Samsun’da, 3 bin yıllık fındığın bulunduğu Hititlerin kutsal kenti Nerik’te araştırmalar 20 yıldır aralıksız sürüyor. Nerik Hafriyat Lideri Prof. Dr. Rainer M. Czichon, Karadeniz’in en eski fındığının ve dünyada 3 tane bulunan en eski çapanın bu hafriyatlarda bulunduğunu söyledi.
Kazı çalışmasını yürüten takım, Hititlerin ’hava tanrısı’ Nerik’e ilişkin olduğu netleşen antik kentte 20 yıldır hafriyat çalışmalarını sürdürüyor. ABD, Avustralya, Almanya ve Türkiye’den uzmanlar da tarihi kentteki hafriyat çalışmalarına katılıyor. Antik kentte evvelki yıllarda yapılan hafriyat çalışmalarında Hititlerin kutsal suyu olarak bilinen 52 basamaklı tünelin içinde 3 bin yıllık fındık kabuğu ile yeniden 3 bin yıllık bronz aletlerle kesilmiş ahşap kesimleri ortaya çıkarılmıştı. 20. yılına ulaşan hafriyatlarda Oymaağaç Höyük-Nerik Hafriyatları 20. Yılı Vezirköprü Arkeoloji ve Kültürel Miras Çalıştayı Samsun Müzesi’nde yapıldı. 2 gün sürecek çalıştay, hafriyat alanında yapılacak etkinliklerle sonlanacak.
"Dünyada 3 tane olan çapadan biri Nerik’te çıktı, öteki ikisi Mısır’da"
20 yıldır süren hafriyat çalışmaları hakkında bilgiler veren Nerik Hafriyat Lideri Prof. Dr. Rainer M. Czichon, "Burada şimdiye kadar 26 çivi yazısı tablet kesimleri bulduk. Onun bir kısmı stant salona sergileniyor. Tabletlerde Nerik’in hava yaradanından bahsettiğinden ötürü Nerik olduğunu kesinleştirdik. Nerik’te kutsal bir pınar var ve onu da çivi yazılarında görebiliyoruz. Bu pınarın yerini Oymaağaç Höyüğü’nde bulduk ve 9 yıl boyunca onu kazdık. Bir sürü problemleri yaşadık zira yer altına giden bir tünel var. Bu kutsal havuzun içinde hiç beklemediğimiz bir botanik hazinesi bulduk. Hazine diyorum yani hazine duyunca beşerler çoklukla altın, gümüş bekliyorlar fakat bizim hazinemiz işte bu botanik gereçler ve ahşap materyaller. Yani tarımdan kalan bir çapa mesela, dünyada tahminen 3 tane var, ikisi Mısır’da, birisi bizde. Bunun haricinde tezgah, dokuma tezgah gereçleri var. Bir boyunduruk modülü var. Bir sapan ucu var. Hepsi ahşaptan. Çok az buluntular olduğunu diyebiliriz. Bunlar kelam konusu havuzun içinde çıkmış. Onlar Hitit periyodunda ilişkin değil, Demir Çağı olarak tarihleniyor zira Demir Çağı’nda bu pınarı kullanmışlar ve sonra depo olarak kullanmışlar" dedi.
"Karadeniz’in en eski fındığının Oymaağaç’tan geldiğini söyleyebiliriz"
Yine hafriyat çalışmaları sırasında çıkan 3 bin yıllık fındık ve odun kesimlerine da değinen Czichon, "Bu hafriyat alanında ayrıyeten 3 bin yıllık fındık da havuzun içinde bulundu. Hitit tarihli olduğunu kıymetlendiriyoruz. Zira biz radyokarbon tarihleme yaptırdık ve bize Hitit devrinde 15. yüzyıl tarihi verdi. Karadeniz’in en eski fındığının Oymaağaç’tan geldiğini söyleyebiliriz" diye konuştu.
Samsun Vali Yardımcısı Hançer Baştürk, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ayşe Pınar Sumer, Samsun Vilayet Kültür ve Turizm Müdürü Süleyman Demirtaş, Samsun Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanı Eyüp Çakır, Samsun Müze Müdürü Kenan Sürül ve Nerik Hafriyat Lider Yardımcısı Doç. Dr. Mehmet Ali Yılmaz’ın katıldığı çalıştayın birinci oturumunda Dr. Sezer Seçer Fidan, "Hitit evraklarında bir kült kentinin ve gizemli halkın izleri", Prof. Dr. Yılmaz Selim Erdal ve Dr. Melis Koruyucu ise "Oymaağaç’ta kıyıma uğramış iki şahıs: Biyoarkeolojik bir değerlendirme" mevzularında sunum yaptılar.