Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Ziraî Yapılar ve Sulama Kısmı Lideri Prof. Dr. Yusuf Demir, "Dünya Besin Günü" hasebiyle yaptığı açıklamada, global iklim krizi, savaşlar ve ekonomik dengesizliklerin dünyada besin hakkını tehdit eden en kıymetli ögeler haline geldiğini söyledi. Demir, "Daha uygun bir hayat ve daha âlâ bir gelecek için besin hakkı artık yalnızca bir maksat değil, bir zorunluluktur" dedi.
"Dünya nüfusunun yarısı ya aç ya da yetersiz besleniyor"
Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü’nün (FAO) her yıl 16 Ekim’de kutladığı Dünya Besin Günü’nün bu yılki temasının ’Daha düzgün bir ömür ve daha güzel bir gelecek için besin hakkı’ olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Demir, "Dünya üzerindeki yetersiz beslenmeye, açlığa ve aç insanların acısına dikkat çekmek maksadıyla kutlanan Dünya Besin Günü, bugün her zamankinden daha büyük bir mana taşıyor. İnsanlığın en temel hakkı olan beslenme, ne yazık ki 2025 yılı prestijiyle global ölçekte derin bir kriz halini almıştır. Dünya Besin Programı’na nazaran 1 milyondan fazla insan yatağa aç giriyor. FAO bilgileri ise 3 milyardan fazla insanın sağlıklı beslenemediğini ortaya koyuyor. Bu iki küme, dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 50’sine karşılık geliyor. Yani dünya nüfusunun yarısı ya aç, ya da yetersiz besleniyor. Bu tablo, insanlık için büyük bir çelişkidir zira dünya çiftçileri, aslında herkesi doyuracak kadar üretim yapmaktadır" diyerek global açlık gerçeğine dikkat çekti.
"Bugünden alınacak önlemler, gelecekteki besin güvenliğimizi belirleyecek"
Prof. Dr. Demir, iklim değişikliğinin besin üretimini etkileyen en önemli tehditlerden biri olduğunu belirterek, sürdürülebilir tarım siyasetlerinin artık ertelenemeyeceğini vurguladı. Demir, şöyle devam etti:
"Küresel iklim değişikliği, kuraklık, süratli nüfus artışı, göçler, israf ve zoonotik hastalıklar besin üretimi ve tüketiminin önündeki en büyük risklerdir. Dünya nüfusunun 2050’de 10 milyara ulaşması, Türkiye’nin de 2040 yılında 100 milyonu aşması bekleniyor. Bugünden alınacak önlemler, gelecekteki besin güvenliğimizi belirleyecek. İklim krizi, artık sırf bir etraf sorunu değil, direkt bir kalkınma ve hayat sıkıntısıdır. Besin üretiminde sürdürülebilir bir sistem kurmak, gelecek kuşakların sağlıklı beslenmesi açısından hayati değer taşımaktadır."
"İklim krizi her geçen yıl daha fazla hissediliyor"
Yaşanan kuraklık, don, dolu, fırtına üzere olayların ziraî üretimde önemli kayıplara yol açtığını belirten Prof. Dr. Demir, "İklim krizi her geçen yıl daha fazla hissediliyor. 2025 yılı içinde yaşanan kuraklık, zirai don, dolu, çok yağış ve fırtına üzere olaylar üst üste geldi. Bu felaketlerden ziraî üretim büyük ziyan gördü. Üretimde ölçü, nitelik ve kalite önemli biçimde düştü. Artık ziraî üretim planlaması sadece pazar gereksinimlerine nazaran değil, iklim riskleri göz önünde bulundurularak yapılmalı" diye konuştu.
"Sürdürülebilir besin sistemi oluşturmak zorundayız"
Demir, besin üretiminde sürdürülebilirliğin sağlanması için teknolojik ve yapısal dönüşümün kıymetine vurgulayarak, "Türkiye, dünyanın dokuzuncu büyük tarım eserleri üreticisidir. Tarım kesimi ülke iktisadının yüzde 6’sını, istihdamın ise yüzde 20’sini oluşturuyor. Bu nedenle tarım yalnızca bir üretim alanı değil, birebir vakitte ekonomik ve toplumsal bir destek noktasıdır. Ülkemizin süratle kapalı sistem sulamaya geçmesi, akıllı tarım uygulamalarını benimsemesi gerekiyor. Bu dönüşüm yalnızca çevresel bir mecburilik değil, ekonomik bir gerekliliktir" halinde konuştu.
"Gıda güvenliğimizi, çiftçilerimizin emeğini ve geleceğimizi korumak için bugünden harekete geçmeliyiz"
Konuşmasının sonunda tüm kurum ve bireylere davette bulunarak, besin hakkının korunmasının ortak bir sorumluluk olduğunu kaydeden Prof. Dr. Yusuf Demir, açıklamasını şöyle tamamladı:
"Her insanın sağlıklı ve kâfi beslenme hakkı vardır. Bugünden alınacak önlemlerle besin üretiminde sürdürülebilir, erişilebilir ve adil bir sistem kurmak zorundayız. Kuraklığa sağlam tohumlar, damla sulama sistemleri, agroekoloji ve permakültür üzere sürdürülebilir yaklaşımlar yaygınlaştırılmalıdır. Kırsal hayat cazip hale getirilmeli, gençlerin tarıma dönmesi için eğitim ve finansal takviyeler sağlanmalıdır. Tarım, tabiatla bağımızı koruyan bir ömür alanıdır. Besin güvenliğimizi, çiftçilerimizin emeğini ve geleceğimizi korumak için bugünden harekete geçmeliyiz; zira yarın çok geç olabilir."