Karabük Valiliği himayelerinde başlatılan ve Karabük İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından yürütülen “Tabiat Karabük: Tıbbi ve Aromatik Bitkiler ile Araziler Taçlanıyor” Projesi, ilk yılını başarıyla tamamladı. Proje kapsamında hem üreticilere hem de öğrencilere yönelik eğitimler düzenlenirken, safran, karabuğday ve aronya ürünlerinin ekim alanlarında kayda değer bir artış sağlandı. Melisa, adaçayı, kekik, hünnap, sumak ve kuşburnu gibi değerli ürünlerin 2025 yılı için çiftçi talepleri alındı. Ekoturizm çalışmaları başlatıldı.
Projenin ilk yılında ekim alanlarında genişleme çalışmaları yapıldı. Proje öncesinde Karabük’te 441 dekar tıbbi ve aromatik bitki ekim alanı bulunmaktaydı. 2024 yılında üç yıllık süreyle hedeflenen ve ulaşılan ekim alanları şu şekilde gerçekleşti.
Karabuğday: 400 dekar hedef; 132 dekar(proje öncesi) + 243 dekar artış ile toplam 375 dekar.
Safran: 130 dekar hedef; 81 dekar(proje öncesi) + 23,6 dekar artış ile toplam 104,6 dekar.
Aronya: 150 dekar hedef; 32 dekar(proje öncesi) + 60 dekar artış ile toplam 92 dekar.
Böylece, 2024 yılı itibariyle karabuğday, safran ve aronya türleri için 245 dekar olan üretim alanına 326,6 dekar artış yapılarak %133 oranında büyüme sağlandı.
2025 yılı Nisan ayı itibariyle karabuğday, sumak, hünnap, aronya, adaçayı, kekik, melisa ve kuşburnu türleri için çiftçi talepleriyle birlikte tıbbi ve aromatik bitki ekim alanların 715,1 dekara ulaşması sağlanacak.
Eğitim ve Farkındalık Çalışmaları; Çiftçi Eğitimleri: Konusunda uzman ziraat mühendisleri tarafından çiftçi ve teknik personel eğitimleri gerçekleştirildi.
Okul Eğitimleri: Merkez ve 5 ilçede belirlenen 8 ilkokulda, toplam 209 öğrenciye tıbbi ve aromatik bitkiler ve biyolojik çeşitlilik konularında farkındalık oluşturmak amacıyla tanıtıcı eğitimler düzenlendi. Bu eğitimler, uygulamalı etkinliklerle sürdürülecek. Ayrıca, lise öğrencilerine yönelik fitoterapi eğitimleri 2024-2025 Öğretim Yılı bahar döneminde yapılacak.
Herbaryum ve Bilimsel Çalışmalar; Herbaryum Müzesi: Proje kapsamında bitki örneklerinin bilimsel olarak toplanması, kurutulması, etiketlenmesi ve düzenli bir şekilde saklanması sonucu bir herbaryum müzesi açılacak. Bu müze, hem botanik araştırmalarına kaynak oluşturacak hem de Karabük’ün bitki çeşitliliğinin korunmasına katkı sağlayacak.
Demonstrasyon Bahçeleri ve Teknik Destekler; Kuşburnu Demonstrasyon Bahçesi: TAGEM Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından tescillenen AY çeşidi kuşburnu bitkisi için Bakanlık EYDB onayı ile 5 dekar alanda demonstrasyon bahçeleri kurulacak.
Teknik İzleme ve Üretici Karnesi: Çiftçi ziyaretleri her 15 günde bir gerçekleştirilerek, üretim süreçleri yerinde incelendi. Üretim girdilerinin, uygulamalarının ve ürün gelişimlerinin kayıt altına alınacağı bir üretici karnesi oluşturuldu.
Ekoturizm ve Sosyal Faaliyetler; Doğa Rotası Çalışmaları: Safranbolu’nun Gayza köyü ile Yukarıçiftlik köyü arasında yürüyüş, atlı gezi ve bisiklet rotası belirleyerek bölgenin doğal ve kültürel değerlerini tanıtmak ve ekoturizmi canlandırmak amacıyla uzman ekipler tarafından doğa rotası projeleri üzerinde çalışıldı. BAKKA teknik destek programından destek alınarak alternatif yürüyüş rotaları hazırlandı.
Sosyal Faaliyetler: Proje kapsamında tıbbi ve aromatik bitkiler hakkında farkındalık yaratmak amacıyla sokak röportajları, stand etkinlikleri ve sosyal medya çalışmaları düzenli olarak yapılmaktadır.
Gelecek Hedefler; Projenin sürdürülebilirliği ve genişletilmesi amacıyla Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı (BAKKA) destekli teknik projeler ve SOGEP kapsamında “Tabiat Karabük’le İstihdam” projesi başvuruları yapıldı. Teklif edilen projeler ile 2025 yılında ekim alanlarının daha da artırılması, ürün pazarlama yöntemlerinin geliştirilmesi, eğitimlerin yaygınlaştırılması ve Karabük’ün tıbbi ve aromatik bitkilerde model bir bölge haline getirilmesi hedeflendi.
“Tabiat Karabük: Tıbbi ve Aromatik Bitkiler ile Araziler Taçlanıyor” projesi, Karabük Valiliği himayelerinde ve koordinesinde, Karabük İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından 15 adet paydaş kurum iş birliğiyle yürütülüyor.