Kastamonu mutfağından çıkarak Osmanlı sarayına giren güllaç tatlısı, Ramazan ayında istek görüyor. Bilecik’ten güllaç için coğrafik işaret müracaatında bulunulmasına reaksiyon gösteren Kastamonulu ustalar, "Bilecik ile güllacın hiçbir alakası yok" dedi.
1489 yılında Kastamonu’ya gelen saray erkanı, Kastamonulu Ali Usta tarafından yapılan "güllü aşı" çok beğenmesiyle saray mutfağına giren güllaç, asırlardır Ramazan’da damakları tatlandırıyor. Hafifliğiyle dikkat çeken güllaç, Ramazan ayında en çok tercih edilen tatlılar ortasında yer alıyor. 2023 yılında Kastamonu Kalkınma Derneği’nin (KAL-DER) coğrafik işaret alınması istikametinde gösterdiği eforlardan sonuç çıkmazken Kastamonulu ustalar, Bilecik’ten güllaç tatlısı için coğrafik işaret müracaatında bulunulmasına reaksiyon gösterip, güllacın Kastamonu mutfağından Osmanlı sarayına kazandırıldığını söyledi.

"Ramazan ayında güllaç, çok tüketilen bir tatlıdır"
Güllacın, Kastamonu’ya ilişkin bir tatlı olduğunu söyleyen pastane işletmecisi Abdullah Demirci, "İlk kez 1489 yılında kayıtlara nazaran Osmanlı sarayından bir görev için Kastamonu’ya gelen görevlilere güllaç tatlısı ikram edilir. Bu tatlıyı çok beğenen saray vazifelileri, bizim tatlı yapan Ali Usta’yı saraya götürüp tatlıcı başı olarak önerirler. Ali Usta da Osmanlı sarayında tatlıcı başı olarak saray hanedanına, padişaha, şehzadelere tatlılar yapar ve güllaç tatlısı da Osmanlı saray mutfağından ülkemizin dört bir tarafına yayılır. Güllacın Kastamonu ile alakalı özdeşleşmiş bir tarihi mevcuttur. Çok bedelli Prof. Dr. Arif Bilgin hocamız tarafından ’Osmanlı Saray Mutfağı’ kitabında bu mevzular bahsedilmiştir. Kayıtlı olarak tarihimizde bunlar vardır" dedi.

"Güllaç tatlısını da Kastamonu’nun mutfağında tescilli olarak görmek ve devam etmek istiyoruz"
Ramazan ayında güllacın çok tüketilen bir tatlı olduğunu belirten Demirci, "Hazmı, yemesi kolaydır. Çok beğenilen bir tatlıdır. Bizler de Kastamonu’da bu tatlıyı bol bol üretiyoruz. Buğday nişastasından yapılan güllaç yufkaları, şerbetli süte bandırılarak üzerine de fındık, ceviz, fıstık ortasına konularak üzerine de çilek, nar üzere meyvelerle süslenerek tezgahta satışa sunuyoruz. Coğrafik işaretini iki yıl evvel Kastamonu’da faaliyet gösteren bir dernek tarafından dillendirildi lakin coğrafik işaret alınacaktı lakin gereğince gündeme gelmemesinden dolayı şimdi başvurusu yapılamadı. Bilecik bizlerden evvel coğrafik işarete başvurmuş fakat tarihimizde güllaç, Kastamonu ile büsbütün özdeşmiş ve 500-600 yıllık bir tarih boyunca Kastamonu ile anılır olmuştur. Ali ustamız ise Kastamonu’dan kalkmış, Osmanlı sarayına mutfağına giderek bu tatlıyı yapmıştır. Bu yüzden ben bir üretici olarak davette bulunuyorum Kastamonu Üniversitemize, Ticaret Odamıza, bunun bir evvel çalışmalarını tamamlayıp güllaç için coğrafik işareti kesinlikle almalıyız. Zira 500-600 yıllık bir tarih var. Güllaç, bu topraklarda doğdu, memlekete bu topraklardan yayıldı. Öteki yöneticilerimizin de sayın valimizin, sayın belediye liderimizin da bu mevzuya dayanak olmalarını talep ediyoruz. Kastamonu’nun başka coğrafik işaretli eserleri sarımsak, etli ekmek, banduma, kuyu kebabı, siyez buğdayı, Tosya pirinci üzere coğrafik işaretli eserler ortasına konulup güllaç tatlısını da Kastamonu’nun mutfağında tescilli olarak görmek ve devam etmek istiyoruz" diye konuştu.

"Güllaç ile Bilecik’in tarihi olarak hiçbir irtibatı bulunmamaktadır"
Bilecik ile güllacın tarihi açıdan hiçbir temasının olmadığını söyleyen Demirci, "500-600 yıldır Kastamonulular tarafından yapılan memlekete sevdirilen güllacımıza, Bilecik coğrafik işaret için tescil müracaatında bulunmuş. İşin enteresan tarafı Bilecik ile güllacın hiçbir alakası yok. Bilecik’teki arkadaşlar güllaca sahip çıkmaya çalışmışlar lakin güllaç ile Bilecik’in tarihi olarak hiçbir teması bulunmamaktadır. Güllaç, büsbütün Kastamonu mutfağından çıkan bir eserdir. Yarından tez bir üretici olarak bizler, buradaki Kastamonu Üniversitemize, Kastamonu Ticaret Odamıza davette bulunuyorum. Bu eserin bir an evvel coğrafik işaret noktasında adım atıp Kastamonu’nun hak ettiği bedeli, coğrafik işaret ile taçlandırması gerekiyor. Ali Ustamız Kastamonu’dan kalkıp saraya kadar gitmiş, sarayda tatlılar yapmış, onun mesleğe olan hürmetine, mesleğine olan yeterliliğine hürmeten olsa bizim Kastamonu olarak bu işi yapmamız lazım kesinlikle" sözlerini kullandı.