Samsun’un 19 Mayıs ilçesi Engiz Çayı’nda yaşanan balık ölümlerinin, tersip bendi için dökülen betonun suya karışmasından kaynaklandığı tespit edildi.
Edinilen bilgilere nazaran, 19 Mayıs ilçesi Engiz Çayı’nda tersip bendi ve ıslah çalışmasında dökülen beton, suya karıştı. Daha sonra akarsuda balık vefatları yaşandı. Fındıklı Mahallesi sakinleri durumu yetkililere iletti. Şikayet üzerine İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü takımlarınca Engiz Çayı’nda inceleme yapıldı. İncelemede, inşaat yapılan alana gelen ‘suyolu değiştirilmeden beton döküldüğü’ ve bu betonun büyük bir kısmının beton kuruyana kadar akan su ile dere boyunca taşındığı anlaşıldı. İnşaat alanına yakın kısımlarda ağır beton kalıntıları belirlenirken, akarsu boyunca yer yer balık vefatlarına rastlandı. Balıklar üzerinde yapılan organoleptik incelemede "Solungaç lamellerinin birbirine yapışarak oksijensizlik yüzünden öldüğü düşünülmektedir" tespitinde bulunuldu.
Şaşırtan ‘tekzip’, ‘teyit’ gibi
Devlet Su İşleri (DSİ) 7. Bölge Müdürlüğünden ise şaşırtan bir açıklama yapıldı. Bölge Müdürü Köksal Buğra Çelik imzalı “tekzip” ismi altında İhlas Haber Ajansı (İHA) Genel Merkezine gönderilen yazıda, “DSİ 7. (Samsun) Bölge Müdürlüğümüz hudutları dâhilinde, 19 Mayıs ilçesi Fındıklı Mahallesi ’Engiz Deresi’ üzerinde Samsun 19 Mayıs Kuşkayası Köyü ve Tarım Topraklarının Engiz Çayı Taşkın ve Rusubat Zararlarından Korunması İnşaatı işi kapsamında tersip bendi imaline başlanmış, 12.09.2023 tarihinde temel betonu dökülmüştür. Temel düzeyinde su tahliye edilmiştir. Temel betonu tıpkı gün içinde tamamlanmış olup, www.iha.com.tr.URL adresinde 15 Eylül 2023 Cuma (saat 09.08’de) tarihinde yayınlanan ‘Akarsu ıslahı çalışmasında suya çimento karışınca binlerce balık telef oldu’ başlıklı haberde tez edilen konular gerçeği yansıtmamaktadır. Kamuoyuna duyurulur” denildi.
İHA’nın haberi
İHA tarafından, 14 Eylül’de vatandaşların ihbarı üzerine olay mahalline gidilerek yapılan haber, 15 Eylül’de “Akarsu ıslahı çalışmasında suya çimento karışınca binlerce balık telef oldu” başlığı ile abonelerine servis edildi. DSİ’nin açıklamasında temel betonunun 12 Eylül’de döküldüğü söz ediliyor. Temel düzeyinde suyun tahliye edildiği öne sürülüyor. Yöre sakinlerinin sözlerine nazaran balık vefatları de bu tarihten sonra başlıyor. Haber 14 Eylül’de çekiliyor. Telef olan balıklar Engiz Çayı yüzeyinde ve kıyısında görüntüleniyor. Beton kaynaklı olduğu düşünülen akarsudaki bulanıklık da kameralara yansıyor. Yöre sakinleri işi yapan firmayı suçluyor ve şikayette bulunuyor. İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü grupları tarafından yerinde yapılan incelemede betonun suya karıştığı, balık ölümlerinin bundan kaynaklandığı değerlendirmesi yapılıyor.
‘Haberin gerçeği yansıtmadığını’ tez eden DSİ 7. Bölge Müdürlüğünün bu tıp aksiliklerin önüne geçmek için gerekli tedbiri almak yerine, medyayı suçlaması şaşkınlığa yol açtı. Açıklamada Engiz Çayı’na "Engiz Deresi" denmesi de dikkat çekti.
"Oksijensizlik yüzünden öldüler"
Fındıklı Mahallesi sakini 44 yaşındaki Sunay Aydın, kendisinin yaptığı ’balık vefatı ve etraf kirliliği’ ihbarı üzerine 19 Mayıs İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü gruplarının harekete geçerek Engiz Çayı’nda inceleme yaptığını, inceleme sonucunun belirli olduğunu söyledi. Aydın, takımların dökülen betonun akan su ile dere boyunca taşındığını, balıkların solungaçlarının birbirine yapışarak oksijensizlik yüzünden öldüğünü belirlediğini tabir etti.
1380 sayılı Su Eserleri Kanunu’na (Sulara ziyanlı husus dökülmesi) karşıt hareket eden sorumlu bireylere 16 bin TL ile 165 bin TL ortasında idari para cezası uygulanıyor.