“Böyle bir yıkımı başka bir yerde göremezsiniz; Burası Rize”
Rize şehir merkezindeki Eminettin Mahallesi’nde atıl durumda olan 6 katlı bir binanın en üst katındaki işçilerin güvenliği hiçe sayılarak iş makinesi ile yıkım yapılması “Pes” dedirtti. O anlar cep telefonu kamerasına yansıdı.
Eski ve depreme dayanıklı olmadığı gerekçesiyle yıkılan Kurtuluş İlköğretim Okulu’nun bitişiğinde bulunan ve yıllardır atıl durumda bulunan 6 katlı bir binanın yıkımı sırasındaki çekilen cep telefonu görüntüleri iş güvenliğini hiçe sayıldığını gösteriyor.
Çevredeki bir vatandaş tarafından kayda alınan görüntülerde 6 katlı bir binanın yıkımı sırasında binanın en üst katında 2 işçi bulunmasına rağmen altta bulunan iş makinesi yıkımı sürdürüyor. O anları kayda alan şahıs “Böyle bir yıkım başka bir yerde göremezsiniz. Adam alttan yıkıyor, üstte adamlar var, bakın. Burası Rize; Kurtuluş ilköğretim Okulu’nun yeri. Kepçe yıkıyor, adamlar üstte. Gerisini siz düşünün” diyerek şaşkınlığını dile getiriyor.
Bugün İstanbul bir kez daha sallandı. Kandilli Rasathanesi'ne göre 6.2 büyüklüğündeki deprem kısa sürdü ama etkisi derin oldu. Panik, endişe ve en önemlisi iletişimsizlik. Deprem olur olmaz herkes telefonu eline aldı, sevdiklerine ulaşmak istedi. Ama çoğumuz, sevdiklerimizi aradığımızda telefonlarımızda sadece sessizlikle karşılaştık. GSM operatörleri yine sınıfta kaldı.
Her ay düzenli olarak ödediğimiz yüzlerce liralık fatura, yalnızca konuşma ve internet değil, ihtiyaç anında çalışacak bir sistemin bedeli olmalı. Ama bugün gördük ki, o sistem en gerekli anda iflas ediyor. Bu sadece birkaç dakikalık bir kesintiden ibaret değil; milyonlarca insanın aynı anda sessizliğe mahkum edilmesi demek. Afet anında en çok ihtiyaç duyulan şey iletişimken, sesimizi duyuramamak demek yalnızca teknik bir sorun değil, bu yaşama tutunmaya çalışan insanların hayati bir bağdan koparılması demek.
Hatırlarsanız 6 Şubat 2023’teki Kahramanmaraş merkezli depremlerde de aynı sorunu yaşadık. O gün yüz binlerce insan enkaz altında sevdiklerine ulaşmaya çalıştı. O gün de aynı tablo karşıladı bizleri. Yani bu bir ilk değil, ama ne yazık ki hâlâ bir son da değil.
6.2 büyüklüğündeki bugünkü depremde iletişim altyapısı bu kadar kolay çöktüyse, olası büyük İstanbul depreminde neyle karşılaşacağız?
Uzmanlar yıllardır bu depremin 7’nin üzerinde olacağını söylüyor. Durum böyleyken, GSM operatörleri hâlâ bu yükü kaldıramıyorsa, esas felakette sistem tamamen devre dışı mı kalacak? O zaman sadece binalar mı yıkılacak, yoksa iletişimsizlik yüzünden umutlarımız da mı enkaz altında kalacak?
Devamlı artan fiyatlar, paketlere eklenen "katma değerli hizmetler", 5G vaatleri… Hepsi güzel. Ama bu hizmetlerin en temel işlevi, acil durumlarda çalışması değil mi? İletişimin en çok gerektiği anda yok oluşu insanların can güvenliğine karşı işlenmiş ciddi bir ihmaldir.
Bu saatten sonra "yoğunluktan dolayı hatlar kilitlendi" bahanesi kimseyi tatmin etmiyor. Çünkü biz bu yoğunluğun ne zaman geleceğini biliyoruz: her depremde, her afette, her kriz anında. Bilinmeyen değil, beklenen bir senaryoya karşı hazırlıksız olmak, affedilir bir şey değildir.
Reklam filmlerinizdeki "gelecek burada" sözleriyle değil, kriz anlarında göstereceğiniz dayanıklılıkla güven kazanın. Çünkü biz artık her ay farklı bahanelerle artan fatura değil, karşılık istiyoruz.
