blank
Avatarı
Ihlas Haber Ajansı tarafından
07 Eylül, 2025 16:15 tarihinde yayınlandı
Okuma Süresi: 3dk
Yorum Sayısı: 0

Rizeli bal üreticileri uyarıyor: “Bal güvene dayalı alınır ve tüketilir”

Rizeli bal üreticileri kahvaltıya göre daha çok sıhhat için tüketilen balların alımında ‘güvendiğiniz üretici ve satıcıları tercih edin’ ikazında bulunuyor.
Türkiye’de bal kullanımı epey ağır. Bilhassa Rize’de kahvaltı deyince akla bölgeye has çeşit çeşit ballar akla gelir. Kahvaltıdan çok sıhhat için kullanılan ballarla da ön plana çıkan Rize’de bilhassa yüksek rakımlı yaylalarda üretimi gerçekleştirilen ballar herkesin ilgi odağıdır. Karakovan balından tutun, türkülere husus olan Andon Balı, Anzer Balı, Ayder Ayder Balı’na kadar türlü türlü çiçek balının yanında şifa deposu Delibal olarak bilinen Komar Çiçeği Balı da kentte ve çeşitli bölgelerde hayli istek görüyor. İnternet üzerinden de hayli fazla satılan ve haklarında çeşitli reklamlar yapılan bu balların tümü de gerçek bal olmayabiliyor. Dolandırıcıların vatandaşın sıhhat için tükettiği bala bile geçersiz karıştırdığı bu ortamda üreticiler tüketicileri ‘istismar edilmeye’ karşı uyarıyor.
Rize’nin Andon diye bilinen Küçükçayır Köyü’nde dededen kalma miras üzere arıcılığını sürdüren Nazım Mengene, yalnızca tüketicinin değil bir üreticinin de kendi balı dışındaki bir balın gerçek olup olmadığını yiyerek anlamasının çok kolay olmadığını hatta bazen mümkün olmadığını söz ediyor. O nedenle tüketicileri güvendikleri üreticiler veya Arıcılar Birliği vasıtası ile dolumu gerçekleşmiş, mühürlenmiş balları almaları konusunda uyaran Mengene, sıhhat için tüketilen balın insanların sıhhatini bozmaması için denetimli tüketilmesini öneriyor.

"Ben bir balın düzmece olup olmadığına kesin kanaat getiremiyorum"
Balın düzmece olup olmadığını anlamanın en hoş yolunun üniversiteler aracılığı ile yapılan tahliller olduğuna vurgu yapan Mengene, klâsik metotların hakikat olmadığını kaydederek "Bir tüketicinin balın sahtesini anlaması mümkün değil. Mesela komar balı. Ya kendin yapacaksın, ya da kendin üzere güvendiğin birisini bulup ondan alacaksın veyahut bunun analizlisini, yani Rize Arıcılar Birliği tarafından üniversiteye tahlile gönderildikten sonra dolumu yapılmış, analizi bal alacaksın. Öbür türlü bir balın geçersiz olup olmadığını, şekerli olup olmadığını ben anlamıyorum da artık anlayan var mı? Nasıl anlıyor bilmiyorum. Birisi kaşığı havaya kaldırıyor ‘Akarsa baldır’ diyor oburu ‘Akmazsa baldır’ diyor. O çeşit şeylere ben inanmıyorum. Çocukluğumuzdan beri arıcılık yapıyorum. Bizde deden toruna miras üzere. Ben tekrar de bir balın düzmece olup olmadığına kesin kanaat getiremiyorum. Bazen anlıyorsun lakin yeniden de yanılıyorsun. Bunun en hoş formülü ya kendin yapacaksın, ya kendin üzere güvendiğin birisini bulup ondan alacaksın, ya da analizi mühürlüsünü alacaksın" dedi.

"Bal kristalize olarak kendini doğal muhafazaya alıyor"
Balın kristalize olması yani vatandaşların tabiri ile şekerlenmesi durumunun balın uydurma olduğu manasına gelmediğini bilakis gerçek olduğu için kendisini müdafaaya aldığının bir göstergesi olduğuna vurgu yapan Mengene "Kristalize olan bal kendini doğal muhafazaya alıyor. Bu düzmece olsa, glikozdan yahut diğer bir unsurdan yapılmış olsa bu formu almaz. Sen istesen de düzmece bala bu biçimi aldıramazsın. Kimileri bu şekerlenmiş diyor ancak bu şekerlenme değil. Bu kendini doğal müdafaaya alıyor. Şayet bir bal kendini doğal muhafazaya alıyorsa bu gerçek baldır. 40 derecelik ılık bir suda beklediği vakit kristalize olmuş bal olağan halini alabiliyor. Fakat yüksek derece suda ısıtmaya kalkıldığında yahut kaynatıldığında bütün özelliklerini kaybeder" biçiminde konuştu.

"Artık parasını bile sormuyoruz. Kâfi ki düzgün bal olsun"
‘Yeter ki gerçek bal olsun’ diyerek fiyatına bakmadan güvendiği şahıslar bal alıp tükettiğini tabir eden Naim Balcıoğlu isimli vatandaş "Bal her sabah yerim. Çokta tüketirim. Bu ortamda bal almak çok güç. Üreticiye güveneceğim ki alıp bal yiyeceğim. Birtakım arıcılar kendisinden kuşku ediyor sanki gerçek bal hangisi diye. Ben balı severim. Bende kestane balı olur, çam balı olur, bütün ballar olur ve ben yerim. Sabah kahvaltılarında tereyağı ve bal kesinlikle yerim. Düzmece baldan kaçabildiğimiz kadar kaçıyoruz. Sevdiğimiz, güvendiğimiz arkadaşlardan kaliteli bal alıyoruz. Ben Güneysu Kanbozluyum. Dağ balı alıyorum. Artık parasını bile sormuyoruz. Kâfi ki düzgün bal olsun" dedi.

"Benim anlamam mümkün değil lakin anlayan varsa onu da bilmem"
Balı tekrar güvendiği şahıstan aldığını tabir eden bir öbür tüketici Emine Terzi ise "Balı yiyerek gerçek olup olmadığını anlamıyoruz. Güvendiğim yerlerden bal alıyorum, yoksa ben onu geçersiz mi değil mi diye anlayamam. Benim anlamam mümkün değil lakin anlayan varsa onu da bilmem" tabirlerini kullandı.

Bizi sosyal medyadan takip edin

Yorum Yaz

Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.

blank
Avatarı
Ihlas Haber Ajansı tarafından
07 Eylül, 2025 16:22 tarihinde yayınlandı
Okuma Süresi: 3dk
Yorum Sayısı: 0

Karadeniz’de fındık hasadı tamamlandı: Üretici kırma ve kavurma işini artık işletmelere bırakıyor

Fındık üreticileri, bu yıl hem kuraklık hem de böcek ziyanı nedeniyle önemli problemlerle karşı karşıya. Üretimin düşüklüğü, fındık kırım ve sürece tesislerinin de temposunu etkiledi.
Karadeniz Bölgesi’nde Ağustos ayında başlayan fındık hasadı tamamlandı. Kurutma sürecinin akabinde üreticiler, klâsik formüllerin tersine artık fındıklarını meskende işlemiyor; kırma ve kavurma süreçleri için bölgedeki özel işletmelere yöneliyor.
Karadeniz’in en değerli tarım eserleri ortasında yer alan fındıkta, hasat ve kurutma süreci sona erdi. Üreticilerin bir kısmı kuruttukları fındıkları direkt tüccara satarken, bir kısmı ise uzun kış aylarında tüketecekleri fındıkları işlenmiş halde almayı tercih ediyor.
Son yıllarda sayıları giderek artan kırma ve kavurma işletmeleri, bölge halkına büyük kolaylık sağlıyor. Üreticiler bu işletmelere getirdikleri fındıkları; kırılmış, kavrulmuş ve vakumlanmış paketler halinde makul bir fiyat karşılığında teslim alıyor.
Yetkililer, bu hizmetlerin hem hijyen açısından hem de vakit tasarrufu açısından üreticilere büyük avantaj sağladığını belirtirken, Ortahisar ilçesinde bulunan fındık kırma, kavurma ve paketleme tesisi vatandaşların ağır ilgi çekiyor.
Çarşıbaşı ilçesinde 2001 yılında fındık sürece dalına adım atan ve şu anda Ortahisar ilçesinde faaliyet gösteren İsko Fındık sahibi Mustafa Dereköylü, dönemin düşük tempoyla başladığını belirterek rekolte ve randıman düşüklüğüne dikkat çekti.
Dereköylü, müşterilerin yüzde 90’ı eserleri ikramlık ya da kendi tüketimleri için aldığını belirterek, "Geriye kalan yüzde10’luk kısım ise tüccara satmak yerine, fındığını kırdırıp kavurttuktan sonra anlaştıkları marketlerde iç fındık olarak satıyor" dedi.
Ortahisar ilçesindeki işletmesinde yaptığı kırma, kavurma ve paketleme sürecinin vatandaşların ağır ilgisini çeken Dereköylü, "Sezonumuz başladı. Bu yıl fındık hasadı biraz problemli. Kuraklık ve böcek ziyanı fındığı önemli formda etkiledi. Dönem başlamış olmasına karşın, fındığın az olması nedeniyle kırım işleri şu an için biraz düşük seyrediyor. Rekoltedeki düşüşten ötürü biz de döneme başladık ancak yoğunluk fazla değil. Vatandaşların fındıklarını günlük olarak kırıyor, kavuruyor, paketleyip teslim ediyoruz. Müşterilerimizin taleplerine nazaran fındık ezmesi, fındık unu, sütlü ve kakaolu krema üzere çeşitler üretiyoruz. Fındıklarını işleyip teslim ediyoruz" dedi.
Sektöre 2001 yılında başladığını belirten Dereköylü, "Bu işe 2001 yılında Çarşıbaşı ilçesinde başladım. İki yıl orada üretim yaptıktan sonra dükkânımı merkeze taşıdım. Başlangıçta üç bireydik, artık sayımız onun üzerine çıktı. Birçok vatandaş kabuklu fındıktan ne kadar iç fındık çıktığını, yani randımanın ne olduğunu bilmiyor. Fındık kırdırdıkça öğreniyorlar. Fındık, genelde yarı yarıya randımanla çıkıyor. Örneğin, 100 kilogram fındık getiren bir müşteri, çiğ fındık, kavrulmuş fındık, fındık ezmesi, fındık kreması, fındık krokanı üzere çeşitlerin hepsinden istiyor" diye konuştu.

Müşterilerimizin yaklaşık yüzde 90’ı eserleri ikramlık ya da kendi tüketimleri için alıyor
Müşterilerin yüzde 90’ı eserleri ikramlık ya da kendi tüketimleri için aldığını kaydeden Dereköylü, "Müşterilerimizin yaklaşık yüzde 90’ı eserleri ikramlık ya da kendi tüketimleri için alıyor. Geriye kalan yüzde10’luk kısım ise tüccara satmak yerine, fındığını kırdırıp kavurttuktan sonra anlaştıkları marketlerde iç fındık olarak satıyor. Bir ton, iki ton, beş ton üzere büyük ölçülerde eser yaptıran müşterilerimiz sayıca az, lakin bu sayı önümüzdeki beş-on yıl içinde artacaktır" dedi.

Fındıkta eser çeşitliliği arttı
Fındıkta eser çeşitliliğinin arttığını tabir eden Dereköylü, "Şu anda fındıktan ürettiğimiz eserler ortasında çiğ iç fındık, kavrulmuş fındık, fındık ezmesi (ballı, pekmezli, şekerli çeşitleri), Nutella üslubu çikolatalı sütlü krema, fındık krokan ve fındık unu yer alıyor. Fındıktan kuru baklava da yapıyoruz ama şu an için yetiştiremiyoruz. Bölüme başladığımda yalnızca kırma, kavurma ve ezme işleri yapıyordum. Öbür eserleri ise vakitle, müşterilerimizin talepleri doğrultusunda üretmeye başladık. Dönemimiz genelde iki-üç ay kadar sürüyor lakin her gün kırım yapıyoruz" diye konuştu.

Rekolte de randıman da düşük
Bu sene rekolte ve randıman oranının düşük olduğunu belirten Dereköylü, "Bu yıl gelen fındıklar 43-48 randıman ortasında değişiyor. Rekolte de, randıman da düşük. Sıcaklar fındığı yaktı. Geçen yıla kıyasla böcek ziyanı az olsa da, hem böcek hem sıcak tesirli oldu. On yıl evvel fındıklar çok kaliteliydi; son beş yıldır ne yazık ki bu kaliteyi göremiyoruz. Fiyatlandırmayı kabuklu fındık üzerinden yapıyoruz. Eser fiyatları, müşterinin tercihine nazaran değişiyor. Her eserin fiyatlandırması farklıdır" dedi.

Bizi sosyal medyadan takip edin

Yorum Yaz

Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.