Samsun’un Bafra ilçesi İkiztepe Höyüğü’nde 1974 yılından bu yana devam eden hafriyatlar ile 6 bin yıllık tarihe ışık tutuluyor. 15 bine yakın arkeolojik buluntunun ortaya çıkarıldığı İkiztepe Höyüğü’ndeki kazılarla ilgili bilgi veren Hafriyat Lideri İstanbul Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aslıhan Beyazıt, 1974 yılından bu yana İkiztepe’de hafriyat çalışmalarının yapıldığını hatırlattı. Bölgede 700’den fazla mezar alanı bulunduğuna dikkat çeken Beyazıt, İkiztepe’nin Türkiye’nin en uzun kazılarından biri olduğunu aktardı. Kendisinin hafriyat başkanlığında 2021 yılından bu yana hafriyatlar yapıldığını belirten Beyazıt, öğrencilik devrinde birinci hafriyat yaptığı yerlerden biri olması sebebiyle İkiztepe’nin kendisi için çok özel olduğunu söz etti. “Bulduğumuz kalıntılardan anlıyoruz ki burada çok büyük yangınlar yaşanmış” Karadeniz’in en eski devir hafriyatı olması sebebiyle büyük değer taşıdığını aktaran Beyazıt, kendisinin önderliğinde takımının kazıların üçüncü devrini gerçekleştirdiğini vurguladı. İkiztepe’de klâsik ahşap mimarinin kullanıldığını anlatan Beyazıt, “Bulduğumuz kalıntılardan anlıyoruz ki burada çok büyük yangınlar yaşanmış. İkiztepe 4 doruktan oluşuyor. 4 zirve de çağdaş devirlerde yerleşmelere sahne olmuş. Bu zirvenin en kıymetli özelliği hem mezarlık alanı hem de yerleşim alanı olarak kullanılmış. Üst katmanlarda mezarlıklar bulunurken alt katmanlarda ömür alanı kalıntıları bulunması ender bir olay” dedi. 4 mezar yeri daha bulundu Son yapılan hafriyatlarda 4 mezar yeri daha bulduklarını açıklayan Beyazıt, “Bu mezarların molozların kazılarak içine yerleştirildiğini anlıyoruz. Eski çağlarda çeşitli meyyit gömme gelenekleri var. Anadolu’da farklı meyyit gömme gelenekleriyle karşılaşıyoruz. İkiztepe’de ise Anadolu’da karşılaştığımız bacaklar karna çekik ana rahmi formunda gömülme geleneklerinden farklı olarak düz sırt üstü ölülerin gömüldüğünü görüyoruz. Kollar bacakların yanlarına uzatılmış bir gömü biçimi var. İkiztepe’deki mezarların özelliği yanında bir kadro eşyalarla gömülmesi. Bu natürel ki sonraki ömür inancıyla da ilgili. İnanç sistemleriyle ilgili de çok şey görüyoruz” diye konuştu. İkiztepe’de tarımdan çok hayvancılık yapılıyordu İkiztepe’nin o devir daha sık ormanlarla kaplı olabileceğini tabir eden Beyazıt, bulunan hayvan kemiklerine baktıklarında daha çok hayvancılıkla ilgilenen toplumların yaşadığını ve Kızılırmak’a kıyı olan bir yerleşim olması sebebiyle su eserlerinin de çokça tüketildiğini çıkan kemiklerden ve midye üzere deniz eseri kabuklarından anladıklarını tabir etti. Kuş kemiklerine çok fazla rastladıklarını bildiren Beyazıt, geyik domuz, keçi ve koyun kemiklerine de sıklıkla rastladıklarını belirtti. Hafriyat Lideri Beyazıt, bu kalıntıların insanların daha çok hayvansal besinlerle beslendiğini gösterdiğinin altını çizdi. 2024’te paleoiklim çalışmaları yapılacak Arkeoloji biliminin öteki bilim alanlarıyla birlikte çalışması gerektiğini söyleyen Beyazıt, önümüzdeki yıl içinde peleoiklim çalışmaları yapılmasının planlandığını, bunun içinde karot örnekleri alınacağını, bu sayede o devrin iklim şartlarına daha güzel ışık tutulacağını vurguladı. Geçmiş yıllarda kafatası ameliyatlı iskeletler çıkarıldı Daha evvelki yıllarda yapılan hafriyat çalışmalarında şuurlu olarak kafatası ameliyatı geçirmiş iskeletlere rastlandığını kaydeden Beyazıt, bu iskeletlerde yapılan araştırmalarda ameliyat yapılan iskeletler üzerinde yapılan araştırmalarda; kimilerinin uzun yıllar yaşadıkları, kimilerinin ise tümör usulü farklı hastalıklardan hayatını kaybettiğini, kimilerinin da çabucak öldüğü bilgilerine ulaştıklarını söyledi. İkiztepe Mahallesi Muhtarı Necati Coşkun yaptığı açıklamada gençlik periyotlarından bu yana hafriyat alanında çalıştığını ve her gelen hafriyat liderine da ellerinden gelen yardımı yapmaya çaba ettiğini söyledi.
