Trabzon’da gayesi dışında kullanımı ile gündemde olan ve tapuları bulunmayan balıkçı barınakları, son yıllarda lüks hayat alanına dönüştürülerek milyonluk bedellerle satılıyor.
Türkiye’de balıkçılığıyla öne çıkan Trabzon’da, teknelerin bakım-onarım gereksinimleri için kullanılan çekek yerleri ile balıkçı barınakları, hedefi dışında kullanılıyor. Balıkçılara yalnızca kullanım hakkı verilen, tapusu bulunmayan barınaklar, son yıllarda lüks ömür alanına dönüştürülmeye başladı. Milyonluk bedellerle satılan balıkçı barınakları 5 ila 7 milyon TL ortasında fiyatlara devrediliyor. Balıkçı barınağı imajı altında oluşturulan yapılar iş adamları, kamu vazifelileri ve profesyonel futbolcular tarafından hafta sonu konutu, lüks hobi alanı ya da deniz kıyısında özel mülk üzere kullanılıyor. Resmi kayıtlarda sırf balıkçıların barınma ve ekipman müdafaa alanı olarak tanımlanan yapıların, hiçbir tapu kaydı bulunmamasına karşın lüks konutlar üzere pazarlanıyor. Bilhassa Faroz ve 100. Yıl balıkçı barınakları, lüks hayat alanı haline gelen yapıların merkezi pozisyonunda. Kentin Ortahisar ilçesinde bu balıkçı barınakları dış cephe kaplaması, özel peyzaj, teras uygulamaları ve hatta kaçak ek imalatların bulunduğu limanlar özel mülklere dönüştürülüyor.
"Kıyıdaki barınakların hepsi kanuna nazaran devletin"
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Doğal ve Tarihi Bedelleri Muhafaza Derneği Lideri Prof. Dr. Coşkun Erüz, "Deniz kenti Trabzon fakat plajı olmayan bir kent. Beşerler artık denize ulaşmayı teknelerle yapıyor. Münasebetiyle denize çok fazla talep var. Bu talebin getirdiği bir baskıyla çabucak hemen bütün balıkçı barınakları dolu. Hatta gereğinden fazla dolu diyebiliriz. Artık alım satımlarında fahiş fiyatlarla yapıldığı söyleniyor. Bunu engellemek ve kıyı tesislerinin standardını yükseltmek gerekiyor" dedi.
"Balıkçı limanları yaylalar üzere olmasın"
Balıkçı barınaklarının kamuya ilişkin olduğunu, vatandaşlara kullanım hakkının verildiğini belirten Erüz, "Kıyılardaki barınakların hepsi kanuna nazaran devletin uhdesinde olan yerler. Burada şahıs mülkiyetinden bahsetmek kelam konusu değildir. Tamamı kamuya aittir. Yalnızca üzerindeki kullanım hakkı bireye aittir. Fahiş fiyatlar aslında çok manalı olmuyor zira devlet istediği anda yıkıp buraları değiştirebilir. Bunun yapılması gerekiyor. Artık balıkçı barınakları ve çekek yerlerinin memleketler arası standartta olması lazım. Aksi durumda biz daha da berbat bölgeye yakışmayan tesisleşmeye gerçek gidiyoruz. Yaylalardaki kaçak yapılaşma üzere limanlarımız da olmaması gereken bir yapılaşmaya yanlışsız gidiyor. Bunun denetim altına alınması gerekiyor. Balıkçı barınakları aslında dünyanın her yerinde halkın günlük taze balığa erişebildiği, denize bitişik balığını yiyebildiği özel noktalardır. Limanlarımız kural altında olan sistemlerde olması gerekiyor" diye konuştu
"Balıkçı barınakları konaklama tesisleri ve yaşanılan yerler değildir"
"Barınaklar yalnızca balıkçıların balıkçılık faaliyetleri sırasında ağlarını depolamaları için ve süreksiz barınıp tekrar denize geri dönmesi için yapılması gereken yerlerdir" diyen Erüz, "Çekek yerleri aslında isminden anlaşıldığı üzere yalnızca gemilerin kıyıya çekilmesi için gerekli yerlerdir. Artlarında tesisleşme olmaması gerekiyor. Balıkçı barınakları konaklama tesisleri ve yaşanılan yerler değildir. Limanlar yalnızca balıkçıların balıkçılık faaliyetleri sırasında ağlarını depolamaları için ve süreksiz barınıp tekrar denize geri dönmesi için yapılması gereken yerlerdir. Dünyada daima böyledir. Bizde kontrolsüzlüğün getirdiği sonuç olarak beşerler kendi istedikleri formda donatmaya başlamış. Bu balıkçıların ve limandakilerin sorunu değildir. Sorun kontrolsüzlük ve kuralsızlıktır. Şayet ulusal seviyede standart ve denetim altında olan bir sistem adapte edilirse Trabzon’da buna uyacaktır. Ancak kural ve standardı ortaya koymayıp vatandaşa bırakırsak her yerde olduğu üzere barınakta da birebir şey yapılması mümkün. Vatandaş yaşamaya başlıyorsa lükse hakikat kayar. Bunda bir anormallik yok. Devletin hududunu koyması gerekiyor. Burası barınak mı, çekek yeri mi yoksa hayat mahalli mi ismini koyması gerekir. Maalesef Türkiye’de Karadeniz’deki üzere bir yapılanma yok. Öbür bölgelerde çekek ve günü birlik barınma yerleri üzere yapılmış" sözlerini kullandı.