Ihlas Haber Ajansı tarafından
07 Haziran, 2024 12:22 tarihinde yayınlandı
A+ A-
Okuma Süresi: 2dk
Yorum Sayısı: 0

Yüksek sıcaklık ve kuraklık stresine dayanıklı biberler geliyor

SAMSUN (İHA) – Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Balkaya öncülüğünde yürütülen proje ile yüksek sıcaklık ve kuraklık stresine dayanıklı ’capsicum chinese’ türü biberler yetiştirilebilecek.
Küresel ısınma son yıllarda tarım başta olmak üzere yaşamın birçok alanını etkiliyor. Bilim insanları ise tarımsal ürünlerin kuraklık tehlikesine karşı daha dayanıklı hale gelmesi için çalışmalar yapıyor. Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Balkaya’nın yürütücülüğünü yaptığı "Yüksek Sıcaklık ve Kuraklık Streslerine Dayanıklı/Tolerant Nitelikli Biber (Capsicum chinense) Çeşit Adaylarının Geliştirilmesi Projesi" ile yüksek sıcaklık ve kuraklık stresine dayanıklı biberlerin yetiştirilmesi amaçlanıyor.
Proje hakkında bilgi veren Prof. Dr. Ahmet Balkaya, "Küresel ısınma nedeniyle son dönemlerde özellikle bitkisel üretimde en önemli zarar veren stres faktörlerinden bir tanesi yüksek sıcaklık stresi ve diğeri de su stresinden kaynaklanan kuraklık stresidir. Biz de özellikle sebze türleri içerisinde büyük ekonomik değeri olan biber bitkisinde 2018 yılından beri ‘capsicum chinese’ türüne ait biber genotiplerinde yurt dışından getirdiğimiz nitelik materyallerle öncelikle morfolojik ve moleküler karakterizasyonu yaptık. Daha sonra bu materyali homojinetesini sağladıktan sonra nitelik materyal haline getirdik. Yürütmüş olduğumuz TÜBİTAK projesi ile birlikte üniversite özel sektör işbirliği çerçevesinde elimizdeki 20 tane nitelikli ‘capsicum chinese’ türüne ait hatlarının yüksek sıcaklık değerlerine dayanıklılıklarının, su stresine dayanaklıklarının belirlenmesi ve bunların hem hibrit biber çeşit ıslah programlarında değerlendirilerek yerli hibrit biber tohum üretim programlarında kullanılması aynı zamanda da ülkemizde ilk defa aşılı biber fidesi üretimine uygun nitelik anaçların geliştirilmesi yolunda bir proje yürütmekteyiz" dedi.

"Dünyada sebze endüstrisinde değerlendirilmesi mümkün"
Prof. Dr. Ahmet Balkaya şu bilgileri verdi:
"Capsicum chinese türü özellikle dünyada kültüre alınan 5 tane türden bir tanesidir. Anavatanı baktığımızda Peru, Orta Amerika, Guatemala kökenli bir türdür. Brezilya’da çok yaygın olarak yetiştirilen bir tür. Dünyadaki en acı biber türlerinde bir tanesini oluşturuyor. Bizim de bu materyali seçmemizdeki en önemli neden özellikle gerek düşük sıcaklığa gerek hastalıklara dayanıklılık özellikleri yönünden önemli bir genetik materyaldir. Dünyada sos sanayisinde ve kurutmalık ürünlerde değerlendirilmesi mümkündür. Aynı zamanda Antalya’da bulunan yerli tohumculuk firması ile burada yürüttüğümüz çalışmalarda öne çıkan genotipleri biz yaz aylarında özellikle Antalya’da meyve verim potansiyellerini, kalite özellikleri yönünden inceliyoruz. Bu çalışmayı sadece bahçe bitkileri olarak yürütmüyoruz. Dayanıklı olarak belirlediğimiz genotiplerde biyokimyasal analizlerden yararlanarak dayanıklılık düzeylerini tam olarak ortaya koyuyoruz. Bu çerçevede biyoteknoloji bölümüyle birlikte çalışıyoruz. Burada elde ettiğimiz tüm genotipleri en son aşamada da anaç potansiyelinin değerlendirmesine yönelik olarak kök yapılarını inceleyeceğiz. Böylece biz ülkemiz için önemli bir tür olan ‘capsicum chinese’ genotiplerin kültür biberleri ile melezleme programlarından değerlendirerek yerli hibrit çeşitlilerini geliştirmiş olacağız. Projemiz yaklaşık 1,5 yıl sonra sonuçlanacak. Buradan çıkan materyalleri yerli tohum sektörüne kazandırmayı hedefliyoruz."

blank
Ihlas Haber Ajansı tarafından
09 Mart, 2025 12:00 tarihinde yayınlandı
A+ A-
Okuma Süresi: 2dk
Yorum Sayısı: 0

Türkiye’nin ilk Dijital Maden Müzesi Gümüşhane’de açıldı

Türkiye’de ismini bedelli bir madenden alan tek vilayet olan Gümüşhane’de ziyaretçilerine kentin güçlü yer altı kaynaklarını ve madencilik tarihini teknolojik sunumlarla keşfetme imkânı sunan Türkiye’nin birinci ve tek Dijital Maden Müzesi açıldı.
Gümüşhane Üniversitesi tarafından "Gümüşün diyarı Gümüşhane madenlerine yolculuk" sloganıyla oluşturulan Türkiye’nin birinci ve tek Dijital Maden Müzesi Dr. Mustafa Çalık Kongre ve Kültür Merkezi’nin 2. katında 17 kısımdan oluşan konseptiyle ziyaretçilerini bekliyor. Dijital Maden Müzesi Gümüşhane’nin güçlü yer altı kaynaklarını ve madencilik tarihini teknolojik sunumlarla keşfetme imkânı sunuyor.
Adını bedelli bir madenden alan tek vilayet olan ve toplam ihracatının yüzde 97’sini madenlerden elde eden kentte oluşturulan müzede Osmanlı periyodundan bugüne kentte madenciliğin tarihi, seyyahların gözünden Gümüşhane ve madenciliği ile ilgili bilgilere yer verilirken madenlere dayalı el sanatı eserleri, maden ve mineral örnekleri sergileniyor.
Müze ayrıyeten ziyaretçilerine hatıra sikke basımı ve eski madencilerle dijital olarak fotoğraf çekebilme imkânı da sunuyor.

"Osmanlı sarayının sikkeleri Gümüşhane’de basılıyordu"
Gümüşhane’nin birinci çağdan bugüne madenciliğin ağır olarak yapıldığı bir kent olduğunun altını çizen Gümüşhane Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Halil İbrahim Zeybek, "Gümüşhane Üniversitesi 12 Kasım 2021 tarihinde Yüksek Öğretim Kurulu tarafından Madencilik alanında İhtisas Üniversitesi ilan edildi. Üniversitemiz Türkiye’de bu alandaki tek İhtisas Üniversitesi. Vilayetimizin ismi bir madenden kaynaklanıyor. Geçmişte de birinci çağlardan itibaren Gümüşhane yöresi, madenciliğin ağır olarak yapıldığı bir yöre. Geçmişte Osmanlı Devleti periyodunda bir devir sarayın gümüş sikkelerinin biz Gümüşhane’de basıldığını biliyoruz. Onun dışında Trabzon’la Erzincan ortasındaki bölgeyi kapsayan Osmanlı Devleti devrinde maden eminliğinin merkezi de tekrar Gümüşhane. Hali hazırda da gerek istihdamda gerek toplam ihracatta madenciliğin çok kıymetli hissesi var. Toplam vilayet ihracatının yüzde 97’si yaklaşık olarak maden ve maden eserlerine dayanıyor. Biz İhtisas Üniversitesi olduktan sonra yörede madenciliğin geçmişini, tarihini, bugünkü durumunu ve gelecekte hem yöre iktisadına hem de ülke iktisadına olabilecek katkılarını nasıl artırabileceğini planlamaya çalıştık" dedi.

"Dijital Maden Müzesi Türkiye’de birinci olma özelliği taşıyor"
Dijital Maden Müzesi’nin özelliklerinden bahseden Rektör Prof. Dr. Zeybek, "Ülkemizde kuşkusuz her vilayette dijital müzeler var lakin Dijital Maden Müzesi birinci Türkiye’de Gümüşhane’de açılmış oldu. Müzemiz farklı 17 kısımdan oluşuyor. Girişte geçmiş periyotlarda tarihi kayıtlara nazaran Gümüşhane yöresinde madenciliğin yapıldığına dair evrakları, haritaları Osmanlıca sergilemeye çalıştık. Daha sonra en önemli mineraller, madenler, Türkiye’de madenciliğin tarihi, günümüzdeki durumu, dünyada madenciliğin durumu, kayar ekranlar halinde ziyaretçilerin hizmetine sunulmuş durumda. Bunun dışında yörede hudutlu da olsa el sanatları, maden eserlerine bilhassa gümüşe dayalı eserler üretiliyor. Onlardan bir stant alanımız var. Onun dışında eski maden kıyafetleriyle ilgili bir stant kısmımız var. Yeniden seyyahların gözüyle Gümüşhane yöresindeki madencilikle ilgili bir kısmımız var müzemiz içerisinde. Ayrıyeten ziyaretçilere hatıra olması açısından eski bir madenci profiliyle fotoğraf çekim sahnemiz var. Gümüş, maden, hatıra, sikke basım alanımız var. Yeniden bir galeride maden nasıl çıkarılıyor onu anlatan bir görüntü kaydımız var. Seslendirmelerimiz var. Maden Şehitlerimizle ilgili bir kısım var" diye konuştu.

"Ziyaretçiler birinci çağdan bugüne madencilikle ilgili bir seyahate çıkacak"
Projenin hem Gümüşhane’de hem de ülkede madenciliğe katkı sağlamasını amaçladıklarını söyleyen Rektör Prof. Dr. Zeybek "Müzeyi ziyaret edenler bilhassa öğrenciler ilkokuldan üniversite çağındaki öğrencilere kadar ve meraklıları hem dünyada hem Gümüşhane’miz de madencilikle ilgili birinci çağlardan bugüne adeta bir seyahate çıkıp değerli deneyimler yaşama fırsatı bulacaklar" tabirlerini kullandı.

Yorum Yaz

Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.