Fındık üreticileri, bu yıl hem kuraklık hem de böcek ziyanı nedeniyle önemli problemlerle karşı karşıya. Üretimin düşüklüğü, fındık kırım ve sürece tesislerinin de temposunu etkiledi.
Karadeniz Bölgesi’nde Ağustos ayında başlayan fındık hasadı tamamlandı. Kurutma sürecinin akabinde üreticiler, klâsik formüllerin tersine artık fındıklarını meskende işlemiyor; kırma ve kavurma süreçleri için bölgedeki özel işletmelere yöneliyor.
Karadeniz’in en değerli tarım eserleri ortasında yer alan fındıkta, hasat ve kurutma süreci sona erdi. Üreticilerin bir kısmı kuruttukları fındıkları direkt tüccara satarken, bir kısmı ise uzun kış aylarında tüketecekleri fındıkları işlenmiş halde almayı tercih ediyor.
Son yıllarda sayıları giderek artan kırma ve kavurma işletmeleri, bölge halkına büyük kolaylık sağlıyor. Üreticiler bu işletmelere getirdikleri fındıkları; kırılmış, kavrulmuş ve vakumlanmış paketler halinde makul bir fiyat karşılığında teslim alıyor.
Yetkililer, bu hizmetlerin hem hijyen açısından hem de vakit tasarrufu açısından üreticilere büyük avantaj sağladığını belirtirken, Ortahisar ilçesinde bulunan fındık kırma, kavurma ve paketleme tesisi vatandaşların ağır ilgi çekiyor.
Çarşıbaşı ilçesinde 2001 yılında fındık sürece dalına adım atan ve şu anda Ortahisar ilçesinde faaliyet gösteren İsko Fındık sahibi Mustafa Dereköylü, dönemin düşük tempoyla başladığını belirterek rekolte ve randıman düşüklüğüne dikkat çekti.
Dereköylü, müşterilerin yüzde 90’ı eserleri ikramlık ya da kendi tüketimleri için aldığını belirterek, "Geriye kalan yüzde10’luk kısım ise tüccara satmak yerine, fındığını kırdırıp kavurttuktan sonra anlaştıkları marketlerde iç fındık olarak satıyor" dedi.
Ortahisar ilçesindeki işletmesinde yaptığı kırma, kavurma ve paketleme sürecinin vatandaşların ağır ilgisini çeken Dereköylü, "Sezonumuz başladı. Bu yıl fındık hasadı biraz problemli. Kuraklık ve böcek ziyanı fındığı önemli formda etkiledi. Dönem başlamış olmasına karşın, fındığın az olması nedeniyle kırım işleri şu an için biraz düşük seyrediyor. Rekoltedeki düşüşten ötürü biz de döneme başladık ancak yoğunluk fazla değil. Vatandaşların fındıklarını günlük olarak kırıyor, kavuruyor, paketleyip teslim ediyoruz. Müşterilerimizin taleplerine nazaran fındık ezmesi, fındık unu, sütlü ve kakaolu krema üzere çeşitler üretiyoruz. Fındıklarını işleyip teslim ediyoruz" dedi.
Sektöre 2001 yılında başladığını belirten Dereköylü, "Bu işe 2001 yılında Çarşıbaşı ilçesinde başladım. İki yıl orada üretim yaptıktan sonra dükkânımı merkeze taşıdım. Başlangıçta üç bireydik, artık sayımız onun üzerine çıktı. Birçok vatandaş kabuklu fındıktan ne kadar iç fındık çıktığını, yani randımanın ne olduğunu bilmiyor. Fındık kırdırdıkça öğreniyorlar. Fındık, genelde yarı yarıya randımanla çıkıyor. Örneğin, 100 kilogram fındık getiren bir müşteri, çiğ fındık, kavrulmuş fındık, fındık ezmesi, fındık kreması, fındık krokanı üzere çeşitlerin hepsinden istiyor" diye konuştu.

Müşterilerimizin yaklaşık yüzde 90’ı eserleri ikramlık ya da kendi tüketimleri için alıyor
Müşterilerin yüzde 90’ı eserleri ikramlık ya da kendi tüketimleri için aldığını kaydeden Dereköylü, "Müşterilerimizin yaklaşık yüzde 90’ı eserleri ikramlık ya da kendi tüketimleri için alıyor. Geriye kalan yüzde10’luk kısım ise tüccara satmak yerine, fındığını kırdırıp kavurttuktan sonra anlaştıkları marketlerde iç fındık olarak satıyor. Bir ton, iki ton, beş ton üzere büyük ölçülerde eser yaptıran müşterilerimiz sayıca az, lakin bu sayı önümüzdeki beş-on yıl içinde artacaktır" dedi.

Fındıkta eser çeşitliliği arttı
Fındıkta eser çeşitliliğinin arttığını tabir eden Dereköylü, "Şu anda fındıktan ürettiğimiz eserler ortasında çiğ iç fındık, kavrulmuş fındık, fındık ezmesi (ballı, pekmezli, şekerli çeşitleri), Nutella üslubu çikolatalı sütlü krema, fındık krokan ve fındık unu yer alıyor. Fındıktan kuru baklava da yapıyoruz ama şu an için yetiştiremiyoruz. Bölüme başladığımda yalnızca kırma, kavurma ve ezme işleri yapıyordum. Öbür eserleri ise vakitle, müşterilerimizin talepleri doğrultusunda üretmeye başladık. Dönemimiz genelde iki-üç ay kadar sürüyor lakin her gün kırım yapıyoruz" diye konuştu.

Rekolte de randıman da düşük
Bu sene rekolte ve randıman oranının düşük olduğunu belirten Dereköylü, "Bu yıl gelen fındıklar 43-48 randıman ortasında değişiyor. Rekolte de, randıman da düşük. Sıcaklar fındığı yaktı. Geçen yıla kıyasla böcek ziyanı az olsa da, hem böcek hem sıcak tesirli oldu. On yıl evvel fındıklar çok kaliteliydi; son beş yıldır ne yazık ki bu kaliteyi göremiyoruz. Fiyatlandırmayı kabuklu fındık üzerinden yapıyoruz. Eser fiyatları, müşterinin tercihine nazaran değişiyor. Her eserin fiyatlandırması farklıdır" dedi.