Samsun, istiklal madalyasına 101 yıl sonra kavuşacak
Ulusal Uğraş periyodunda gösterdiği faydalılık münasebetiyle 1924 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından istiklal madalyası ile ödüllendirilen Samsun, madalyasına 101 yıl sonra kavuşacak.
Samsun Mavnacılar (gemilere yük götürüp getiren güvertesiz büyük tekne) Loncası, 1919 yılında istiklal meşalesinin yakıldığı kuvvetli günlerde İstanbul’dan Anadolu’ya mühimmat taşıyarak bağımsızlık destanına taraf veren isimsiz kahramanlar ortasında bulunuyordu. Yapılan fedakarlıklardan ötürü 11 Şubat 1924’te TBMM tarafından Trabzon ve Kastamonu’nun İnebolu ilçesiyle birlikte istiklal madalyası ile onurlandırılan Samsun, madalyasına ortadan geçen vakit zarfında kavuşamadı.
Cumhuriyet’in 100. yıl aktiflikleri kapsamında Devlet Arşivleri Başkanlığı ile Samsun Valiliğince düzenlenen stant çalışması kapsamında Samsun’a istiklal madalyası ve beratı verilmesine ait meclis tutanaklarına ulaşıldı.
Bunun üzerine Samsun Valisi Orhan Tavlı tarafından başlatılan çalışmalar, AK Parti Samsun Milletvekili ve TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Mehmet Muş’un girişimleriyle Samsun’a, 101 yıl evvel hak ettiği istiklal madalyasının teslim edilmesi kararlaştırıldı.
6 bin kişilik mezar yeri için talep oranı yüzde 95’e ulaştı
Trabzonlular hem Ahi Evren’e komşu olmak hem de deniz manzaralı mezar sahibi olmak için sıraya girerken, talep oranı doluluk oranı şimdiden yüzde 95’e ulaştı.
Trabzon’un Boztepe Mahallesi Ahi Evren Dede Camii yanında yer alan mezarlığa yoğun ilgi olunca Trabzon Büyükşehir Belediyesi yaklaşık 3 yıl önce sit alanı olarak belirlenen yeni yere 6 bin kişilik mezar yeri açmıştı.
Denize nazır alanda yer alan Ahi Evren Dede Türbesi’nin bulunduğu kısmın hemen alt tarafındaki bölgeye Trabzon Büyükşehir Belediyesi tarafından yeni mezar yeri çalışması yapılırken, söz konusu yere yoğun şekilde talep olmuş ve tartışmalar bile yaşanmıştı.
Yeni mezar yerine Trabzonlular hem Ahi Evren’e komşu olmak hem de deniz manzaralı mezar sahibi olmak için sıraya girerken, talep sonrası doluluk oranı şimdiden yüzde 95’e ulaştı. Şu ana kadar 6 bin kişilik mezar yerinden yaklaşık 300 kişilik yer kalırken, Trabzon Büyükşehir Mezarlıklar Daire Başkanı Köksal Saral üç yıldır hizmet veren mezarlıkta altyapı çalışmalarının sürdüğünü belirtti.
Alanın ilk etapta mezarlık olarak düşünülmediğini, sit alanı olması nedeniyle başka bir yapılaşmaya izin verilmemesinden kaynaklandığını dile getiren Saral, "Trabzon Büyükşehir Belediyemize ait toplam 137 dönümlük bir alanımız vardı. Bu alanın komplesi sit alanı, 40 dönümü mezarlık alanı olarak tahsis edildi. Bu 40 dönümün 30 dönümünde mezar alanı oluşturduk, kalan 10 dönümlük kısmı ise otopark olarak düzenleyeceğiz. Burada toplam 6 bin kişilik bir mezarlık alanı oluştu. Yaklaşık 3 yıldır burada hizmet veriyoruz. Altı bin kişilik kapasiteden şu anda yaklaşık 300 kişilik yerimiz kaldığını söyleyebiliriz. Anayolun betonlamasını tamamladık, şimdi iç yolların betonlama çalışmalarını sürdürüyoruz. Ardından peyzaj düzenlemesine geçeceğiz. Belirli alanlarda çeşmelerimiz mevcut. Peyzajda her ağacı kullanmayacağız; belirlediğimiz türleri tercih edeceğiz. Dışarıdan bakıldığında burasının çiçeklik gibi görünmesini hedefliyoruz" dedi.
"Deniz manzarası da tercih edilme sebepleri arasında"
Bölgenin deniz manzaralı olmasının tercih edilme sebepleri arasında geldiğini belirten Saral, "Konum olarak da şehrimizin örnek alanlarından biri olacağı için örnek bir proje olacak. Buranın yoğun talep görmesinin birçok nedeni var. Bunların başında Ahi Evren Dede geliyor. Kendisi Fatih Sultan Mehmet Han’dan önce Trabzon’a yerleşmiş, burada İslamlaşmanın ve Müslüman yaşamının örneğini insanlara göstermiş bir şahsiyettir. Trabzon’un bilinen en eski defin alanlarından biridir. Ayrıca ulaşımın kolay olması, şehir merkezinde yer alması ve alanın seyirlik bir noktada bulunması da tercih sebeplerindendir. Deniz manzarası da tercih edilme sebepleri arasında olsa da bu etkisinin yaklaşık yüzde 30 civarında olduğunu söyleyebiliriz. Yüz kişiden 70’i ulaşım kolaylığı ve Ahi Evren Dede nedeniyle burayı tercih ederken, manzaradan kaynaklanan tercih oranı yaklaşık 30 kişi civarındadır. Bu kadar hızlı dolan başka bir mezarlık alanı yok. Açıkçası burayı ilk etapta mezarlık olarak planlamamıştık. Belediyemiz olarak burayı bir seyir ve sosyal alan olarak vatandaşın kullanımına açmayı düşünüyorduk. Ancak sit alanı olduğundan mezarlık dışında herhangi bir yapılaşmaya izin verilmemesi nedeniyle süreç bu şekilde gelişti. Şu anda mezar yeri fiyatı 34 bin lira" diye konuştu.