Trabzon’un Düzköy ilçesi hudutları içerisinde yer alan Koskarlı Mağarasında 2024 yılında başlatılan bilimsel arkeolojik hafriyat çalışmaları sırasında bulunan çakmak taşı ve obsidyen üzere ham unsurlardan üretilmiş yontma taş aletler, Trabzon’un birinci meskunlarının 10 bin yıl evvel yaşadığını ortaya koyarken, bu periyoda ilişkin kalıntılar Trabzon Müzesinde sergileniyor.
Trabzon’un Ortahisar ilçesi sonları içerisinde Geç Osmanlı Devri Trabzon’un en pahalı sivil mimari yapılarından olan Kostaki Konağı’nda bulunan Kültür ve Turizm Bakanlığına ilişkin Trabzon Müzesi, 2018-2024 yılları ortasında süren onarım çalışmaları ve teşhir düzenlemesinin akabinde yine ziyaretçileriyle buluşmaya başladı.
20. yüzyılın başlarında Trabzonlu Rum banker Konstantin Theofilaktos tarafından devrin mimari modasına uygun olacak formda yaptırılan Kostaki Konağı’nın kendisi mimari tasarımı, mekânsal kurgusu ve süsleme özellikleri istikametiyle bir eser olup bilhassa yapının iç yerlerinin büyük kısmında bulunan kalem işi süslemeleriyle dikkat çekiyor. Bu bakımdan etkileyici bir merdivenle ulaşılan binanın giriş katı, Kostaki Konağı’ndaki hayatı, kullanıldığı periyottaki halini anlatacak halde teşhir edildi.
Ahşap bir merdivenle ulaşılan binanın birini katı Mustafa Kemal Atatürk’ün Trabzon’a yaptığı üç farklı ziyareti ve erken Cumhuriyet devrinde Trabzon ile özdeş olmuş Trabzonlu simalar doküman, fotoğraf ve görüntü gösterimleriyle ziyaretçilere sunuluyor. Müzede bakırcılık, çömlekçilik ve kuyumculuk üzere Trabzon etnografyasını öne çıkaran teşhirlere de yer ayrılırken, burada bilhassa kentin kaybolmaya yüz tutmuş zanaatkarlıklarına vurgu yapılıyor.
Kostaki Konağı’nın bahçeden ulaşılan Arkeoloji Salonu ise ziyaretçilere tarih öncesi periyotlardan Osmanlı devri sonuna kadar bir vakit seyahati yapacak biçimde düzenlendi. Birinci girişte ziyaretçileri karşılayan vakit çizelgesi Trabzon ve yakın etrafında yaşamış kültürleri kronolojik tertipte sunuluyor. Trabzon’u anlatan arkeolojik eserler üzerinden her bir düzenlemenin yapıldığı bu arkeoloji katında odalarda prehistorik, antik Yunan ve Roma, Bizans ve Osmanlı yapıtları teşhir ediliyor. Antik Çağda Trabzon’da günlük hayat ve antik denizcilikte Trabzon için kurgulanan odalar ise canlandırmalarıyla öne çıkıyor. Müzenin en yeni ögelerinden biri ise çocuklar için hazırlanan interaktif eğlen ve öğren odası. Arkeoloji katında Trabzon Müzesi tarafından kentte yapılan Trabzon Kalesi hafriyatları sırasında çıkan yeni buluntuların sergilenmesi de dikkat çekiyor. Toplamda 720 adet yapıtın sergilendiği Trabzon Müzesi, kent geçmişinin izlerini geleceğe taşıyan değerli bir kültürel merkez olma niteliği taşıyor.
Müzede yer alan eserler hakkında bilgi veren Trabzon Müze Müdürü Levent Alnıak, 30 Mayıs 2025 tarihinde açılan müzeye bugüne kadar 3 binin üzerinde ziyaretçi geldiğini söyledi. Alnıak, Akçakale’de yapılan arkeolojik çalışmalar sırasında Bizans periyoduna ilişkin yapıtların Trabzon Müzesinde sergilendiğini kaydeden Alnıak, "Akçakale’nin onarımına yönelik arkeolojik çalışmalar çerçevesinde 2012-2022 yıllarında Bizans sırrı kase modülleri, tezgah yükü, metal bilezikler, burgulu iğne, mühür, sikke ve daha bir çok küçük buluntu ele geçirilerek Trabzon Müzesinde sergilenmektedir. Trabzon Kalesinin kısımları olan Aşağıhisar, Ortahisar, Yukarıhisar bilimsel arkeolojik ve kurtarma hafriyat çalışmaları çerçevesinde Bizans sırrı kase kesimleri mühür, sikke ve gibisi bir çok küçük buluntu burada sergileniyor" dedi.
Trabzon Düzköy ilçesi sonları içerisinde yer alan Koskarlı Mağarasında 10 bin yıl öncesine dayanan hayat belirtileri bulunduğuna dikkat çeken Alnıak, "Trabzon ili Düzköy hudutları içerisinde yer alan Koskarlı Mağarasında 2024 yılında başlattığımız bilimsel arkeolojik hafriyat çalışmaları kapsamında müzeye kazandırdığımız çakmak taşı ve obsidyen üzere ham unsurlardan üretilmiş yontma taş aletler Trabzonun birinci meskunlarının 10 bin yıl evvel mağara tipi yerlerde yaşadığını ortaya koymuştur. Buluntular yeni açılan müzemizde yerini almıştır" diye konuştu.