Osmanlı döneminde Ramazan ayı, ibadetle birlikte sosyal yardımlaşma, dayanışma ve eğlenceyle iç içe geçen bir zaman dilimi olarak yaşanıyordu. Günümüzde Ramazan’ın ruhu korunmaya devam etse de, şehirleşme, teknolojik gelişmeler ve sosyal hayatın değişmesiyle birlikte gelenekler de değişim geçirdi.
Çocuklara küçük hediyeler
Osmanlı'da çocukları oruca teşvik etmek ve Ramazan coşkusunu hissettirmek amacıyla küçük hediyeler verilirdi. Günümüzde bu gelenek bazı ailelerde sürdürülüyor.
Ramazan’ı aydınlatan mahyalar
Osmanlı’da camilere asılan ışıklı yazılar, Ramazan’ın gelişini müjdeliyordu. Büyük camilerde bu gelenek günümüzde de devam ettirilerek Ramazan yaşatılıyor.
Diş kirası geleneği
Ramazan'da iftar sofralarına katılan misafirlere sadece yemek ikram edilmez, aynı zamanda "diş kirası" adı altında hediyeler de sunulurdu. Günümüzde bu gelenek büyük oranda unutulsa da bazı bölgelerde hala yaşatılıyor.
Osmanlı’da iftar sofraları
Osmanlı’da zengin sofralar kurulurken, misafirlere çeşitli ikramlar sunulurdu. Günümüzde ise bu geleneğin yerini hayır kurumları ve vakıfların kurduğu iftar çadırları aldı.
Top atışıyla vakit belirleme
Osmanlı döneminde iftar ve sahur vakitlerini duyurmak amacıyla belirli noktalardan top atışı yapılırdı. Günümüzde bu uygulama çoğunlukla sembolik olarak devam ettirilse de, teknolojinin gelişmesiyle ezan ve dijital uygulamalar vakit belirlemede daha çok tercih ediliyor.
Ramazan ayı, zaman içinde değişen gelenekleriyle birlikte toplumsal dayanışmayı ve birlikteliği güçlendiren özel bir dönem olmaya devam ediyor.