Haşere denetim dalı çalışanları, İstanbul’da bir otelde 4 kişilik ailenin hayatını kaybettiği olay üzerinden tüm kesimin töhmet altında bırakılmasının hakikat olmadığını söyledi.
Trabzon’da uzun yıllardır haşere denetim bölümünde hizmet veren Halil Uzun, İstanbul’da bir otelde 4 vatandaşın hayatını kaybettiği olayı kıymetlendirdi. Uzun, "Günlerdir konuşulan zehirlenme olayı kamuoyunda büyük bir yer kaplıyor fakat tartışma o denli bir noktaya sürüklendi ki, bir anda tüm oklar haşere denetim bölümüne çevrildi. Meğer ortada tek bir olaydan çok daha fazlası var. Türkiye’de yıllardır göz nazaran göre süren denetimsiz kimyasal kullanımı ve bunun oluşturduğu bir tehlike var. Tarım eserlerinde kullanılan pestisitlerin yol açtığı sıhhat problemleri, hastalıklar ve can kayıpları herkesin malumu. Ancak bu hadiselerin birden fazla gündeme bile taşınmazken, tek bir trajik olayın tüm bir dalı töhmet altında bırakması büyük bir çelişki oluşturuyor. Dahası geçmiş hadiseler incelendiğinde zehirlenmelerin kıymetli bir kısmının besin kaynaklı kalıntılardan kaynaklandığı ortaya çıkıyor. Son on yılda profesyonel ilaçlama kaynaklı vefat sayısı birkaç hadiseyi geçmezken, ziraî kalıntılardan etkilenen kişi sayısı binlerle tabir ediliyor" dedi.
"Asıl tartışılması gereken gerçek meseleler göz arkası ediliyor"
İstanbul’da oteldeki ilaçlama sonrası yaşananlarla ilgili olarak Uzun, "Fümigasyon uygulanmış, gerekli ikazlar iletilmiş ve oda kapatılmıştır. Bu kademeden sonra belirlenen talimatlara tüm tarafların ahengi, sürecin en kıymetli basamağını oluşturur. Görünen o ki süreç içerisinde talimatların tamamı istenen seviyede takip edilememiştir. Bu tıp aksaklıklar, ruhsatlı ya da ruhsatsız fark etmeksizin çeşitli işletmelerde vakit zaman yaşanabilmektedir. Bu durum, bir kişi veya kurumu işaret etmekten fazla tüm uygulamalarda talimatların eksiksiz yerine getirilmesinin hayati değerini bir defa daha ortaya koymaktadır. Asıl tartışılması gereken gerçek problemler ise göz gerisi ediliyor. Haşere ilaçlarının marketlerde, internet sitelerinde ve sokak tezgâhlarında denetimsiz biçimde satılması, zirai bayilerin tarım dışındaki şahıslara bile rahatlıkla eser verebilmesi, apartman ve sitelerde bilgisizce yapılan amatör uygulamalar; bunlar sürdükçe üzücü hadiselerin yaşanması muhtemeldir" diye konuştu.
"Görünürde resmi, gerçekte kaçak"
"Sektörü asıl zan altında bırakan ikinci büyük sorun ise ‘görünürde resmi, gerçekte kaçak’ çalışan firmalar" diyen Uzun "Ruhsatsız, eğitimsiz ve sigortasız işçiyle yapılan uygulamalar, son yıllardaki birçok zehirlenme olayının temel sebebi. Şayet bu işçiye hak ettiği gelir ve teminat sağlansa kaçak çalışmaya yönelmezlerdi. Nitelikli işgücünü tutmanın yolu, emeğe kıymet vermekten geçiyor. Pekala neden bu kadar çok merdiven altı firma var? Zira dalın üzerine binen vergi yükü ağır. Yüzde 27-48 ortasında vergi ödeyen, eserlerini yüzde 10-20 KDV ile almak zorunda kalan tek hizmet alanı neredeyse haşere denetimi. Birçok dala dayanak programları sağlanırken, bu alan onların hiçbirinden yararlanamıyor. Üstelik şirket kurulumunda kimlikle süreç yapılabilen pek çok bölümün bilakis bu alanda mühendis zorunluluğu, sorumlu müdür, ekipman ve çok sayıda doküman isteniyor. Maliyet yükseldikçe merdiven altı firmalar mantar üzere çoğalıyor; dalın prestiji ise haksız yere zedeleniyor" tabirlerini kullandı.