tarihine kadar devam decek. 19-20 Ocak 2026 tarihinde çevrimiçi olarak fiyatsız bir halde gerçekleştirilecek eğitim için Türkiye genelindeki lisansüstü öğrenciler ve akademisyenler Kastamonu Üniversitesi’nin resmi web sitesi üzerinden müracaat yapabilecek.
Eğitim programı, yayın etiğinin temel unsurlarından intihalin türel boyutuna, COPE ve ICMJE üzere milletlerarası standartlardan benzerlik yazılımlarının hudutlarına, yapay zeka ile üretilmiş metinlerin tespitinden etik beyan yükümlülüğüne kadar geniş bir içerik sunuyor.
Eğitimle ilgili bilgi veren Temir, bilhassa lisansüstü tezlerde ve akademik yayınlarda intihal, uydurma kaynak, bilinmeyen yapay zeka kullanımı ve muharrir sorumluluğu ihlallerinin sıkça gündeme geldiğini belirterek, "Yayın etiği ihlalleri, bilhassa intihal, Türkiye’de olduğu üzere dünya genelinde de büyük bir yapısal sorun. Bu ihlaller sadece ahlaki zaaflardan değil, önemli bir bilgi ve farkındalık eksikliğinden besleniyor. Yapay zeka araçları mevcut tabloyu daha da karmaşık hale getiriyor; düşük benzerlik oranıyla özgün görünen ancak araştırmacının entelektüel katkısını yansıtmayan metinler, etik ihlalleri giderek görünmez kılarak bilimsel inancı zayıflatıyor" dedi.
Yapay zekanın sorunu büyütmesinin temel münasebetlerinden birinin özgünlük yanılsaması olduğunu belirten Temir, pek çok öğrencinin ve araştırmacının yapay zeka tarafından üretilmiş metni kendi fikrî katkısı olarak sunma yanlışına düştüğünü söz etti. Temir, bu durumun, bilginin üretim biçimini ve bilimsel güvenilirliği direkt tehdit eden yapısal bir soruna dönüştüğünü kaydetti.
TÜBİTAK’ın projeye verdiği takviyenin kıymetine de değinen Temir, "Bu takviye, yapay zeka çağında akademik etiğin ulusal ölçekte güçlendirilmesi gerektiğinin açık bir göstergesi. Etik farkındalığın artırılması sadece ferdî bir sorumluluk değil; birebir vakitte bilim siyasetlerinin temel bir parçasıdır" diye konuştu.
Temir, eğitimden beklenen çıktıların teknik marifetlerle sonlu olmadığını vurgulayarak programın iştirakçilere yayın etiği, akademik dürüstlük, şeffaflık, muharrir sorumluluğu, metodolojik ahenk, fikrî mülkiyet şuuru ve tüzel sorumluluk mevzularında güçlü bir donanım kazandıracağını söz ederek, "Bu proje sadece yapay zeka araçlarının akademik kullanımını öğretmek için değil; bilimsel çalışmanın özünü oluşturan etik tavrı, sorumluluk şuurunu ve bilimsel dürüstlüğü güçlendirmek için tasarlandı" halinde konuştu.