Kastamonu’da, yılda 15-20 gün çiçek açan orman gülünden arıların nektar almasıyla elde edilen meczup balda üretim dönemi devam ediyor.
Karadeniz Bölgesi’nin kıyı bölümünde yetişen ve şifa için tüketilen meczup balın sağımı devam ediyor. Karadeniz bölgesinde yetişen ve şifa kaynağı olarak kullanılan delibal için üreticiler Kastamonu kıyı şeridindeki ilçelerde kurulan kovanlarla üretim yapıyor. Bir çay kaşığını geçmeyecek biçimde doktor tavsiyesiyle tüketilmesi gereken meczup balın içerdiği antioksidanlar, vitaminler ve mineraller sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirdiği ve bedeni hastalıklara karşı koruduğu biliniyor. Ayrıyeten, mecnun bal, tansiyon, kolesterol, bronşit, öksürük ve boğaz ağrısı üzere rahatsızlıkları da hafifletmeye yardımcı olabiliyor.
15-20 gün çiçek açan orman gülünden arıların nektar almasıyla elde edilen meczup balın kilogramı ise 2 bin ila 3 bin lira ortasında satışa sunuluyor. Kastamonu Üniversitesi akademisyenleri tarafından da bölgede üretilen balların kalitesi, yapılan araştırmalarla ortaya koyuluyor.

"Kareniz Bölgesinin kıymetli ballarından biri olan meczup balın hasat devri başladı"
Deli bal ile ilgili araştırmalar yapan Kastamonu Üniversitesi Fen Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Talip Çeter, "Bal tahlilleri, balda polen tahlilleri, ballarının içerik tahlili ile ilgili bizlerin kapsamlı bir ihtisas projesi mevcut. Batı Karadeniz Bölgesindeki Bolu, Kastamonu, Sinop, Zonguldak, Bartın, Karabük ve Düzce vilayetlerini kapsayan, 2 yıl mühletle bu vilayetlerden hem bal hem propolis örneklerini alıyoruz ve bunların tüm içerik tahlillerini yapıyoruz. Bunun yanı sıra topraktan arılıkların etrafından bitki örnekleri topluyoruz ve bunların bal içerisindeki dağılımlarına bakıyoruz. Böylelikle balın floral kaynaklarını kesin bir halde ortaya koyabiliyoruz. Bal randımanının coğrafik bölge olarak meteorolojiyle ve yıllık değişimlerle nasıl etkilendiğini ele alıyoruz" dedi.
Karedeniz Bölgesinin kıymetli ballarından biri olan meczup balın hasat periyodunun başladığını söz eden Prof. Dr. Çeter, "Önemli bir bal, zira hem şifa hem de zehir olabilen, insanları mevte kadar götürebilen bir bal. Orman gülü ismini verdiğimiz bitkinin nektar ve polenlerinden arı bu balı üretiyor. Kıymetli bir durum da bu bitkinin çiçekleneme periyodunun sonu kestane ağaçlarının çiçeklenme devrinin başlangıcının iç içe geçmesidir. Yani orman gülü çiçeklenmesi daha tam bitmeden kestane başlıyor. Arı hem orman gülünden hem kestaneden nektar ve polen aldığında arıcı bunu kestane balı olarak algılayıp, kestane balı olarak satabiliyor. Mecnun baldan az bir ölçüde alındığında tansiyonu düzenleyici bir tesir yapabiliyor, lakin bir çay kaşığından fazla tüketildiğinde kalbi çok değerli seviyede etkileyerek sıhhat meselelerine neden olabiliyor. Tahlillerimizi şu anda yapıyoruz, sağımlar başladı" diye konuştu.

"Deli balın kestane balına karışma riski var, bu yüzden tahlillerin yapılması gerekiyor"
Orman gülünün büyük bir polen kaynağı olduğunu belirten Çeter, "Orman gülü poleni 4 tane polenin birbirine yapışık olarak çiçekten atıldığı bir yapıdadır. Bu nedenle arılar çok az ölçüde orman gülü poleni alabilmektedir. Daha fazla nektarını alıp peteklerine doldurmaktadır. Buna göre kestane polenleri epeyce küçüktür ve arılar tarafından bol ölçüde kovana taşınabilmektedir. Orman gülü ve kestane çiçeklenmesinin çıkıştığı periyotlarda üretilen orman gülü balı, polen tahlillerinde kestane balı üzere görülebilmektedir. Bu nedenle bu tahlillerin işin ehli olan yani uzman olan şahıslar tarafından yapılması hayli kıymetli. Bu kapsamda Kastamonu Üniversitesi üzere işin ehilleri olan merkezlerde bu analistlerin yapılması, kuşku duyulan anlarda yani orman gülünün düşükte olsa tespit edildiği durumlarda grayanotoksin (zehir) tahlillerine başvurulması gerekiyor" halinde konuştu.

"Kalite istikametinden araştırma yapıyoruz"
Kastamonu Üniversitesi Fen Bilimleri Fakültesi doktora öğrencisi Serhat Karabıcak ise, "Kastamonu yöresi balları ve bütün Karadeniz Bölgesi ballarını incelemekteyiz ve kalite tarafından araştırma yapıyoruz. Bu kapsamda bir arılığımıza ziyaret gerçekleştirdik. Arılıkta hem kestane balı üretimi yapılıyor hem de meczup bal üzerine çalışmalar yapılıyor. Burada mecnun bal mevsimi başladı, sağımlar yapılıyor" sözlerini kullandı.