Kastamonu Üniversitesi’nin kurduğu serada yetiştirilen 38 bin tıbbi aromatik bitki fidesi kırsaldaki bayan girişimcilere fiyatsız dağıtıldı.
Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi’nce hazırlanan proje kapsamında Cumhurbaşkanlığı Bütçe Dairesi Başkanlığından sağlanan 7,5 milyon TL fonla 3 adet 250 metrekarelik sera ve 1 adet 500 metrekarelik sundurma kuruldu. "Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin İktisada Kazandırılması" ihtisas projesi kapsamında yetiştirilen fideler, Hanönü ve Daday’da toplam üç bayan girişimciye teslim edildi. Yaklaşık 30 bin ekinezya ve 8 bin oğul otu fidesi toprakla buluşturuldu.
Fidelerin dikim programına Vilayet Tarım ve Orman Müdürü Ahmet Kılıç ile Proje Koordinatörü Dr. Öğretim Üyesi Kerim Güney de katıldı. Üreticilere bitki yetiştiriciliği, sürece süreçleri ve ekonomik getiriler konusunda bilgilendirme yapıldı. Proje ile gelir düzeyi düşük köylülerinin istihdam edilebilirliğinin artırılması, toplumsal girişimciliğin desteklenmesi ve bölgesel ekosistemin korunması amaçlanıyor.
"Cumhurbaşkanlığı Bütçe Dairesi Başkanlığından 7,5 milyonluk fonuyla 3 adet 250 metrekare, 1 adet 500 metrekare sera kurduk"
25 yıldır Kastamonu’da tıbbi aromatik bitkiler üzerine araştırmalar yaptığını söyleyen Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Kerim Güney, "Bu müddet içerisinde yapmış olduğumuz araştırmalarla Kastamonu bölgesindeki biyolojik çeşitliliğin bilhassa floral noktada çok yüksek düzeyde olduğunu gördük. Çalışma alanlarımız bilhassa flora ve vejetasyondu. Bunların iktisada nasıl kazandırılabileceği noktasında çeşitli projeler ortaya koyduk. Araştırma noktasında da çalışmalarımızı tamamladık. YÖK’ün bölgesel kalkınma ve misyon farklılaşması stratejisi dahilinde üniversitelere vermiş olduğu çeşitli misyonlar olmuştu. Bu misyonlardan üniversitemize düşeni Ormancılık ve Tabiat Turizmi noktasında oldu. Biz, üniversite olarak 25 yıllık deneyimlerimizi, tecrübemizi çeşitli projelere aktardık. Bu projelerden bir tanesi de Kastamonu’da tıbbi ve aromatik bitkilerin iktisada kazandırılması projesiydi. Yaptığımız bu çalışmada yaklaşık 3 tane 250 metrekarelik polikarbon akıllı seramız yani ısınmasından sulamasına kadar suramı tamamlandı. Yaklaşık 2 yıl evvel seralarımızda çeşitli tıbbi aromatik bitkilerin üretimlerine başladık. Ada çayı, kekik, ekinezya, mentollü nane fidesi yetiştirdik. Bunları daha öncesinden ihtimale dayalı olmadan altlıklarını biz araştırma olarak çalışmış ve hazırlamıştık. Münasebetiyle da bunun kitlesel üretimi ve bölgesel kalkınmaya dayanak olması noktasına bu proje sayesinde getirdik. Cumhurbaşkanlığı Bütçe Dairesi Başkanlığından ayrılmış olan fonla yaklaşık 7,5 milyon liraya 250 metrekare 3 adet seramızla 500 metrekare sundurmayı yaptık. Burada tıbbi aromatik bitki fidelerini ürettik. Ürettiğimiz bu fideleri Hanönü’nde 2 çiftçimize, Daday’da da bir çiftçimize dağıtmak nasip oldu. Bundan sonraki süreçlerde biz, bu fidelerin bulundukları coğrafyalarda büyümelerini takip edeceğiz" dedi.
"Uçucu yağların şişelenerek piyasaya ulaşmasına aracılık edecek projeler de oluşturacağız"
Çiftçilerin talepleri doğrultusunda yeni fideler üreteceklerini söyleyen Güney, "Çiftçilerimizden geri dönüşler olduğunda yeni tıbbi aromatik bitki fidelerine yönelik üretimleriyle ilgili stratejileri gündeme getireceğiz. Tekrar bunlarla ilgili fidelerimizi üreteceğiz. Tıbbi aromatik bitkiler noktasında Kastamonu’da bir eser gamı oluşturmaya çalışacağız. Bilhassa bayan girişimcilerin oluşturdukları kooperatifler bu işe çok istekli, işin pazarlanmasının önünü de açmış oluyor. İşin pazar boyutunda da son tüketiciye ulaşmasına vesile olabilecek. Hanönü’nde bunu gördük. Bu bizi mutlu etti. Bu ürettiğimiz tıbbi aromatik bitkilerin bir kısmının uçucu yağları var. Bu uçucu yağların şişelenerek piyasaya ulaşmasına aracılık edecek projelerde oluşturmayı düşünüyoruz. Hanönü’nde dağıttığımız fideler esnasında bayan çiftçilerimiz bunlarla da ilgili beklentilerini sundular. Bize düşen bundan sonraki süreçte bu üretimlerin biomass (kütle) açısından ne kadar toprak üstünde bir artım yaptıklarını gözlemlemek ve bu hususta yeni projelerle onların bu eserlerini katma kıymetlendirecek noktalara gerçek taşımak" diye konuştu.
"Orman köylümüze ekonomik manada gelir kapısı sağlayacak"
Hazırladıkları projelerinin kısa, orta ve uzun vadeli çıktılarının olduğunu söyleyen Güney, "Amacımız hastalanmadan evvel destekleyici eserlerle halk hekimliğinde de kullanılan çeşitli bitkilerle toplumda bir sağlıklı jenerasyon yetiştirme siyasetini oluşturmaya çalışmak. Bu noktada da kendi coğrafyamız içinde yetişen tıbbi aromatik bitkilerin şuurlu bir halde kullanımını, bunlardan katma bedelli eserler yapılmasını ve hastalanmadan evvel bunların nasıl kullanılması gerektiğini şuurlu bir formda insanlara anlatacak çeşitli programlar, modüller oluşturarak bunları da halkımızla paylaşmayı düşünüyoruz. Bilhassa kırsalda çiftçimize yahut orman köylümüze ekonomik manada bir gelir kapısı sağlayacak oluşuma imza atmaktı. Başta sayın Rektörümüz Ahmet Hamdi Topal olmak üzere ihtisaslaşma sürecindeki birinci projelerimizden bir tanesi. Dayanaklarından dolayı teşekkür ediyorum" halinde konuştu.
"Halkımıza aromatik bitkilerin hasadı ve üretimiyle ilgili kurslar düzenledik"
Serada ürettikleri 38 bin fideyi fiyatsız bayan girişimcilere dağıttıklarını belirten Güney, şöyle konuştu:
"Burada 30 bin civarında ekinezya fidesi ürettik. Tıpkı vakitte 8 bin civarında da oğul otu fidesi ürettik. Bunları bedelsiz olarak çiftçilerimize dağıttık. İlerleyen vakitte Hanönü’nde bayan teşebbüsçüler, ada çayı ve kekik noktasında da beklentilerinin olduğunu söylediler. Sahip oldukları yerleri hesaplayıp önümüzdeki periyotlarda de benzeri fideler üretip onların bu mevzuda önlerini açıp, gelir kapısı sağlayacakları çeşitli çeşitleri buralara tedarik etme hazırlığı içerisine gireceğiz. Elimizde hala bu fidelemeyi gerçekleştirecek olan alt yapılarımız mevcut. Onlar istedikleri sürece bizler de buranın iklim kaidelerinde, ekolojik kaidelerine uygun adaptif cinsleri üretip, onlara vermeyi düşünüyoruz. Yapılmış olan bu seralar hem ihtisas projelerinin altlığını oluşturmak üzere hem bölgesel manada hizmet içi eğitim verecek, mühendislerimizin gelip tıbbi aromatik bitkilerin yetiştirdiğini, nasıl yetiştirildiğini yerinde görmek açısından da bizim için değer arz ediyor. Bunların eğitimlerini bu süreçte verdik. Halkımıza da hasatla ve üretimle ilgili çeşitli kurslar düzenledik."
"2 dönüm alandan 200 kilogram eser almayı hedefliyoruz"
Daday’ın Uzbanlar köyünde eşi ile birlikte tarım ve çiftçilikle uğraşan Hilmi Oğuz ise, "Bizler ekinezya ve oğul otu üzerinde inşallah bu tarlada hem ekim yapacağız hem de bizlere yararlı ve bereketli olur. Ekinezya ve oğul otunu son yıllardaki hastalık ve mikrop oluşumlarında hem anti inflamatuar (ödem azaltma) tesir ekinezyanın ve oğul otunun da sakinleştirici tesirde bulunması üzerine bizler de bu alanda ticari faaliyet düşünmüş olduk. Şu an 2.2 dönüm bir alanda ekim yapıyoruz. 12 bin kök oğul otu ve ekinezya dikeceğiz. Buradan nasip olursa 200 kilogram ortasında eser almayı hedefliyoruz. Şu an fiyatı 80 TL civarında ancak paketlenir ise bunlar 200 ila 250 TL civarında satılıyor" tabirlerini kullandı.