Ihlas Haber Ajansı tarafından
27 Mart, 2025 12:00 tarihinde yayınlandı
A+ A-
Okuma Süresi: 2dk
Yorum Sayısı: 0

Prof. Dr. Fatma Gültekin: “Türkiye’de maden sularının yüzde 96’sı boşa akıyor”

Türkiye’nin maden suyu konusunda hayli varlıklı kaynaklara sahip olduğu lakin bu kaynakların yüzde 96 üzere yüksek bir oranının boşa aktığı belirtildi.
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Jeoloji Mühendisliği Kısım Lideri Prof. Dr. Fatma Gültekin, maden suyunun (mineralli su), yerkabuğunun çeşitli derinliklerinde uygun jeolojik kaidelerde doğal olarak oluşan, bir yahut daha fazla kaynaktan yeryüzüne bizatihi yahut teknik metotlarla çıkartılan, mineral içeriği, kalıntı elementleri ve öteki bileşenleri ile her türlü kirlenme risklerine karşı korunmuş yer altı suları olduğunu söyledi. Gültekin "Sular yeraltına sızarken ve üste çıkarken temas ettikleri değişik çeşitteki kayaçlardan farklı mineralleri bünyelerine alırlar. Böylelikle maden suyu özelliği kazanmış olurlar. Bu suları başka sulardan ayıran en değerli özellik bünyelerinde olağan sulardan daha fazla çözünmüş unsur bulundurmalarıdır. Bu özelliklerinden ötürü maden suları, sağlıklı ömür dayanağı ve sıhhati müdafaa, kimi hastalıkların direkt yahut destekleyici tedavisi, birtakım rahatsızlıkların giderilmesi ve önlenmesi üzere alanlarda kullanılır. Bunun için günlük sıvı muhtaçlığının bir kısmını maden suyu içerek karşılamak gerekir" dedi.

"Mineralli sular ülkemizde maalesef yeteri kadar istek görmüyor"
Avrupa’da bebek mamalarının hazırlanmasından, sportmen beslenmesine, ileri yaştakilerin kullanımına kadar günlük sıvı tüketiminde rutinde kullanılan mineralli suların ülkemizde maalesef yeteri kadar ilgi görmediğine dikkat çeken Gültekin "Uzmanlar çocukluk devrinden itibaren insan metabolizmasına olan yararlarının olduğunu belirtirken ülkemizde tüketim epey kısıtlıdır. Bunun nedeni maden suyu ile sodanın karıştırılmasıdır. Halbuki maden suyu, doğal yollardan elde edilen birçok çözünmüş husus ve eser element içeren şifalı bir su iken; soda işlenmiş suya litresinde en az 750 mg olacak biçimde soda (sodyum bikarbonat) ve litresinde 2-4 g seviyede karbondioksit katılıp şişelenerek üretilen yapay bir içecektir. Türkiye maden suyu konusunda hayli varlıklı kaynaklara sahiptir, lakin bu kaynakların yüzde 96 üzere yüksek bir oranı boşa akmaktadır. Maden sularının kozmetik uygulamaları, insan psikolojisi üzerine tesiri, mutfak uygulamalarında kullanımı, çocuk ve sportmen beslenmesindeki ehemmiyeti nedeniyle günden güne kişi başı kullanımı artmaktadır. Fakat bu oran Avrupa ülkelerine nazaran ülkemizde 10 kat daha düşüktür" diye konuştu.

"Trabzon’da yaklaşık 20 civarında maden suyu kaynağı bulunuyor"
Trabzon’da çıkartılarak işlenen bir kaç bilinen maden suyunun dışında çabucak her ilçede yöre halkı tarafından kullanılan ve şifalı su olarak kabul edilen kaynaklar bulunduğunu tabir eden Prof. Dr. Fatma Gültekin "Bu kaynakların bir kısmı ile ilgili çalışmalar bulunsa da kısıtlıdır. Zira bu cins kaynak sularının kullanıma sunulmadan evvel ilgili yönetmelikler gereği çok sayıda parametre açısından tahlil edilmesi gerekir. Bu tahlillerin maliyeti yüksek olduğu için bilhassa debisi ekonomik açıdan kıymetli olanlar değerlendirilmeye alınmaktadır. Trabzon vilayet sonları içerisinde Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü tarafından tespit edilmiş yaklaşık 20 civarında maden suyu kaynağı bulunmaktadır. Bu kaynakların birçoklarının debileri çok düşük olduğu için detaylı kimyasal tahlilleri yapılmamıştır. Bu kaynaklar bir proje kapsamında ele alınarak tekrar çalışılır ve kullanım alanları belirlenerek halkın kullanımına sunulursa yöreye ekonomik gelir sağlayabilirler. Maden suyu özelliği gösteren bu çeşit kaynaklar debileri açısından ekonomik bedel taşımazlarsa bile içmece olarak kullanılabilirler. Bu halde belirlenen kaynaklar Sıhhat Bakanlığının ilgili yönetmelikleri mucibince takip edildikleri için halkın sağlıklı su tüketimine de katkı olacaktır. Doğal hoşlukları ile dikkat çeken Trabzon’un maden suyu kaynaklarının araştırılması, mevcut kaynakların her türlü tahlillerinin yapılarak iktisada kazandırılması turizmin çeşitlenmesi açısından da son derece kıymetlidir. Bu bahiste karar vericiler ile araştırmacıların birlikte yapacakları çalışmalar olumlu sonuçlar verebilir" tabirlerini kullandı.

Yorum Yaz

Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.

blank
Ihlas Haber Ajansı tarafından
27 Mart, 2025 12:07 tarihinde yayınlandı
A+ A-
Okuma Süresi: 3dk
Yorum Sayısı: 0

Tarihi Süleymaniye Mahallesi’nde restorasyon çıkmazı

Gümüşhane Sit alanı ilan edilen tarihi Süleymaniye Mahallesi’nin sakinleri konutlarını restore edebilmek ve mahallerinin eski günlerindeki canlılığına kavuşturabilmek için yetkililerden tahlil bekliyor.
Gümüşhane’nin eski yerleşim yeri olan ve yüzyıllar boyunca Türk, Ermeni ve Rumlar’ın bir ortada yaşaması nedeniyle ’Hoşgörü merkezi’ olarak nitelendirilen tarihi Süleymaniye Mahallesi Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 08.04.2019 tarihli ve 82935 sayılı oluru ile "Doğal Sit- Sürdürülebilir Müdafaa ve Denetimli Kullanım Alanı" olarak tescillendi. 600 yılı aşkın müddettir farklı milletlere mesken sahipliği yapan mahalle tarihi dokusuyla yalnızca Gümüşhane için değil tüm Türkiye için değerli bir miras olarak nitelendiriliyor.
Tarihi kiliseleri, mescitleri, hamamları ve öbür tarihi yapıları bünyesinde barındıran mahallenin tarihi dokusunun korunması ve sürdürülebilir hale gelmesi için birçok proje hazırlanmasına karşın bu projelerin birçoğu hayata geçirilemedi. Müdafaa altına alınan kilise ve hamamların birçoklarında rastgele bir etraf düzenlemesi yapılmazken, yüzyıllardır atalarından miras kalan topraklarda ömürlerini sürdürmeye çalışan mahalle sakinleri ise tarihi mirasın atıl duruma geldiğini söylüyor.
Mahalle sakinlerinin içerisinde yaşadıkları konutların ise yaklaşık 150 yıllık tarihi ahşap yapılar olduğunu söyleyen Süleymaniye Mahallesi muhtarı Orhan Eryılmaz, bölgenin sit alanı olması nedeniyle onarım yapamadıklarını ve bu yapıların yıllar içerisinde yıkılmaya başladığının altını çizdi. Vatandaşların devletten rastgele bir yardım beklemeden tarihi mahallenin tarihi dokusunu koruyarak hayat alanlarını restore etmek istediklerini söyleyen muhtar Eryılmaz, yetkililerden sit alanı şartlarının tekrar gözden geçirilerek tahlil bulması gerektiğini söyledi.

"Ahşap binalar çökmeye başladı"
Mahalle sakinlerinin yüzde 90’a yakın bir kesitinin tarihi ahşap binalarda yaşadığını ve bölgenin Sit alanı ilan edilmesinin akabinde hiçbir tamir yapamadıklarını söyleyen Süleymaniye Mahallesi Muhtarı Orhan Eryılmaz, "Süleymaniye Mahallesi yaklaşık 600 yıldır 3 kavmin bir ortada yaşadığı bir yer. Bu hayat süreçleri içerisinde Rumlar ve Türkler bir ortada yaşadığını, karşıdaki bölgede de Ermenilerin yaşadığı bir mahalleydi. Zati baktığınız vakit mescitlerle kiliseler yan yana, hamamlar var. 1. Dünya Savaşı’ndan sonra buradan göçler başladı, mübadele yılları ve sonrasında Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte buradan şimdiki kent merkezine göçler başladı. Ortadan geçen 100 yılı aşkın müddette buradaki ahşap binalar göçmeye başladı. Ahşap yapının betonarme bina kadar ömrü olmaz. Burada ferdî bazda değil de devletimizin yetkili kurumları bazında buraya yatırım maksatlı hiçbir şey olmadı. Bizler memleketimiz ismine, devletimiz ve milletimiz ismine bu mahalleye bir şeyler yaptırmak istiyoruz. Bundan 10-15 yıl evvel yetkililer gelip hamamlar, kiliseler üzere yapıların içini boşalttılar onarım yapmak için mahalle sakinleri olarak sevindik ancak ortadan 10 yıl geçti ancak hala bir şey yok. Üstte bir okulumuz vardı orayı yapmaya çalıştılar 2024 yılında faaliyete girecek dediler daha sonra tasarruf önlemleri ortaya çıkınca yarım kaldı. Benim konuşmadığım kimse kalmadı, mahalle ortasındaki yürüyüş yolları, sokaklar büsbütün taştı biz bunları projelendirdik yapılacaktı fakat bu vakte kadar kimse yapmadı. Yapılamamasının sebebi de burasının Sit alanı olması, hiçbir yere kazma vuramıyorsun" dedi.

"Süleymaniye Mahallesi’nin bu durumunu kentimize yakıştıramıyorum"
Sit alanı kriterlerinin gevşetilerek vatandaşlara kolaylık sağlanması gerektiğinin altını çizen muhtar Eryılmaz, "Sit alanlarının kademeleri var, benim 150-200 yıllık ahşap meskenim yıkılıyor, bunu ne kadar onarırsan onar bir sene bir tarafı öteki sene diğer tarafı çöküyor. Yalnızca benim değil şu anda faaliyette olan konutların yüzde 90’ı bu türlü. Vatandaş meskenine mevcut halini koruyarak bir şey yapmaya kalksa ’Hayır yapamazsın’ diyorlar. Buralarda onarım yapılabilseydi burası bu türlü olmazdı. Süleymaniye Mahallesi unutuldu, şayet benim mahallem köy statüsünde olsaydı ben burayı kent yapardım. Onarıma müsaade verilsin de herkes istediğini yapsın demiyoruz, aslına uygun yapılsın buranın tarihi dokusunun bozulmasını kimse istemiyor. Vatandaşımız devletten de bir şey istemiyor devlet müsaade versin biz kendimiz yaparız. Kâfi ki devlet bize müsaade etsin. Bu sebeplerden ötürü burada kimse durmuyor o şahıslar burada dursa buranın tadı bir öbür olurdu. Mahallemiz atıl durumda bunu da kentimize yakıştıramıyorum. Burada yaşayan insanlarımız 150-200 yıllık ahşap binanın altında ne kadar duracak ve can güvenliğini sağlayacak. Sit alanı kriterleri gevşetilirse, bir tahlil sağlanırsa hem burada yaşayan beşerler için hem de mahallemizin tarihi hoşluklarını eski formuna kavuşur. Yetkililerin buna bir el atması lazım. Bunun için biz aslında elimizden gelen bütün yardımı yapmaya hazırız" diye konuştu.

Yorum Yaz

Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.

Bu web sitesinde en iyi deneyimi yaşamanızı sağlamak için çerezler kullanılmaktadır. Detaylar için Gizlilik Politikamızı inceleyebilirsiniz.