Rize’de 27 yaşındaki diyaliz hastası Edagül Genç, kendi diyalizini 15 dakikada kendisi hazırlayıp meskeninde kendisi uyguluyor.
Rize İl Sağlık Müdürlüğü tarafından isteyen ve uygun olan hastalar için konutta diyaliz hizmeti başlatıldı. Şimdi 27 yaşında olan ve böbrek yetmezliği nedeniyle tedavi gören Edagül Genç, daha evvel başarısız bir böbrek nakli ameliyatı geçirdi. Hastanede diyaliz tedavisine başlayan Genç bir müddet bu türlü devam etti. Akabinde kendisine "Evde diyaliz ister misin?" diye sorduklarında hastane psikolojisinden kurtulmak için çabucak kabul ettiğini söz eden Edagül Genç "Böbrek yetmezliği tanısı konuldu. Birinci başta ilaçlarla tedavi edilmeye başlandı, sonra biyopsi oldum. Çabucak sonrasında periton diyalizine başladım. Bir buçuk yıl kadar periton diyalizine devam ettim. Abim böbreğini bana verdi ve böbrek nakli oldum. Nakilde de böbreğe giden damarda pıhtı attığı için ameliyat başarısız gerçekleşti. 1, 2 yıl olacak hemodiyalize başladım. Şu an süreç hoş gidiyor. 2 buçuk aydır meskende hemodiyalize başladım. Bana ‘Evde diyaliz düşünür müsünüz?’ dediler ve bende ‘Düşünürüm’ dedim. Periton diyalizini de meskende yaptığım için onun rahatlığını biliyordum. Yani hastane psikolojisi yok. Eğitimi 3 ay kadar sürdü tahminen de daha fazla meskende aygıtın kurulması derken, eğitimini aldık öğrendik her şeyi. Onun sonucunda da geldik konutta başladık" dedi.

"Hastaneye diyaliz için gidip gelme yorgunluğundan kurtuldum"
Diyaliz tedavisini meskende alarak kendisine vakit ayırabildiğini ve bu sayede çalışmak için işe girdiğini lisana getiren Genç "10 dakika falan sürüyor testi geçmesi, toplam 15 dakika sürüyor diyalize bağlanmam. Yani 8 saat meskende yapıyoruz. Pazartesi, Çarşamba, Cuma günleri yapıyorum ancak saatini kendime nazaran ayarlıyorum, ne vakit müsaitsem bu türlü bir rahatlığı var. Bir nakilliyle eş kıymet oluyor kıymetlerimiz. Onun dışında diyalizdeyken yani hastaneye giderken dört saat olduğu için beden yoruluyor ister istemez, konutta yok o. Yani pek olağan bir insan üzere hayatıma devam ediyorum. Bazen fotoğraf yapıyorum, bilgisayarıma falan bakıyorum. Hastaneye giderken yorgunluk oluyordu. 4 saatte beden ister istemez yoruluyordu lakin evdeyken o denli bir sorun yaşamadım. Pek olağan hayatıma devam ediyorum. Bazen sabah yaptığım vakitler akşamında çarşıya, AVM’ye gidiyordum olağan hayatıma devam ettim yani. Kendi hayatıma devam edebildim, işe girdim. Hastanede olsaydım işe gidemezdim. Hastanenin saatleri belirli olduğu için burada kendime nazaran ayarladığım için işe rahat rahat gidebiliyorum yani" sözlerini kullandı.

"Evde diyaliz hizmeti dünyada da yaygınlaşıyor"
Rize Vilayet Sıhhat Müdürü Gökhan Demiral ise meskende diyaliz hizmetinin dünyada revaçta olduğuna dikkat çekerek "Evde diyaliz bilhassa son yıllarda dünyada giderek yaygınlaşan bir uygulama. Bizim de ülkemizde son yıllarda SGK’nın ödeme kapsamında uygun hastalarda başladı. Bu uygun hasta seçimini nefroloji kliniğinin bedelli hocaları kararlaştırıyor. Bakıyor hastayla birlikte yapılan değerlendirmeler sonrasında hastanın uygun olmasıyla bir arada birtakım eğitimlere başlıyorlar. Şayet hastamız uygunsa bu eğitimler sonrasında konutta diyaliz kapsamına alınıyor" formunda konuştu.
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (RTEÜ) Tıp Fakültesi Nefroloji Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Ekrem Kara ise meskende diyaliz tedavisi gören Eda’nın birinci olduğunu lakin toplamda 5 hasta için meskende diyaliz hazırlığı yapıldığını söyledi. Kara "Normal konveksiyonel hemodiyaliz dediğimiz hastanedeki hemodiyaliz tedavisine nazaran çok avantajları olan, ömür kalitesi ve hayat müddeti olarak neredeyse nakil hastasına muadil bir tedavi. Daha uzun ve daha düzgün temizleme yaptığı için daha yeterli kan bedelleri oluyor ve daha güzel kan basıncı bedelleri oluyor. Hasta kendi meskeninde kendi ortamında bu işi yaptığı için ruhsal olarak daha güzel durumda oluyor. İş gücü artıyor ki Eda’da bir işe girdi akşamları diyaliz olduğu için gündüzleri boş olabiliyor. Diyaliz sonrası olan sersemlik olmuyor. Çok fazla avantajları var. Kullandığı ilaçlar neredeyse yarı yarıya azalacak, kansızlık ve fosfor ilaçları bunlara gereksinimi kalmayacak. Kendini daha âlâ hissedecek. Her türlü avantajıyla birlikte bu tedavi daha üstün olduğu için bizde bu tedaviyi vilayetimizde başlatma kararı almıştık ve bu tedaviyi başlattık. Uygun hastaları seçtik. Şimdilik beş hastamız var. Bunlardan Eda konuta birinci olarak çıkan, ikinci bir hasta yeniden konuta yeni çıktı. Başka 3 hasta için de eğitim evresindeyiz. Konutlarının de uygun olması gerekiyor. Konuta küçük bir diyaliz sistemi kuruluyor açıkçası. Bunlar tamamlandıktan sonra sayımız 5’e çıkacak. Daha sonrasında yeniden uygun gördüğümüz hastaları eğitimden geçirip tedavini devamını sağlayacağız" diye konuştu.