Savunma sanayi tamamen bu elementlere bağlı. Yüksek teknoloji için NTE olmazsa olmaz.
Son dönemde Çin ile ABD arasındaki ticaret savaşlarının arka planında NTE var.
2019 yılındaki film afişlerini olduğu gibi Çin "Müzakere ise elbette, savaşsa savaş" dedi ve ABD ye resti çekti. 7 nadir toprak elementi ihracatı için özel lisans zorunluluğu getireceğini ilan edince, sarı kafa geri adım attı.
Bu 7 nadir toprak elementi;
- Disprosiyum
- İtruyum
- Samaryum
- Gadolinum
- Terbiyum
- Lutesyum
- Skandiyum
NTE ni işlenmek oldukça karmaşık bir proses.Çin bu konuda da lider. Rafine etme uç ürünler elde etme konusunda %90 hakimiyet Çin'de. Yani dünya Çine bağımlı.
ABD VE AVRUPA ÇİN'İN BAŞ DÖNDÜREN YÜKSELİŞİNİ ÇARESİZCE İZLİYOR!
Çin’in baş döndürücü yükselişini anlamak için son 11 yılda akademik alanda gösterdiği müthiş ivmeye bakmak yeterli. Nature Index küresel sıralamaları ilk kez 2014’te yayımlandığında, ilk 100’e yalnızca sekiz Çin üniversitesi girmişti. Bugün bu sayı beş katından fazla artarak 42’ye ulaştı. Çin üniversiteleri, listede yer alan 36 Amerikan ve dört İngiliz üniversitesini geride bırakarak dünyanın en iyileri arasına girdi. ABD nin ve Avrupa' nın Çin ile rekabet edebilmesi bu saatten sonra mümkün değil. Trump bunun farkında. Agresif tavırlarının da asıl nedeni bu.
Çinliler neredeyse her gün tüm dünyada büyük şaşkınlık yaratan yeniliklerle karşımıza çıkıyorlar. Şimdi de şarj olmadan 50 yıl çalışacak nükleer batarya ürettiler.
Çin'de bir şirket, telefonları şarj gerektirmeden 50 yıl boyunca çalıştırabilecek nükleer bataryanın seri üretimine geçiyor.
Çin merkezli bir girişim olan Betavolt, şarj veya bakım gerektirmeden tam 50 yıl boyunca elektrik üretebileceğini iddia ettiği yeni batarya teknolojisini dünyaya duyurdu. Bu devrim niteliğindeki bataryanın, akıllı telefonlardan dronelara, hatta tıbbi cihazlara kadar geniş bir yelpazede kullanılabileceği ifade ediliyor.
Betavolt, geliştirdiği bataryanın asla şarj edilmesi gerekmeyen cep telefonları ve sonsuza kadar uçabilen drone'lara güç sağlayabileceğini söylüyor
Bu yeni enerji inovasyonu, Çin'in yapay zeka teknolojik devriminin yeni turunda alanının en iyisi olmasına yardımcı olacak.
Bunlar hep NTE sayesinde mümkün oluyor.
14 Nisan 2025 tarihli köşe yazımda, Eskişehirdeki Nadir Toprak Elementlerinden (NTE) söz etmiştim. Çin'den sonra, 694 milyon ton ile dünyada 2. Büyük rezerve sahip olduğumuzu, NTE lerin nerelerde kullanıldığını anlatmıştım.
Bir başka yazımda; "Sadece Eskişehir mi? Anadolu topraklarının her karışı paha biçilmez değerde.
İşte bunlardan biri de KASTAMONU, Benim de memleketim olan bu güzel ilimiz; yerüstü zenginliklerinin yanısıra yeraltı zenginlikleriyle de öne çıkıyor. Kastamonu, özellikle metalik maden varlığıyla dikkat çekiyor." demiştim.
Kastamonu da, özellikle KUVARS madenine dikkat çekmiştim. Mikro çip'lerin temel malzemesi olan kuvarsit'in MTA verilerine göre Kastamonu'daki rezervinin 422 milyon ton olduğunu vurgulamıştım.
Yeni dünya düzeninin lider ülkeleri bu son derece değerli yeraltı zenginliklerine sahip ülkeler olacaktır. Çinden sonra en büyük rezervler bizde. Elimizdekinin değerini bilelim. Sahip çıkalım, iyi koruyalım Safımızı da doğru belirleyelim.
Yurttaş sorumluluğu ile uyarıyorum. Sakın ha! NTE konusunda Çin'in, ABD nin ve Avrupanın ham madde tedarikçisi olmayalım! Dünyanın NTE nihai ürün ihracatçısı olma yönünde gayret gösterelim.
İlyas Erbay