Bolu’da taksimetre bağlatamadığı için Togg T10X modelini ticari taksi yapmak için gitmedik usta bırakmayan Ahmet Üremiş, çareyi Kocaeli’de buldu. Üremiş, taksimetrenin bağlanmasıyla hizmet vermeye başladı.
Bolu’da 30 senedir taksi şoförlüğü yapan 58 yaşındaki Ahmet Üremiş, yerli üretim Togg T10X model aracı taksi yapmak istedi. Üremiş, aracını sarı renge boyatarak, taksi plakasını aldı. Büyük bir hevesle işe koyulan Üremiş, Togg marka aracına aylardır taksimetre bağlatamayınca hayal kırıklığı yaşadı. Sorununun çözümü için Togg’a ve farklı kurumlara başvuran Üremiş’in sorunu Kocaeli’de çözüldü. Togg aracına taksimetre bağlatan Üremiş, Bolu’da hizmet vermeye başladı.
Aracın hızıyla taksimetrenin uyumlu olduğunu söyleyen Ahmet Üremiş, "Aracımız 3G ile hız alıyor. Taksimetre, kilometreyi tam olarak gösteriyor ve lastikle taksimetre arasındaki mesafe de birebir uyuyor. Yani, aracın hızıyla taksimetrenin hızı aynı şekilde ilerliyor" dedi.
Bolu’da çözemedikleri sorunu Kocaeli’nin İzmit ilçesine hallettiklerini belirten Üremiş, "Bolu’da çözemedik bu sorunu ancak İzmit’te Adem Usta, Yaşar Hoca ve Sarp Bey bizim sorunumuzu çözdü. Yoksa Togg’dan hala bir mesaj gelmedi ve bilgi almadık. Yaşar Hoca sağ olsun, bizim işimizi halletti. Taksimetremizi taktık ve hizmet vermeye başladık. Müşterilerimiz çok memnun" diye konuştu.
"Şu anda her şey yolunda ve hizmet vermeye devam ediyoruz"
Şehir içinde ve dışında aracın elektrik performansından memnun olduğunu dile getiren Ahmet Üremiş, "Arabamız gerçekten çok güzel; ısınması harika, ön aydınlatması çok iyi. Yakıt tüketimi az, kış olduğu için biraz yüksek ama normalde oldukça düşük. Şu anda müşterilerimiz memnun. Şehir içinde genellikle 100-150 kilometre mesafe kat ediyoruz, bu mesafe fazlasıyla yetiyor. Şehir dışına gidersek, hızlı şarj istasyonunda aracımızı dolduruyoruz ve sorunumuzu böylece çözüyoruz. Yarım saatte aracımızı doldurmak mümkün. Şu anda her şey yolunda ve hizmet vermeye devam ediyoruz" ifadelerini kullandı.
Sayıştay raporu: Sinop Belediyesi’nde usulsüzlük zinciri
Sayıştay’ın 2024 yılı kontrol raporuna nazaran Sinop Belediyesi’nde mali ve idari mevzuata karşıtlıklar zinciri tespit edildi. Rapor, ihalesiz kiralamalar, kesimlere bölünerek yapılan alımlar, taşınmaz kayıt eksiklikleri ve belediye bütçesinden özel işletmelere ödenen elektrik faturaları üzere birçok usulsüzlüğü ortaya koydu.
Kayıt dışı banka hesapları ve yolsuzluğa açık muhasebe sistemi
Sayıştay, belediyede yapılan kontrollerde 102 banka hesabı ve 105 döviz hesabı dışında izlenen lakin muhasebeye işlenmeyen mevduat hesapları bulunduğunu belirledi. Bu hesapların değerlemeye tabi tutulmadığı ve banka kayıtlarıyla uyumlu olmadığı tespit edildi. Rapor, yapılan tahsilatların kimi veznelerde gerçeğe karşıt biçimde mahsuplaştırıldığını ve bunun belediyenin mali raporlarını aldatıcı hale getirdiğini vurguladı.
Enflasyon düzeltmesi yapılmadı, mali tablolar gerçeği yansıtmıyor
Sayıştay raporuna nazaran, 2023 yılı sonunda yapılması gereken enflasyon düzeltmesi süreçleri vaktinde yapılmadı, 2024 yılına taşındı ve dönemsellik unsuruna alışılmamış biçimde muhasebeleştirildi. 2024 sonunda da bu süreç hiç yapılmadı. Bu nedenle belediyenin bilanço ve faaliyet sonuçları tabloları, enflasyon kaynaklı kıymet artışlarını yanlışsız formda yansıtmıyor.
Başka kurumlar ismine yapılan tahakkuklar kayıtlara geçmedi
Belediye, kültür varlıklarını muhafaza katkı hissesi üzere diğer kurumlar ismine tahakkuk eden alacakları kendi muhasebe sistemine işlemedi. Bu nedenle, belediyenin bilançosunda öteki yönetimlere ilişkin tahsil edilmemiş alacaklar görünmüyor. Sayıştay, bu eksikliğin hem şeffaflık hem hesap verebilirlik açısından önemli sorun oluşturduğunu belirtti.
Taşınmaz kayıtları, değerlemeler ve envanter süreçleri eksik
Raporun en kapsamlı tespitlerinden biri de belediyeye ilişkin taşınmazlarla ilgili oldu. Belediyenin mülkiyetinde yahut idaresinde bulunan gayrimenkullere ait kayıt, değerleme, numaralandırma ve envanter çalışmalarının yapılmadığı ortaya çıktı. Bu eksiklik nedeniyle belediyenin varlık tablosu ve amortisman kayıtları gerçeğe uygun değil.
İhaleler modüllere bölündü, direkt temin prosedürü suistimal edildi
Sayıştay, birtakım mal ve hizmet alımlarının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22/d unsurunda öngörülen mali limitleri aşmamak için kesimlere bölündüğünü belirledi. Böylelikle olağanda ihale yoluyla yapılması gereken işlerin direkt temin formülüyle yapılmasının sağlandığı, bunun da kamu kaynaklarının aktif kullanılmadığı manasına geldiği tabir edildi.
Personel sarfiyatı hududu aşıldı, fazla mesai ve müsaadelerde ihlaller
Belediyenin 2024 yılı toplam işçi masrafı 231 milyon 979 bin TL olarak gerçekleşti. Şirket işçisi hariç sarfiyat oranı yüzde 36,69 ile, Belediye Kanunu’nda öngörülen yüzde 30’luk sonu aştı.
Ayrıca, personellerin yıllık müsaadelerini kullanmadıkları, fazla çalışma müddetlerinin yasal limiti geçtiği ve hizmet alımı kapsamındaki işçi hakedişlerinin eksik ödendiği de tespitler ortasında yer aldı.
İhalesiz ve süresiz ulaşım çizgileri: 24 otobüs, 35 dolmuş, 61 taksi
Belediye hudutları içinde faaliyet gösteren 24 halk otobüsü, 35 dolmuş ve 61 taksi sınırının ihalesiz ve süresiz biçimde kullandırıldığı belirlendi. Bu sınır tahsislerinin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na muhalif biçimde yenilendiği, işletmecilerin "kazanılmış hak" gerekçesiyle süresiz çalıştığı tabir edildi.
Sayıştay, bu sınırların yine ihale edilmesi ve hukuka uygun periyodik mukavelelerle verilmesi gerektiğini vurguladı.
Taşınmazların dernek ve kooperatiflere tahsisi, özel işletmelere elektrik ödemesi
Rapor, belediyeye ilişkin dört taşınmazın dernek ve kooperatiflere tahsis edildiğini, bunun mevzuata karşıt olduğunu belirtti. Ayrıyeten Sinop İskelesi etrafındaki özel işletmelerin elektrik faturalarının belediye bütçesinden ödendiği tespit edildi. Sayıştay, bu bedellerin yasal faiziyle birlikte tahsil edilmesi gerektiğini tabir etti.
İhalesiz kiralamalar ve tahliye kararlarının uygulanmaması
Belediyeye ilişkin kimi taşınmazların encümen kararıyla süresiz olarak kiraya verildiği, kiracılardan süreksiz ve kesin teminat alınmadığı, birtakım tahliye kararlarının da uygulanmadığı belirtildi. Sayıştay, bu kiralama süreçlerinin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kararlarına nazaran tekrar yapılması gerektiğini kaydetti.
İç denetim sistemi yok: "Hata ve usulsüzlükleri tedbire kapasitesi çok düşük"
Raporun en dikkat cazibeli tespitlerinden biri, belediyede iç denetim sisteminin kurulmaması oldu.
Sayıştay, "Belediyenin kusur, hile ve usulsüzlükleri tedbire kapasitesi çok düşük. İç denetim ve ön mali denetim düzenekleri işletilmemektedir" sözlerini kullanarak, üst idareye acil tedbir daveti yaptı.
Genel değerlendirme
Denetim sonucunda Sayıştay, Sinop Belediyesinin 2024 yılı mali tablolarının "bazı alanlarda" gerçeği yansıtmadığını, iç denetim eksikliğinin önemli risk oluşturduğunu ve birçok sürecin 5018, 5393, 2886 ve 4734 sayılı Kanunlara karşıt biçimde yürütüldüğünü bildirdi.
Raporun sonunda, belediyeye ilişkin taşınmazların geri alınması, ihalesiz çizgi ve kiralamaların tekrar düzenlenmesi ve yöntemsiz ödemelerin tahsil edilmesi önerildi.
