Fındıkta hasat tarihinin yaklaşmasıyla birlikte uzmanlardan erken hasat uyarısı geldi.
Trabzon’da kısımlara nazaran 2025 yılı fındık hasat tarihleri geçtiğimiz günlerde belirlendi. Ticaret Bakanlığı Doğu Karadeniz Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü’nün genelgesi doğrultusunda toplanan komitede alınan ortak karar sonucunda 250 metre rakıma kadar olan kıyı bölümünde 3 Ağustos, 500 metre rakıma kadar olan orta kesimde 8 Ağustos, 500 metre ve üzerinde rakıma sahip olan kesitlerde ise 14 Ağustos’tan itibaren fındık toplanabileceği duyuruldu.
Konuyla ilgili açıklama yapan Ziraat Mühendisleri Odası Trabzon Şube Başkanı Cemil Pehlevan ise alanda yaptıkları müşahedelere nazaran 250 rakım altındaki fındık bahçelerinde 3 Ağustos prestijiyle hasat için uygun şartlar oluşmadığı belirterek fındığın üçte ikisinin kızarmamış olması ve zurufundan sıkıntı ayrılması nedeniyle hasat için erken olduğu ikazında bulundu.
Pehlevan, belirlenen fındık toplama tarihinin hasat için uygun olmadığını sav ederek "Şu anki imaj prestijiyle belirlenen tarih olan Ağustos ayının 3’ünde, bu bölgede 250 rakım altındaki alanlarda fındık hasadının uygun olmadığını belirtmek isterim. Şayet bu tarihte hasat yapılırsa randıman kaybı yaşanacaktır. Fındığın üçte ikisinin kızarmış olması gerekirken, görüldüğü üzere şimdi kâfi kızarıklık yok; yalnızca kısmi kızarıklıklar mevcut. Bu durum tahminen de kuraklıktan kaynaklanıyor olabilir. Alandaki gözlemlerime nazaran, 250 rakımın altındaki fındık alanlarında 3 Ağustos prestijiyle hasat yapılmaması gerektiğini düşünüyorum. Zira fındığın üçte ikisi şimdi kızarmamış, zorlukla zurufundan (kabuk) ayrılıyor. Aslında üretici, fındığın ne vakit toplanması gerektiğini biliyor. Lakin erken hasat yapıldığında bu, direkt üreticiye ziyan veriyor. Zira randıman kaybı, gelir kaybı manasına geliyor" dedi.
Erken hasada yasal müdahale
Fındık hasadını belirlenen tarihten evvel yapanlara yasal süreç yapılacağını da hatırlatan Pehlevan, "Fındık toplamaya erken başlayanlara karşı yasal süreç ve cezai yaptırımlar kelam konusu. Bu yıl bu türlü bir sorun yaşanacağını düşünmüyorum. Fakat bu sene hasat için çok erken tarihler verildiğini düşünüyorum. Erken toplama konusunda devletin kolluk kuvvetleriyle müdahale etmesi gerektiğine inanıyorum. Ben de bir üretici ve çiftçi olarak bu yıl için hasat tarihinin erken olduğunu düşünüyorum" diye konuştu.
Üretim alanları daralıyor, gençler tarımdan uzaklaşıyor
Fındık üretiminde son yıllarda besbelli bir azalma yaşandığına dikkat çeken Pehlevan, "Fındık alanlarının imara açılması nedeniyle üretim ölçüsünde azalma yaşanıyor. Üretici, kâfi gelir elde edemediği için bahçesinden uzaklaşıyor. Vatandaş ’Verdiğim emeğin karşılığını alamıyorum’ diyor. Karşılığını alamadığında da mecburen ’Allah ne verdiyse’ diyerek üretime devam ediyor. Meğer fındığı desteklememiz ve sahip çıkmamız gerekiyor. Zira bu eser ülkemiz için çok değerli; hem döviz girdisi açısından hem de geçim kaynağı olarak büyük kıymet taşıyor. Fabrikalar, ticaretle uğraşanlar ve üreticiler için vazgeçilmez bir eser. Bu noktada bizim yapmamız gereken, tarıma ve çiftçiliğe gençleri yönlendirmek olmalı. Teşviklerle bu alanlara yönelim sağlanmalı. Şu anda üretiyoruz lakin buna gereğince katma bedel katamıyoruz. Meğer katma pahalı eser olarak dışarıya satsak, ülkemize çok daha büyük maddi girdiler kazandırabiliriz" sözlerini kullandı.
Fındık rekoltesinde 3 farklı rakam
Rekolte için farklı sayıların söylem edildiğini de kaydeden Pehlevan, "Rekolteyle ilgili olarak basından edindiğimiz bilgilere nazaran üç farklı sayı konuşuluyor. 620 bin ton, 520 bin ton ve 420 bin ton. Bu kadar farklı sayılar olmamalı; daha yakın bedeller beklenir. Bu işi ticaretini yapanlar 620 bin ton diyor, TÜİK 520 bin ton açıklıyor, kamu kurumları ise 420 bin ton olarak söz ediyor. Halbuki bu fark bu kadar büyük olmamalı. Bu yıl, başta ilkbaharda yaşanan don olayları nedeniyle fındık önemli ziyan gördü. Şu anda ise kuraklık tesirini sürdürüyor; erken dökülmeler yaşanıyor, fındık kendini besleyemiyor. Sulama muhtaçlığı yüksek ancak bu gereğince sağlanamadı, fındık bahçeleri kendi haline bırakıldı. Ayrıyeten kokarca ziyanı da kelam konusu. Bu ziyanlar hesaplandı mı ? hesaplanacak mı ? nasıl pahalandırılacak bilmiyoruz. Yüksek kısımlarda ayrıyeten külleme hastalığı da gözlemleniyor. Tüm bu etkenler dikkate alınarak gerçekçi bir rekolte tespiti yapılırsa, gerçek fiyat da ortaya konabilir" halinde konuştu.