Ziraat Mühendisi Haldun Gedikali, Batı Karadeniz bölgesinde hızla yayılan ve fındık üreticilerine zarar veren Kahverengi Kokarca böceği popülasyonunun ilaçlamaya karşı bağışıklık kazanmadan kontrol altına alınmasının önemine dikkat çekti.
Gedikali, Ordu’ya komşu Giresun’un Piraziz ilçesinde de Kahverengi Kokarca’nın yoğun olarak görülmeye başlandığını belirterek "Eğer gerekli mücadele yapılmazsa, gelecek yıl üreticiler ciddi zarar görecektir" uyarısında bulundu.
Popülasyon hızla artıyor
Kahverengi Kokarca böceğinin her yıl popülasyonunun yayıldığı alanların genişlediğini ifade eden Gedikali, "Bu yıl, özellikle Ordu ve Samsun’daki bazı bölgelerde fındık üreticileri büyük zarar gördü. Piraziz’in Maden mahallesinde de yoğun olarak görülmeye başlandı. Giresun’da bu yıl hasat sezonunda büyük bir zarar yaşanmadı, ancak gelecek yıl önlem alınmazsa bu durum değişebilir. Çiftçilerimizin dikkatli olması ve önlem alması gerekiyor" dedi.
Kokarca evlerde görülmeye başladı
Gedikali, Kahverengi Kokarca’nın şu an bahçelerden çok evlerde ve depolarda görüldüğüne işaret ederek "Soğuk hava nedeniyle böcekler sığınacak yer arıyorlar. Evlere, ahırlara ve depo gibi yapılara giriyorlar. Şu an hareket kabiliyetleri kısıtlı. Bu yüzden ev ilaçlamalarına ağırlık vermemiz gerekiyor. Aksi takdirde, bahar aylarında ciddi sorunlar yaşayacağız" diye konuştu.
Kahverengi Kokarca ile mücadelede yanlış bilgilere karşı çiftçileri uyaran Gedikali, "Çiftçilerimiz, ’Bahçemi ilaçlarım ama komşum ilaçlamazsa hiçbir anlamı yok’ diye düşünüyorlar. Bu yanlış bir bilgi. Herkes kendi bahçesinden sorumludur ve ilaçlama yapan çiftçiler daha az zarar görüyor. Ayrıca, ilaçların etkisiz olduğuna dair yanlış bir inanış da var. Bu doğru değil. Ruhsatlı ilaçlar kokarca böceğiyle mücadelede oldukça etkili. Şu an böceklerin ilaçlara karşı bağışıklık kazanmamış olması bizim için büyük bir avantaj. Ancak çiftçilerimiz ev ve kapalı alan ilaçlamalarını zamanında yapmaları gerekiyor. Bu aylarda yapılacak ilaçlamalar, gelecek yıl bahar aylarında karşılaşılabilecek olası sorunları önlemede çok etkili olacaktır" ifadelerini kullandı.
UĞRAŞMAYIN TASARIYLA FALAN, İYİSİ Mİ, TOPLAYIN EHLİYETLERİNİ OLSUN BİTSİN! Nedir bu 65 yaş üstü insanların çektiği? Pandemide eve hapsettiniz, Aylarca kapı dışarı çıkamadılar. Adeta günah keçisi ilan edildiler. Sesleri dahi çıkmadı. 65 yaş üstü bankadan kredi çekmek ister, çekemez. Mal mülk satmak yada satınalmak, noterde işlem yapmak ister, akıl sağlığı raporu istenir. O zaman, 65 yaş üstüne oy da kullandırmayalım. 90-100 yaşında oy sandığına gidemeyen insanların evine sandık taşımayı biliyoruz! Okullardaki oy kabinine bir yakını ile giren alzheimer hastası insanların yerine, tercihi yakını yapmıyor mu? Oy kullandırmadan önce insanların akıl sağlığı yerinde mi, değil mi? Bakıyor musunuz? Hayır O halde bu ne ne perhiz bu ne lahana turşusu?
Basına yansıyan haberlere göre şimdi de yeni bir tasarı gündemdeymiş. Ehliyeti olup araç kullanan 65 yaş üstüne her yıl yeterlilik testi zorunlu olacakmış.
Ülkede herşeyi hallettik, sıra 65 yaş üstünün araç kullanmasına geldi öyle mi? Sizin dünyadan haberiniz yok! 65 yaş en delikanlı yaş! 70-80 yaşında ülke yöneten arslan gibi delikanlılar var! Aman duymasınlar! Dünya Sağlık Örgütüne göre ( DSÖ) 18-65 yaş arası: genç, 65-74 yaş arası: genç-yaşlı, 74-84 yaş arası: yaşlı, 85 yaş ve üzeri: çok yaşlı kabul ediliyor.
Ömrü olan herkes bir gün 65 yaşını geçecek. Tabii bu kuralları koyanlarda!
Tasarıya göre, bu yaş grubundaki sürücülerin her yıl fiziksel ve psikolojik yeterliliklerini ölçen bir dizi testten geçmesi zorunlu hale getirilecek. Bu testler, sürücünün reflekslerini, dikkatini, görme yetisini ve genel sağlık durumunu kapsayacak. Amaç, yaşa bağlı olarak ortaya çıkabilecek ve sürüş güvenliğini olumsuz etkileyebilecek potansiyel riskleri erken tespit etmek ve önlem almak. Buraya kadar gayet güzel, iyi de
65 yaş sınırı neye göre belirlendi? Çok daha erken yaşlarda genel sağlık durumu bozulan, görme yetisini, reflekslerini kaybeden bir çok ehliyet sahibi insan var. Bunları nereye koyacağız?
Trafik kazalarının tek sorumlusu 65 yaş üstü sürücüler mi?
Kazaların yaş gruplarına oranı ile ilgili istatistiklerde 65 yaş üstü ilk sırada mı yer alıyor?
Getirilmeye çalışılan uygulama dünya geneli ile örtüşüyor mu?
AB ülkelerinde 65 yaş üstü her yıl yeterlilik testinden geçiyor mu? Bildiğim kadarıyla Almanya'da ehliyetler ömür boyu geçerli. Diğer AB ülkelerinde ise bu tür uygulamalar 75 yaş üstü için geçerli.
AB nin tüm uyum yasalarını harfiyen yerine getirdik, sıra trafiğe geldi, trafik konusunda AB nin önüne geçmeye niyetlendik, öyle mi?
65 yaş üstü sürücüler için getirilmesi düşünülen bu uygulamayı genişletmeye var mısınız? Mesela 65 yaş üstünü ömür boyu siyasetten men etmek gibi! Bence işe buradan başlayalım.
Genç yaşta ehliyet sahibi olup, psikolojik sorunları olan binlerce insan trafikte serseri mayın gibi dolaşıyor.
Suç kendilerinde olduğu halde, trafikte tartıştıkları babaları, dedeleri, anneleri, anneanneleri, baba anneleri yaşındaki insanlara, kadınlara küfredip, saldırıp, darp edenler var. Bunlar için hangi önlemleri almayı düşünüyorsunuz?
Yollarda makas ve drift atan lar 65 yaş üstü mü?
Ehliyetini iptal ettiğiniz her 65 yaş üstü vatandaşa devlet olarak ücretsiz şoför tayin edecek misiniz? Yada taksilerden, otobüslerden, toplu taşıma araçlarından ücretsiz yararlanma hakkı tanıyacak mısınız?
Yanlış hatırlamıyorsam, Türkiyede mevcut durumda 70 yaş üstü bireyler 5 yılda bir sağlık raporu almak zorunda. Sağlık raporu alınamaması ehliyetlerin iptaline sebep oluyor.
Karara yönelik tepkiler de çeşitleniyor. Bazı kesimler yaşla birlikte azalan refleksler nedeniyle yaşlı sürücülerin yarattığı riskleri dile getirirken, diğer taraftan bu düzenlemenin yaşlı bireylerin özgürlüklerini kısıtlayıcı, adaletsiz bir uygulama olduğunu savunanlar da var. Özellikle kendi araçlarıyla bağımsız hareket etmek zorunda olan yaşlılar için bu düzenleme büyük sıkıntılar yaratacaktır.
Japonya gibi ülkeler yaşlı sürücüler için farklı modeller geliştirmiş. Japonya'da 75 yaş ve üzeri sürücülerin araçlarına "Koreija" yani "yaşlı sürücü" işareti yapıştırmaları mecburi. Bu uygulama, yaşlı sürücülerin tamamen trafikten alıkonulmaması, ancak farkındalıklarının artırılmasını amaçlıyor. Bu model radikal yasaklara bir alternatif olarak değerlendirilebilir.
Bir yönetmelik yada yasa çıkarırken, tasarı haline getirmeden önce lütfen detaylı, ciddi bir araştırma yapalım. Dünyadaki örneklerini inceleyelim. Bilimsel, istatistiki veriler ışığında hareket edelim. İleri yaş grubundaki insanlarımızın yaşamlarını nasıl kolaylaştırırız? Sorusuna yanıt arayalım.
